TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ İÇİNDE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK HİZMETLERİNDE YAŞANAN PROBLEMLER VE REHBERLİK HİZMETLERİNİN EĞİTİM SİSTEMİ İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
Author :
Abstract
Bu çalışmada profesyonel bir yardım ve destek hizmeti olan rehberlik hizmetlerinin gereklilik nedenleri ve önemi ile bu sistemi aksatan sorunlar üzerinde durulmuştur. Rehberlik hizmetleri dünya bazında düşünüldüğünde Türkiye de geç başlamıştır. 1950 li yıllarda Türk eğitim sisteminde yerini almaya başlamış ve bunun paralelinde eğitim şuraları ve kalkınma planlarında rehberlik hizmetlerinin önemi ve gereği vurgulanmıştır. İlk kez 1970’li yıllar da okullarda rehberlik servisleri kurulmuş ve 1980’li yıllarda üniversitelerde ilgili bölümler açılarak alan için uzman eğitimine başlanmıştır. 1990’lı yıllardan itibaren alan gelişimi ve sorunları için örgütlenerek tartışma platformları oluşturulmuştur. Lakin bu gelişmelere rağmen rehberlik hizmetleri Türk eğitim sistemi içinde hala eğreti durmakta ve sağlıklı, kalıcı, verimli bir tabana oturtulamamaktadır. Sorunların içinde en önemlileri; her okulda ve okul seviyesinde yeterli S. da psikolojik danışman olmaması hatta bazı okullarda psikolojik danışmanın olmaması, çalışma koşullarındaki yetersizlikler, eksiklikler olması, okul yönetici ve öğretmenlerinin konuyla ilgili bilgi ve bilince sahip olmaması ve alandaki uzmanların yetersiz ve etkili olamayan çalışma stilleri gibi sorunlar başı çekmektedir. Bu ve benzeri sorunlar rehberlik sistemini verimsiz ve etkisiz kılmakta, hantallaştırmaktadır. Çünkü rehberlik hizmetleri ilgili tüm birimlerin, personelin ortak ve bilinçli, özverili çalışmasıyla etkili olabilen faaliyetlerdir. Bunu bir dişli çarkın çalışmasına benzetecek olursak bir dişlinin görevini yapmaması nasıl çarkın dönmesini, işlevini bozarsa rehberlik sistemi içinde görev alması gereken birimlerin tek tek hatasız çalışması gerekir aksi halde sistem işlemez ve görevini yapamaz. Tabii bu arada yaklaşık 50 yılı aşkın sürede rehberlik hizmetlerinin hala temeli oturmadığı için eğitim kalitesi de bundan olumsuz etkilenmektedir. Bir gerçek var ki rehberlik hizmetlerinin etkili ve verimli olmadığı bir eğitim sistemi asla ülkenin geleceğinde belirleyici ve etkili olamaz. Bir an önce sistem tüm ayrıntılarıyla gözden geçirilmeli, sorunlar tek tek belirlenip çözülmeli ve aktive edilmelidir.
Keywords
Abstract
In this study, the necessity reasons and importance of guidance services which is a professional help and support service and the problems that hinder this system are emphasized. Guidance services are considered some of the world when Turkey began late. It began to take its place in the Turkish education system in the 1950s and the importance and necessity of guidance services in education councils and development plans were emphasized. For the first time, guidance services were established in schools in the 1970s and in the 1980s, related departments were opened in the universities and specialist training was started for the field. Since the 1990s, discussion platforms have been established by organizing for field development and problems. Despite these developments, guidance services still remain makeshift in the Turkish education system and cannot be placed on a healthy, permanent and productive basis. The most important problems are; the lack of psychological counselors at all schools and at school level, and even some schools, lack of working conditions, inadequacies, lack of knowledge and awareness of school administrators and teachers, and inadequate and ineffective working styles. . These and similar problems make the guidance system inefficient and ineffective. Because guidance services are activities that can be effective with the common and conscious and self-sacrificing work of all relevant units and personnel. If we compare this to the operation of a gear wheel, how a gear does not perform its function, if it disrupts its function, the units that should be assigned in the guidance system should work individually without fail, otherwise the system will not function and cannot function. In the meantime, the quality of education is negatively affected as guidance services are still not established in more than 50 years. It is a fact that an education system in which guidance services are not effective and efficient can never be decisive and effective in the future of the country. As soon as possible, the system should be reviewed in detail, problems should be identified and resolved individually and activated.
Keywords
- Schmidt, J.J.( 1996). Counseling in Schools: Essential Services andCompherensive Programs. Massachusetts: NeedhemHeights. S. 102-111
- Erdoğan,i (2002). Eğitimde Değişim Yönetimi. Pegem Yayınları, Ankara.
- Doğan, S (2001). Okullarda Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri Nasıl Yapılandırılabilir VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
- Quast,C.( 2003). Parent s Perceptions of The Role andFunction of a High School GuidanceCounselor. Unpublished Master s Thesis Wisconsin University, Wisconsin.
- Staley, W,L andCarey, A,L.( 1997). The Role Of School Counselor in Facilitating a QualityTwenty- First Century WorkForce.SchoolCounselor, 44. s. 377-383.
- Ersever, O,G.( 2001). Krize Müdahaleye İlişkin 3 Temel yaklaşım. Yöret Postası, 16.
- Yüksel –Şahin, F. (2000). Depremin Birey Üzerinde Yarattığı Duygusal Kriz Durumu ve Kriz Danışması. Eğitim ve Bilim, 25 ( 115). ,s. 49-52.
- Baysal, A (2004). Psikolojik Danışma ve Rehberlikte Başlıca Hizmet Türleri (Ed:
- Kaya, A ve Çivitçi, A (2004). Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programlarının Geliştirilmesi (Ed: Gürhan Can). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. Pegem Yayınları. Ankara. S. 227-254.
- Ersever, O,G.( 1992). İlköğretimde Açık Okul Sistemi İle Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anlayışı. Hacette Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, s. 127-132.
- Kepçeoğlu, Muharrem. (2001). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. Alkim Yayınları. Ankara.
- Yavuzer, H. (2005). Gençleri Anlamak. Remzi Kitabevi. İstanbul.
- Yörükoğlu, A. (1986). Gençlik Çağı Ruhsağlığı ve Ruhsal Sorunları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.3Bs.
- S. l,I ve Devrimci- Özgüven, H.( 2002). SuicideandsuicideAttempts in Ankara in 1998: Results of The WHO/ EURO MultıcentreStudy of SuicidalBehavior Crisis,23 ( 1 ). ,s. 11-16.
- Ültanır, E. (2005). Türkiye’de Psikolojik Danışma ve Rehberlik ( PDR). Mesleği ve Psikolojik Danışman Eğitimi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 1, S. 1, s. 102111.
- Gysbers, Norman, C. (2001). School GuidanceandCounseling in The 21 st Century: RememberThePast in toTheFuture ‘’ Professional School Counseling. Dec 2001.www. FindArticles Publications. (16.07.2019).
- Kuzgun, Y. (1997). Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları.
- Yeşilyaprak, B (2000). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri, Nobel Yayınları.Ankara.s. 92
- Kalın, Ş. (1999). ‘’Ankara İli İlköğretim Okullarında Görevli Rehber Öğretmenlerin ‘’İlköğretimde Rehberlik ‘’Konusundaki görüşleri.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Karadeniz Teknik Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü,Trabzon.
- Tan, H. (1986). Psikolojik Yardım İlişkileri: Danışma ve Psikoterapi
- Özoğlu, S,Ç. (1982). Eğitimde Rehberlikve Psikolojik Danışma.Ege Üniversitesi Matbaası.Bornova, İzmir.
- Özgüven, İ,Ethem.( 2000). Çağdaş Eğitimde Psikolojik Danışma ve Rehberlik.PdremYayınları.İkinciBaskı.Ankara.
- Tuzcuoğlu,N. (1995). İlkokullarda Rehberlik Hizmetlerinden Beklentiler ve Rehberlik Servisinin Öğrenciler Üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi.Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Şahin, F. (2002). Bazı Değişkenlerin Yönetici Adaylarının Okul Psikolojik Danışmanlarından Görev Beklentileri Düzeylerine Etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, C. 7, S. 123. s. 13-21.
- Doğan, S. (1995). Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinin Dünü Bugünü ve Yarını: Gelişmeler ve Sorunlar. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 3, s. 75-85.
- Doğan, S. (1990). Türkiye de Rehberlik Kavramı ve Uygulamalarının Gelişiminde Milli Eğitim Şuralarının Rolü. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. C.1 S.1. s. 45-54.
- T.C MEB. (1969). Milli Eğitim Bakanlığı Taşra Teşkilatındaki Eğitimle İlgili Uzmanlıklara Atanacaklar Hakkında Yönetmelik. Tebliğler Dergisi. C. 32. S. .1561
- T.C. MEGSB. (1986). Özel Eğitimle İlgili Kanun ve Yönetmelikler, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- T.C. MEB. (1993). Öğretmenliğe Atanacakların Atamalarına Esas Olan Branşlarıyla mezun Oldukları Yüksek öğretim Programı ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslerle Diğer Dersler. Tebliğler Dergisi. C. 57, S. 2399, s. 55-119.
- T.C. MEB. (1974). Rehberlik Uygulamalarında Kullanılacak Kılavuz Programlar. Tebliğler Dergisi.1812
- Milli Eğitim Bakanlığı (1970). 8.Milli Eğitim Şurası. Ankara
- Akkoyun, F. (1995). PDR de Unvan Sorunu. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. C. 2. S. 6, s. 1-24.
- Kuzgun, Y. (1993). Türk Eğitim Sisteminde Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Eğitim Dergisi, S. 6 s. 3-8.
- T.C MEGSB (1987). Ortaokul ve Liseler için Kabul Edilen Yeni Haftalık Ders Çizelgelerinin Uygulanması İle İlgili Açıklamalar ve Esaslar. Tebliğler Dergisi. Cilt.50. S. . 2240. S. 341-347.
- T.CMEB. (1974). Rehberlik ve Eğitsel Çalışmaların Yeniden Düzenlenmesi. Tebliğler Dergisi. C. 37. S.1805. s. 343-353.
- T.C MEB. (1995). Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü.Brifing.Ankara.
- Tan. H, (1974). Ülkemizde Rehberlik ve Psikolojik Danışma Çalışmalarında Gelişmeler ve Sorunları. Tecrübî Psikoloji Çalışmaları. C.11.s. 33-48.
