Author:
Abstract
Abdurrahman Velid Ebüzziya üç kuşak gazeteci yetiştirmiş meşhur Ebüzziya Ailesinin bir ferdi olarak 1882-1945 yılları arasında yaşamış ve Türk Basın Tarihine önemli hizmetlerde bulunmuş bir gazetecidir. Gazeteci kimliği kadar Milli Mücadeledeki etkin konumuyla da önemli hizmetler ifa etmiş ve İstiklal Madalyasıyla taltif edilmiştir. Başlangıçta Milli Mücadeleden dolayı Ankara Hükümetine destek veren Velid Bey zamanla Ankara Hükümetinin bazı icraatları karşısında muhalif bir tutum sergilemiştir. Ancak Velid Bey başkentin Ankara olmasıyla ilgili tartışmalarda Ankara Hükümetinin yanında yer almıştır. Lozan görüşmeleri sonrası yeni devletin başkentiyle ilgili tartışmalar basında yer almaya başlamıştır. 1923 Ağustosundan itibaren de bu tartışmalar hız kazanmıştır. Bir tarafta yeni devletin başkentinin İstanbul olmasını savunanlar diğer tarafta da yeni devletin başkentinin Ankara olmasını savunanlar bulunmaktadır. Her iki tarafın da konuyla ilgili makul gerekçeleri olmakla birlikte konu daha ziyade siyasi görüş ve düşünceler üzerinden şekillenmiştir. Buna göre Ankara Hükümetine yakın olan gazete ve yazarlar Ankara’nın başkent olmasını, uzak olan gazete ve yazarlar ise İstanbul’un başkent olmasını savunmuşlardır. Basında iktidara yakın olan kesim, İstanbul’u Anadolu’nun ve Ankara’nın karşıtı olarak kurgulamış; muhalif basın ise İstanbul’u ve onun simgelediklerini, muhalefetin bir aracı haline getirmiştir. Bu durumun belki de tek istisnası Abdurrahman Velid Ebüzziya’dır. Velid Bey Milli Mücadele sonrası yeni devletin kimi icraatlarını eleştirmiş ancak Ankara’nın başkent olmasıyla ilgili tartışmalarda doğru olduğuna inandığı düşünceyi ifade etmekten çekinmemiş ve başkentin Ankara olmasının gerekliliği üzerinde durmuştur. Velid Bey’in bu tutumu tarafımızdan incelenmeye değer bulunmuş ve makalemize konu olmuştur.
Keywords
Abstract
Abdurrahman Velid Ebüzziya who lived between 1882 and 1945 as a member of the famous Ebüzziya family who trained three generations of journalists and he is a journalist who has been in important services to Turkish Press History. As well as journalist identity, he has also been carried out important services with its active position in National Struggle and he was rewarded with the Independence Medal. Initially, Mr. Velid supported the Ankara government because of the National Struggle but later he has exhibited an oppositional attitude in the face of some actions of the Ankara government. However, Mr. Velid was in the side of the Ankara government in discussions about the capital of Ankara. After the Lausanne talks, debates about the capital of the new state began to take place. From August 1923 onward these discussions have accelerated. On the one hand, those who advocate that the capital of the new state is Istanbul and on the other side, those who advocate the capital of the new state is Ankara. Both sides have reasonable justifications for the matter but it was based on political opinions and thoughts. According to this, newspapers and writers who are close to the Government of Ankara have argued that Ankara should be the capital city, while the distant newspapers and writers advocate that Istanbul should be the capital city. The press sector that close to power was designed Istanbul as an anti-Anatolian and anti-Ankara, the opposition press has made Istanbul and its symbolism an instrument of the opposition. Perhaps the only exception to this is Abdurrahman Velid Ebüzziya. Mr. Velid criticized some of the actions of the new state after the National Struggle, but he was not afraid to express his belief that Ankara was right in the debate about being a capital and emphasized the necessity of Ankara as the capital. This attitude of Mr.Velid was worthy to be examined by us and it was the subject of our study notification.