İSMAİL GASPIRALI’NIN ESERLERİNDEKİ SÖZ VARLIĞI ÜZERİNE BİR KULLANIM SIKLIĞI ARAŞTIRMASI

Author:

Year-Number: 2019-37
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Yeni Türk Dili
Number of pages: 569-586
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Söz varlığı, en kısa tanımıyla kültürün aynasıdır. Bir toplumun konuştuğu dilin sözcüklerini, deyimlerini, hazır söz kalıplarını, atasözlerini kapsar. Yani söz varlığı incelemeleri bir bakıma toplumların kültürüne dair yapılan araştırmalar olarak adlandırılabilir. Bu makalede öncelikle İsmail Gaspıralı’nın hayatı hakkında bilgiler verilmiş, sonrasında da Gaspıralı’ya ait olan ve Yavuz Akpınar tarafından özgün şekli korunarak Türkiye Türkçesine çevrilen Roman ve Hikâyeler; Fikrî Eserler; Dil, Edebiyat ve Seyahat Yazıları ve Eğitim yazıları isimli 4 ciltlik kitabı taranarak kullanım sıklığı en fazla olan isimler, fiiller ve bağlaçlar üzerinde durulmuş ve bir tasnif çalışması yapılmıştır. Gaspralı’nın , 265935 kelimeden oluşan söz dağarcığı incelendiğinde tekrarlar hariç 11849 madde başı elde edilmiştir. İsmail Gaspıralı’nın söz varlığını daha iyi anlayabilmek açısından seçilen kelimeler; isimler, fiiller ve bağlaçlar olarak üç grupta tasnif edilmiştir. İsimler, kendi arasında 25 kategoriye ayrılarak incelenmiştir. Ayrıca, çalışmaya, yazarın söz dağarcığında en sık kullanılan 100 fiil ve 100 isim dâhil edilmiştir

Keywords

Abstract

Vocabulary with its shortest definition is the mirror of culture. It includes the words, idioms, ready-made phrases and proverbs of the language spoken by a society. In other words, vocabulary research can be called as research about the culture of societies. This article firstly provides information about İsmail Gaspıralı's life. Afterwards it was focused on the names, verbs, and conjunctions with the highest usage frequency and a classification study was conducted. This classification was made by scanning the 4 volume set of books named Novel and Stories; Intellectual Works; Language, Literature and Travel Writings and Education Articles. These books belonging to Gaspıralı were translated into Turkish by Yavuz Akpinar, maintaining the original shape. Gaspıralı's 265935 vocabulary was examined and 11849 items were obtained, with the exception of repetitions. To understand better the vocabulary of İsmail Gaspıralı the items selected are classified into three groups as nouns, verbs, and conjunctions. These names are divided into 25 categories. In addition, 100 verbs and 100 names most frequently used in the author's vocabulary were included in the study

Keywords