Author:
Abstract
Mağaralara yapılan resimlerde insanlar imza olarak ellerinin izlerini bizlere bırakmışlardır. Geleneklerimizde mendil kenarlarına kişilerin isimlerinin baş harfleri işlenmiştir. İnsanlar kendine ait olanı, sahiplenmek, ölümsüzleştirmek için imzalar, işaretler, yazılar, semboller kullanmışlardır. Exlibris de bu amaçla doğmuş olan bir sanat yapıtıdır. Exlibrisin sıradan mühür, imza veya bir delil niteliğinde olmaması, onun işlevselliğini artırmıştır. Exlibrisler, birer mülkiyet etiketleridir. Exlibris, içinde bulunduğu kitaptan çok, ait olduğu kişinin temsili etiketidir. Kelime olarak "..."nın kitabı, "..."nın kitaplığına ait veya "..."nın kütüphanesinden manasını taşır. Exlibriste, yazının dışında, küçük görsel kompozisyonlar da yer alır. Exlibris, tipografinin kullanımıyla diğer görsel sanatlardan ayrılmaktadır. Exlibrisi özel kılan, sadece ait olduğu kişi için hazırlanması ve aynısının bir daha tekrarlanmamasıdır. Aynı kitaptan defalarca basılsa da, üzerinde Exlibris bulunan, ünik olma özelliğine sahiptir. Exlibrisler, estetik değerlere sahip özgün çalışmalardır. İnsanların aitliklerini özelleştirmesine imkan sağlayan Exlibrisin estetik kaygıyla tasarlanması, bir tutku haline gelmesi ve onun bir sanat objesi olarak algılanması, ilgilenenlerin sayısının giderek artmaya başlaması tasarımının amacına ulaşmış olduğunun birer göstergesidir.
Keywords
Abstract
Human beings had left us the imprints of their hands as signatures via the paintings made in the caves. In our traditions, first letters of people’s names had been fretted on the edges of handkerchiefs. Humans have used signatures, signs, writings, and symbols in order to own and immortalize their property. Exlibris is a work of art that appeared with such an aim. Exlibris’ not being an ordinary seal, a signature or a piece of evidence has increased its functionality. Exlibrises are possession labels. Exlibris is the label of the person possessing it, rather than being that of the book, onto or within which it has been attached. In the literal sense, it means the book of “…”, belongs to “…”s library, or from “…”s library. In Exlibris, little, visual compositions also take place besides the writing. Exlibris is distinguished from the other visual arts by the use of typography. What makes Exlibris special is its being prepared only for the person possessing it and its not being repeated. Even if the same book is published again and again, the one carrying an Exlibris has the characteristic to be unique. Exlibrises are original works with aesthetical values. As a thing enabling people to privatize their belongingness, Exlibris’ being designed with an aesthetical concern, its becoming a passion and its being perceived as an art object; beginning of gradual increase in the number of people interested in Exlibris are all indicators of the fact that its design had accomplished its objective.