Author:
Abstract
19. yüzyıl, Osmanlı Devleti’nde pek çok alanda olduğu gibi batı örnek alınarak eğitim ve bilim alanında önemli yenilik hareketlerinin gerçekleştiği dönemdir. Batıdan yapılan aktarımlarla başlangıçta medreselerde okutulan temel bilimler sonraki yıllarda ilk ve orta öğretim düzeyinde de okutulmaya başlanmıştır. 1869 Maarif Nizamnamesiyle eğitim sisteminde yapılan değişiklikler içerisinde hendese dersi de yerini almıştır. 1870’den itibaren açılan “Mekatib-i İptidaiye” olarak da bilinen ilköğretimin ikinci kademesi olan ilk mekteplerde başlangıçta hendese derslerinin okutulmadığı halde sonradan bu dersin de müfredata eklendiği görülmektedir. Muallimler Mecmuası 1922 yılı 32. sayısında “ İlk Mekteplere Mahsus Hendese Dersi Numunesi” başlığı altında Ali Haydar tarafından kaleme alınan yazı bu araştırmamızın konusunu teşkil etmektedir. Çalışmada günümüzde karşılığı geometri olan hendese dersinin ele alınan dönemde dikdörtgenin alan hesabının öğrenciye nasıl verilmeye çalışıldığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu çalışma tarama modeliyle gerçekleştirilen betimsel bir araştırmadır. Geometri eğitiminin tarihsel gelişim sürecinde ders uygulaması boyutuna dikkat çektiğimiz bu araştırmanın alan eğitimcilerinin çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
The 19th century is the period when important reformation and transition in education and science have been realized, taking the western model as it is in many places in the Ottoman Empire. Transferred from the western civilization, course books on fundamental sciences that were taught only in madrasahs at the beginning, were also published and used in primary and secondary education as well, in the following years. Educational Statute 1869, involved geometry in educational system. In those elementary schools, called “Mekatib-iptidâiye” and today known as “secondary school”, formed in 1870, there were no geometry courses in the beginning, however in the following years, geometry was attached to the curriculum. This research studies the articles, “An Example Geometry Course in Elementary Schools” by Ali Haydar on the issue 32 of Teaching Journal in 1922. This research aims to introduce how geometry (back then hendese) show how the field of the rectangle is tried to be given to the students during the mentioned period. This is a descriptive research, conducted using screening model. This research, raising awareness on the historical development of geometry education in terms of how the courses were conducted, is expected to contribute to the studies of educators of this field.