Bilmece anonim halk ürünlerinden biridir. Fakat bilmece sadece soru sorulup cevabının bulunmasını istendiği bir tür değildir; aynı zamanda milletlerin zekâsını, kültürünü, nesneye bakışını ve daha birçok unsuru içine alan bir türdür. Irak Türkmenlerinde bilmece muhteva bakımından zenginlikler göstermekle birlikte, sosyal hayatı da büyük ölçüde etkilemektedir. Türkmen bilmecelerinin özellikle uzun kış gecelerinde, köylerin şehir ya da kasabalarla irtibatının zayıflaması nedeniyle eğlenceli vakit geçirmek amacıyla aile fertleri ya da yakınlarının ocağın başında toplanarak büyükler tarafından yönlendirilmeleriyle bilmece icrasının gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Bu çalışmada Irak Türkmenleri folklorunda bilmecelerin yeri ve önemine değinerek, bilmecelerin icra ortamı örneklerle açıklanmaya çalışılmıştır. Ele alınan konu Irak Türklerinde yapılan çalışmalarla desteklenmektedir. Çalışmanın, Türk Dünyasının ortak kültürel mirasını belirlenmesine katkıda bulunacağı amaçlanmıştır.
Riddle is considered as one of the anonymous folk products. However, riddle is not only a type that questions are asked and answers are required, it is also a type containing nations’ intellectuality, culture, understanding of the objects and a variety of other nuances. Iraqi Turkmen’ riddles are very rich in terms of its content and directly affect the social life. It is confirmed that performance of Turkmen riddles are realized by the family members or the relatives directed by the family elders in order to spend good time together especially during long winter nights when the connection of the rural areas with the cities or the towns weakens. In this paper, the place and the importance of the riddles in Iraqi Turkmen folklore is mentioned and the performance environment of riddles are tried to be explained by demonstrating samples. The subject is supported by the studies done with Iraqi Turkmen. It is aimed that this study will contribute to determine the common cultural heritage of Turkish World.