Author :
Abstract
Klâsik şiirimizde şair, çoğu zaman duygularını yansıtabilmek için edebî sanatların sihirli dünyasına başvurur. Okuyucuya iletmek istediği mesaj veya herhangi bir duygu bu edebî sanatların yardımı ile açıklığa kavuşur. Bu sanatların yanında Divan şiirini icra eden şairlerimiz duygu yüklü hayallerini sunabilmek için mazmun arayışına girmişler, yeni yeni motif ve imgeleri eserlerinde kullanmışlardır. Dolayısıyla Divan şairi duygu ve hayal dünyasını yansıtabilmek için söz konusu malzemeleri vasıta hâline getirmişlerdir. Bu vasıtalardan biri de şüphesiz hüsn-i talil sanatıdır. Hüsn-i talil’de şair bir olayın gerçek sebebi yerine, estetik gaye amacıyla hayalî ve güzel bir sebep öne sürer. Yani şair şiirde şairane bir sebep bulma gayretindedir. Bu hayalî sebep, şairin şiir sanatındaki ustalığı ile ilgilidir. Şairin iç dünyasında tasavvur ettiği şeyler, hüsn-i talil yoluyla edebî yönden estetik bir görünüm kazanır. Birinci sınıf şairlerin elinde en karmaşık duyguların tercümanı olarak tezahür eden hüsn-i talil sanatı, şairlerin aynı zamanda iç yansımalarının da bir ürünüdür. Şairlerimiz hüsn-i talil sanatını oldukça başarılı kullanmış; şiirlerini türlü hayaller ve çeşitli malzemeler bakımından da son derece zenginleştirmiştirdir. Bu bağlamda şairlerin ele aldığı bazı tasavvufi, âşıkane, ictimaî vs şiirler bu sanatın etrafında teşekkül etmiş; şairin dış dünyaya bakan penceresi hâline gelmiştir.
Keywords
Abstract
In our classical poetry, the poet, for the most of time, refers to the magical world of the literary arts in order to reflect feelings. Any messages that he desires to give the reader and any feelings are revealed by means of these literary arts. Besides these arts, our poets who perform Divan poetry sought poetic theme in order to present their emotionally charged dreams, and they used new motives and images in their works. Therefore, the Divan poets have made these materials a means to reflect their feelings and dream world. Hüsn-i talil is undoubtedly one of these means. In Hüsn-i talil, the poet asserts an imaginary and good reason for aesthetic purposes instead of the actual reason of an event. Indeed, the poet is on the prowl of finding a poetic reason in his poem. This imaginary reason is associated with the mastership of the poet in the art of poetry. The things that the poet envisages in his inner world gain an aesthetic appearance in literary terms through hüsn-i talil. Appearing as the interpreter of the most complicated feelings in the hands of the first class poets, hüsn-i talil art is also a product of the inner reflections of the poets. Our poets quite successfully used hüsn-i talil art; and highly enriched their poems in terms of
