BATILILAŞMA/MODERNLEŞME SÜRECİNDE KENTSEL KAMUSAL ALANLARIN DÜZENLENMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR VE KENTSEL DONATI ÖGELERİNE GENEL BİR BAKIŞ
Author:
Abstract
Tarihsel süreçte insanların, günlük yaşam içerisinde ihtiyaçlarını karşılamak üzere kent içinde kamusal alanları düzenleme çalışmaları görülmektedir. Kamusal alan insanların günlük eylemlerini ya da özel günlerdeki eylemlerini gerçekleştirdikleri, toplumu birbirine bağlayan ortak bir zemin olarak tanımlanmaktadır. Bu çaba içinde kamusal alanlarda kullanılmak üzere heykel, çeşme, kent mobilyası gibi bazı donatı öğeleri de ortaya çıkmıştır. Toplumun ortak yararını belirlemeye ve gerçekleştirmeye yönelik düşünce, söylem ve eylemlerin üretildiği ve geliştirildiği ortak toplumsal etkinlik alanına işaret etmek için kullanılan bir kavram olarak tanımlanan kamusal alanların düzenlenmesi ve bu alanlarda kullanılan ve günümüzde kent mobilyası olarak da isimlendirilen bu donatı öğeleri tarih boyunca imar hareketleri, tasarım akımları, politika, ekonomi, sosyo-kültürel değişimler gibi hareketlere bağlı olarak gelişim göstermiştir. Türkiye’de kentsel kamusal alanların düzenlenmeye başlanması ve kentsel donatı öğelerinin kullanılmaya başlanması Batılılaşma/ Modernleşme sürecinde yoğun bir şekilde görülmektedir. Bu çalışmada imar hareketleri, mimarlık akımları, sosyo-kültürel ve politik gelişmeler doğrultusunda Türkiye’de kentsel kamusal alanların biçimlenişi ve bu mekânları yaşatan öğeler olarak kamusal alanda kullanılan donatı öğelerinin gelişimi irdelenmiş bulunmaktadır.
Keywords
Abstract
It is seen that people try to organize public spaces in the city in order to meet their needs in daily life in the historical process. Public space is defined as a common ground where people perform their daily actions, or their actions on special occasions, connecting society. In this effort, some equipment items such as sculptures, fountains and urban furniture have also emerged for use in public spaces. Public spaces are a concept used to refer to the common area of social activity in which thoughts, discourses and actions are produced and developed to determine and realize the common good of society. The arrangement of these public spaces and the elements used in these areas, also called urban furniture today, have developed through history due to movements such as building movements, design movements, policy, economy, socio-cultural changes. The beginnings of the organization of urban public space and the introduction of urban equipment item is seen in an intensive way in Westernization/ Modernization process in Turkey. In this study, development movements, architectural movements, socio-cultural and political developments in Turkey in line with the formation of public spaces and the development of the elements used in the public space as living elements of these spaces are examined.