TARİH, KÜLTÜR VE TOPLUMSAL YAPI PERSPEKTİFİNDEN ANADOLU AVŞARLARI

Author:

Year-Number: 2024-68
Yayımlanma Tarihi: 2024-02-26 13:21:59.0
Language : Türkçe
Konu : Sosyal ve Kültürel Antropoloji
Number of pages: 356-365
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Araştırmamızın amacı; zengin tarihleri, derin kültürleri ve etkileyici toplumsal yapılarıyla benzersiz bir Türk topluluğu olan Avşarları tarih, kültür ve toplumsal yapı perspektifinden incelemek ve bu anlamda yapılacak çalışmalara katkı sağlamaktır. Eski kaynaklara göre Anadolu’nun kadim topluluklarından biri olan Avşarların kökeni Orta Asya bozkırlarına kadar dayanır. 24 Türk boyundan biridir. Bu boy: Oğuzların Bozok kolundan Yıldız Han’ın dört oğlundan en büyük oğlu olan Avşar'ın soyundan geldiği bilinmektedir. Elverişsiz iklim şartları, yetersiz otlaklar, salgın hastalıklar ve savaşlar gibi birçok nedenlerden dolayı Orta Asya’dan Oğuz Boyları ile birlikte göç eden ilk Türk boylarından bir tanesidir. Orta Asya’dan Anadolu’ya kadar gelen bu göç dalgasında Avşarlar Batı Asya, Türkmenistan, İran, Irak, Suriye, Afganistan ve Azerbaycan gibi coğrafyalara da yerleşmişlerdir. Anadolu’ya Türklük bilincinin yerleşmesinde etkin rol oynamışlardır. Türklerin İslamiyet kabulü ile birlikte Avşarlar da İslam dinini kabul etmiş ve Gök tengri inanışını bırakmıştır. Yaşadıkları coğrafyalarda farklı mezhep ve kültürlerden etkilenmiş olan Avşarlar İran Safevi İmparatorluğunun yönetim kademesine kadar çıkmış bir Türk boyudur. Malazgirt Savaşından hemen sonra, Anadolu’ya zamanın diğer Türkmen boylarıyla beraber göç etmiş olan Avşar Türkmenleri, Anadolu Selçuklu Devleti’nin kenar bölgelerine yerleştirilmişlerdir. XI. yüzyılda Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurulmasıyla Avşarlar, bölgede etkin bir güç haline gelmişlerdir. XIII. Yüzyılda başlayan Moğol istilasıyla birlikte Anadolu'da göçebe bir hayata yönelen Avşarlar Osmanlı Devleti'nin egemenliği altında yaşamışlardır. Bu gün Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde yerleşmiş Avşarların bir kısmı yerleşik hayata geçerken diğer kolu ise geç dönemlere kadar Anadolu’nun güneyinde Konya ve Karaman çevreleri başta olmak üzere birçok Anadolu şehrinde yarı göçebe bir hayat tarzı benimsemişler.

Keywords

Abstract

The purpose of our research; The aim is to examine the Avshars, a unique Turkish community with their rich history, deep culture and impressive social structure, from the perspective of history, culture and social structure and to contribute to studies in this sense. According to ancient sources, the origins of the Avshars, one of the ancient communities of Anatolia, date back to the steppes of Central Asia. It is one of the 24 Turkish tribes. It is known that this tribe is a descendant of Avşar, the eldest son of Yıldız Khan's four sons from the Bozok branch of the Oghuzs. They are one of the first Turkish tribes to migrate from Central Asia together with the Oghuz Tribes due to many reasons such as unfavorable climatic conditions, inadequate pastures, epidemics and wars. In this wave of migration from Central Asia to Anatolia, Avshars also settled in geographies such as Western Asia, Turkmenistan, Iran, Iraq, Syria, Afghanistan and Azerbaijan. They played an active role in establishing Turkish awareness in Anatolia. With the acceptance of Islam by the Turks, the Avshars also accepted the religion of Islam and abandoned the belief in Gök Tengri. Avshars, who were influenced by different sects and cultures in the geography they lived in, are a Turkish tribe that rose to the administrative level of the Safavid Empire of Iran. Immediately after the Battle of Manzikert, Avshar Turkmens, who migrated to Anatolia with other Turkmen tribes of the time, were settled in the border regions of the Anatolian Seljuk State. XI. With the establishment of the Anatolian Seljuk State in the 19th century, Avshars became an effective power in the region. XIII. With the Mongol invasion that started in the 19th century, the Avshars turned to a nomadic life in Anatolia and lived under the rule of the Ottoman Empire. Today, some of the Avshars settled in various regions of Anatolia, while the other group adopted a semi-nomadic lifestyle in many Anatolian cities, especially in Konya and Karaman areas in the south of Anatolia until late periods.

Keywords