ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN EBEVEYNLERİNDEN ALGILADIKLARIÇOCUK YETİŞTİRME STİLLERİİLE CİNSİYET ROLLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Author :
Abstract
Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin ebeveynlerinden algıladıkları çocuk yetiştirme stilleri ile cinsiyet rolleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 178 kadın, 139 erkek olmak üzere toplam 317 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu, Çocuk Yetiştirme Stilleri Ölçeği ve BEM Cinsiyet Rolü Envanteri kullanılarak 05.12.2020-16.02.2021 tarihleri arasında toplanmıştır. Elde edilen veriler; tanımlayıcı istatistikler Ki Kare testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Öğrencilerin ebeveynlerinden algıladıkları çocuk yetiştirme stilleri ile cinsiyet rolleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (p<0.05). Araştırmada ebeveynlerini açıklayıcı/otoriter ve izin verici/şımartan ebeveyn olarak algılayan öğrencilerin androjen; izin verici/ihmalkar ve otoriter olarak algılayan öğrencilerin ise belirsiz cinsiyet rollerine sahip olduğu belirlenmiştir. Ebeveynlik özelliklerinin cinsiyet rol kimliği üzerindeki etkileri göz önüne alındığında; açıklayıcı/ otoriter ebeveynlik stilinin daha eşitlikçi cinsiyet rollerinin benimsenmesinde önemli bir rol oynayacağı düşünülmektedir. Araştırmacılar sosyal faktörler ile kişisel deneyimler ve içinde bulunulan grubun özellikleri gibi aile dışı etkileri de göz önünde bulundurup çalışmayı genişleterek literatüre katkıda bulunabilirler.
Keywords
Abstract
This study was conducted as a descriptive study to determine the relationship between child rearing styles perceived by the university students from their parents and their gender roles. The sample of the study consists of 317 university students, 178 women and 139 men. The data of the study were collected between December 5, 2020 and February 16, 2021, using the personal information form prepared by the researchers, the Parenting Styles Scale and the BEM Gender Role Inventory. The data obtained were evaluated using descriptive statistics and the Chi-square test. It was found that there was a significant relationship between the perceived parenting styles of students and sex roles (p<0.05). In the study, it was determined that students who perceive their parents as authoritarian, authoritative and permissive/neglecting parents have androgynous gender roles, while students who perceive their parents as permissive/indulgent and authoritarian have ambiguous gender roles. Considering the effects of parenting characteristics on gender role identity, it is thought that the descriptive authoritarian parenting style will play an important role in adopting more egalitarian gender roles. Researchers can contribute to the literature by extending this study by considering extra-familial effects such as social factors, social experiences, and characteristics of the group.
Keywords
- Archer, J. ve Lloyd, B. (2002).Sex and Gender. Cambridge: Cambridge University Press.
- Alvarez, O., Castillo, I., & Moreno-Pelicer, R. (2019). Transformational parenting style,
- Aylaz, R., Güneş, G., Uzun, Ö. ve Ünal, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolüne yönelik görüşleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 23(5),183-189.
- Baumrind, D. (1972). An exploratorystudy of socializationeffects on blackchildren: Some black –whitecomparisons. Child Devolepment, 43,261-267.
- Baumrind, D. (1999).Parentingstylesandadolescentdevelopment.In J. Brooks-Gunn, R. Lerner, & A. C. Peterson (Eds.).Theencyclopedia of adolescence. New York: Garland.
- Bem, S.L. (1974).Themeasurementof psychologicalandrogyny. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42, 155-162.
- Bornstein, Mark H, Hahn, C.S., ve Hayness, O. M. (2010). Social competence, externalizing,
- Bozdemir, N. ve Özcan, S. (2011).Cinselliğe ve cinsel sağlığa genel bakış.TurkishJournal of FamilyMedicineandPrimaryCare, 5,37-46.
- Cashmore, J.A. ve Goodnow, J.J. (1985).Agreementbetweengenerations: A two –process approach. SocietyforResearch in Child Development Wiley, 56, 493-501.
- Collins W.A, ve Steinberg L. (2006). Adolescent development in interpersonal context. Social, emotional, and personality development. In Eisenberg N, Damon W, Lerner R (Eds). Handbook of child psychology(pp.1003-1067). New York: Wiley.
- Çıtak, A. (2008).Kadınların çalışmasına yönelik tutum: Cinsiyet, cinsiyet rolü vesosyo- ekonomik düzeye göre bir karşılaştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Davis, S.N. (2007). Gender ideology construction from adolescence to young adulthood. Social Science Research, 36,1021-1041.
- Demirtaş ve Madran, H.A. (2012). Cinsiyet, cinsiyet rolü yönelimi ve düşünme ihtiyacı. Türk Psikoloji Yazıları, 15 (29): 1-10.
- Direk, N. ve Irmak, B. (2017). Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumlar. DEÜ Tıp FakültesiDergisi, 31, 121-128.
- Dökmen, Z. (1999). BEM cinsiyet rolü envanteri kadınsılık ve erkeksilik ölçekleri Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Kriz Dergisi, 7 (1), 27-40.
- Dökmen, Z. (2015).Toplumsal cinsiyet sosyal psikolojik açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Echabe, A. E. (2010). Role identities versus social identities: Masculinity, feminity, instrumentality and communality. Asian Journal of Social Psychology, 13(1), 30-43.
- Ellemers, N. (2017). Gender stereotypes. Annual Review of Psychology, 69, 275-298.
- Ertuğrul-Yaşar, Z. ve Zorluoğlu, E. (2021). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerinin ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumların incelenmesi. ETÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ETÜSBED), 12, 1-17.
- Glass, J., Bengtson, V.I., ve Dunham, C.C.(1986). Attitude similarity in three-generation families: Socialization, status inheritance, or reciprocal influence. American SociologicalReviews, 51, 685-698.
- Helgeson, V.S. (2012).The psychology of gender: New Jersey: Pearson Education.
- Hochschild, A.R. (2003).The second shift. New York: Penguin Group.
- Hortaçsu, N. (2012).En güzel psikoloji sosyal psikoloji. Ankara: İmge Kitabevi.
- Kavuncu, N.A.(1987).Bem Cinsiyet Rolü Envanterini Türk Toplumuna Uyarlama Çalışmaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Kasschau, R. A. (2008).Understanding psychology. New York: McGrow-Hill/Gleoncoe.
- Kroger J. (1993).Discussions on ego identity. New Jersey: Lawrence ErlbaumAssociates.
- Leman, P.J. ve Tenenbaum, H.R. (2011). Children`s relationships and thedevelopmentof gendered behaviour and beliefs. BritishJournal ofDevelopmentalPsychology, 29 (2),153-157.
- Levinson, D.J. ve Huffman, P.E. (1955).Traditional family ideology and it`s relation to personality. Journal of Personality, 23, 251-273.
- Lindsey, L. (2016).Gender roles a sociological perspective. London: Routledge.
- Lin, C. Y., ve Billingham, E. R. (2014). Relationship between parenting styles and gender role identity in college students. Psychological Reports: Relationships & Communications, 114 (1), 250-271.
- Maccoby, E. ve Martin, J. (1983). Socialization in the context of the family: Parent-child interaction. E. M. Hetherington, P. H. Mussen (Eds.), Handbook of child psychology: Socialization, Personality and Social Devepolment, 4, 1-101. New York: Wiley.
- Phalet, K. ve Güngör, D. (2013).Türk göçmen ailelerde kültürel süreklilik ve süreksizlik: Aile değişim modelinin genişletilmesi. S. Bekman, A.A..Koç (Eds.). İnsan gelişimi,aile ve kültür: Farklı bakış açıları içinde (ss.289-310). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
- Queen, R. (2014). Language andsexualidentities. In S..Ehrlich, M. Meyerhoff J. & Holmes (Ed.). Thehandbook of language, genderandsexuality(pp. 203-219). West Sussex: Blackwell Publishing.
- Rinaldi, C. M., ve Howe, N. (2012). Mothers' and fathers' parenting styles and associations with toddlers' externalizing, internalizing, and adaptive behaviors . EarlyChildhood Research Quarterly, 27 (2), 266 - 273.
- Sakallı-Uğurlu, N. (2002). Çelişik duygulu cinsiyetçilik ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49), 47-58.
- Schönpflug, U. (2001). Intergenerational transmission: The role of transmission belts. Journal of Cross- Cultural Psychology, 32, 174-185.
- Scott, J., Alwin, D.F. ve Braun, M. (1996).Generational changes in gender-role attitudes: Britain in a cross-nationall perspectives. Sociology,30, 471-492.
- Seçgin, F. ve Tural, A. (2011). Sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. e-Journal of NewWorld Sciences Academy EducationSciences, 6, (4), 2446-2458.
- Sim, T.N., ve Chin, J.E.H. (2012). Do mothers' and fathers' authoritative and authoritarian parenting interact? An exploration on schooling aspects with a Singapore adolescent sample . Youth & Societ, 46 (2),286 – 300.
- Steinberg, L., Lamborn, S.D., Darling,N., Mounths,N.S., ve Dournbusch, S.M. (1994). Over- time changes in adjustment and competence among adolescents from authoritative,authoritarian, indulgent, and neglectful families.Child Development,63, 754-770.
- Sümer, N. ve Güngör, D. (1999).Çocuk yetiştirme stilleri, benlik değerlendirmeleri ve yakın ilişkiler üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (43), 71-109.
- Tavassolie, T., Dudding, S., Madigan, A. L., Thorvardarson, E., ve Winsler, A. (2016). Differences in perceived parenting style between mothers and fathers: Implications for child outcomes and marital conflict. Journal of Child and Family Studies, 25(6), 2055–
- Tenenbaum, H.R. ve May, D. (2014). Gender in parent –child relationships. P.J.Leman and H.R. Tenenbaum (Ed.). Gender and development (pp. 1-20). London: Psychology Press.
- Witt,S.D.(1997). Parental influence on childrens socialization to gender roles. Adolescence,32,253-259.
- Woodhill, B.M., ve Samuels, C.A. (2003). Positive and negative androgyny and their relationship with psychological health and wellness. Sex Roles: A Journal of Research, 48, 555-565.
