Author:
Abstract
1.Dünya savaşı sonrasında değişen ve zorlaşan yaşam şartlarına, insanların savaş nedeni ile yaşadığı yıkımlara tepki olarak ortaya çıkan Dadaizm sanat anlayışı, H. Ball tarafından “Cabaret Voltaire” adlı bir kulüp de 1915 – 1916 yıllarında oluşmaya başlamıştır. Dada’nın kuruluşu Zürih’te gerçekleşmiştir. Dadaizm kendisinden önceki sanatçıları da bu düzenin birer parçası oldukları için küçümser ve reddederler. Dadaizm yıkıcı bir tutum izler. Bu tutum karşılığında yerine bir şey koyma kaygısı taşımadan bunu gerçekleştirir. Dadaistler için bilinçaltının, çağrışımların, rastlantıların, mantık ve akıl dayatması taşımayan doğaçlamaların önemi vardır. Modern düşüncenin gelişim evrelerinden biri olarak görülmektedir. Dadaizm, bulunduğu dönemdeki toplumsal, siyasal, kültürel olaylara tepkisel bir dil geliştirerek, hemen her alanda yapmış olduğu Avangard yaklaşımlarıyla daha sonraki yıllarda da, farklı sanat anlayışlarının oluşmasında belirleyici bir rol oynamıştır. Sanat eserlerinden sanat dışı malzemelerin kullanılmasına yönelik ilk çalışmalar, Kübizm sanat akımında görülmektedir. Dadaizm ile birlikte ortaya çıkan hazır nesne kavramı sanat eserine daha farklı bir yaklaşımı gerektirmekte idi. Durchamp yaptığı çalışmalarda kullandığı malzemeleri hazır nesne olarak nitelendirmiştir. Dadaizm’de kullanılan hazır nesne öğeler, kendi biçimsel özelliklerini değiştirmeden bir sanat eseri içerisinde yer almaktadır. Dadaizmle başlayan hazır nesne anlayışı, postmodernizmin öncüsü olmuştur.
Keywords
Abstract
Dada came to being in a milieu of rapid change, destruction and hardship, following the First World War It started in a club named Cabaret Voltaire by H. Ball during 1915 and 1916. Dada accuses the artists for being a part of this system and refuses them. Its tendencies are mainly destructive towards art and it unleashes this destruction without feeling a necessity to replace the concepts it destroys with anything new or constructive. Artists who are a part of this movement, Dadaists, value the subconscious, associations, coincidences, and other things refusing reason or dogmas. Thus Dada is considered a step in the evolution of modern thought. Although the first appearances of new material are seen with collage in cubism, the ready-made which comes in to scene with Dada defines a new conceptual meaning for everyday objects used in art. The most prominent of this new representation of everyday objects are Duchamp’s ready-mades which keeps the objects form as is but transforming its core concept, stripping its initial purpose and giving it a new one. For many Dada paved a new way for a different art and world view with its unique critique of the social and cultural environment enveloped the World and inspired many for years to come.