TÜRKİYE’DE KARBONDİOKSİT (CO2) EMİSYONUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN AMPİRİK ANALİZİ

Author :  

Year-Number: 2022-61
Yayımlanma Tarihi: 2022-12-13 10:05:29.0
Language : Türkçe
Konu : Makro İktisat
Number of pages: 280-288
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Sanayileşme sürecinin hızlanması, nüfus artışı ve teknolojik değişimler gibi sebeplerden dolayı çevre kalitesi üzerinde değişimler meydana gelmiştir. Küreselleşme sürecinin hızlanması ve finansallaşma sürecinin artmasından dolayı da çevresel değişimler ortaya çıkmıştır. Ülke ekonomileri açısından en temel hedeflerden biri olan sürdürülebilir ekonomik büyüme ve kalkınmanın sağlanması sonucunda da çevre kalitesi değişime uğramıştır. Hem sosyal hem de ekonomik etkiler meydana getiren çevre kalitesini hangi unsurların ne yönde ve nasıl etkilediği araştırılması gereken önemli bir konu haline gelmiştir. Bu çalışmadaki amaç Türkiye ekonomisinde 1990-2018 dönemi için CO2 emisyonunu etkileyen faktörleri tespit etmektir. Bu kapsamda enerji tüketimi, finansallaşma, ekonomik büyüme verilerinden yararlanılmaktadır. Değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Model (ARDL) sınır testiyle sınanmıştır. ARDL sınır testinin sonucunda hem kısa hem de uzun dönemde Çevresel Kuznets Eğrisi hipotezinin geçerli olduğu bulgusu elde edilmiştir. Başka bir deyişle kişi başına düşen CO2 emisyonu miktarı gelir düzeyi bir noktaya kadar yükselirken yükseldiği, bir eşik değerden sonra gelir artışı olmasına rağmen azalışa geçtiği görülmektedir. Ayrıca kısa dönemde finansal gelişmenin çevre kirliliğini artırdığı ve uzun dönemde finansal gelişmenin çevre kalitesi üzerindeki etkisinin istatistiki olarak anlamsız olduğu sonucu elde edilmiştir. Enerji tüketimi ise hem kısa hem de uzun dönemde çevre kirliliğini artırmaktadır.

Keywords

Abstract

Due to the acceleration of the industrialization process, population growth and technological changes, changes have occurred on the environmental quality. Environmental changes have emerged due to the acceleration of the globalization process and the increase in the financialization process. As a result of achieving sustainable economic growth and development, which is one of the most basic goals in terms of national economies, environmental quality has changed. It has become an important issue to be investigated which factors affect the environmental quality, which creates both social and economic effects, and how and in what way. The aim of this study is to determine the factors affecting CO2 emissions in the Turkish economy for the period 1990-2018. In this context, energy consumption, financialization and economic growth data are used. The cointegration relationship between the variables was tested with the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) bounds test. As a result of the ARDL bounds test, it was found that the Environmental Kuznets Curve hypothesis is valid both in the short and long term. In other words, it is seen that the amount of CO2  emissions per capita increases while the income level rises up to a point, and after a threshold value, despite the increase in income, it starts to decrease. In addition, it is concluded that financial development increases environmental pollution in the short term and the effect of financial development on environmental quality in the long term is statistically insignificant. Energy consumption increases environmental pollution both in the short and long term.

Keywords


  • Albayrak, E. N., ve Gökçe, A. (2015). Ekonomik Büyüme ve Çevresel Kirlilik İlişkisi: Çevresel Kuznets Eğrisi ve Türkiye Örneği. Social Sciences Research Journal, 4(2), 279-301.

  • Ang, J. B. (2007). CO2 Emissions, Energy Consumption, and Output in France. Energy Policy, 35(10), 4772-4778.

  • Brown, R. L., Durbin, J. ve Evans, J. M. (1975). Techniques for Testing the Constancy of Regression Relations Over Time. Journal of the Royal Statistical Society: Series B, 37,

  • Ceylan, R., ve Karaağaç, G. E. (2020). Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Test Edilmesi: Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Testi ile Hata Düzeltme Modelinden Kanıtlar. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 7(2), 75-85.

  • Charfeddine, L. ve Khediri, K. B. (2016). Financial Development and Environmental Quality in UAE:Cointegrationwith Structural Breaks. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 55, 1322- 1335.

  • Çetin, M., ve Saygın, S. (2019). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi’nin Ampirik Analizi: Türkiye Ekonomisi Örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 26(2), 529-546.

  • Dam, M. M., Karakaya, E., ve Bulut, Ş. (2014). Çevresel Kuznets Eğrisi ve Türkiye: Ampirik Bir Analiz. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 85-96.

  • Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74-366, 427

  • Erataş, F. ve Uysal, D. (2014). Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımının “BRICT” Ülkeleri Kapsamında Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 64(1),

  • Fodha, M., ve Zaghdoud, O. (2010). Economic Growth and Pollutant Emissions in Tunisia: An Empirical Analysis of the Environmental Kuznets Curve. Energy Policy, 38(2), 1150

  • Grossman, G. M., ve Krueger, A. B. (1991). Environmental Impacts of a North American Free Trade Agreement (No. w3914). National Bureau of Economic Research.

  • Güney, A. (2018). Genişletilmiş Çevresel Kuznets Eğrisinin Türkiye için Yeniden Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(3), 745

  • Halicioglu, F. (2009). An Econometric Study of CO2 Emissions, Energy Consumption, Income and Foreign Trade in Turkey. Energy Policy, 37(3), 1156-1164.

  • International Money Found (IMF), 2022. https://www.imf.org/en/Data

  • Koçak, E., ve Şarkgüneşi, A. (2017). The Impact of Foreign Direct Investment on CO2 Emissions in Turkey: New Evidence from Cointegration and Bootstrap Causality Analysis. Environmental Science and Pollution Research, 25(1), 790-804.

  • Lebe, F. (2016). Çevresel Kuznets Eğrisi hipotezi: Türkiye için Eşbütünleşme Ve Nedensellik Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17(2), 177-194.

  • Özbek, S. ve Oğul, B. (2022). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 14(26) ,

  • Pata, U. K., ve Yurtkuran, S. (2018). Yenilenebilir Enerji Tüketimi, Nüfus Yoğunluğu Ve Finansal Gelişmenin CO2 Salımına Etkisi: Türkiye örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma 46 Dergisi, (Prof. Dr. Harun Terzi Özel Sayısı), 303-318.

  • Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (1999). An Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach to Cointegration Analysis. In: Strom, S., Holly, A., Diamond, P. (Eds.), Centennial Volume of Rangar Frisch, Cambridge: Cambridge University Press.

  • Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.

  • Shahbaz, M., Mutascu, M., ve Azim, P. (2013). Environmental Kuznets Curve in Romania and The Role of Energy Consumption. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 18,

  • Şahin, D. (2018). D-8 Ülkelerinde Finansal Gelişme ve Ticari Açıklığın Çevresel Kalite Üzerine Etkisi: Panel Veri Analizi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 48-67.

  • Yurtkuran, S. (2021). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği ve Yeşil Lojistik: Türkiye Örneği. BAUNSOBED, 24(45), 171-201

  • Zhang, Y-J. (2011). The Impact of Financial Development on Carbon Emissions: An empirical Analysis in China. Energy Policy, 39, 2197-2203.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics