Author :
Abstract
İnsanın yeryüzündeki faaliyetleri doğal unsurların etkisi altındadır. İklim, yeryüzünün şekillenmesinde, bitki örtüsünün, toprağın oluşumunda ve insan faaliyetlerinde oldukça belirleyici ya da sınırlayıcıdır. Çalışma sahası olan Kastamonu ve çevresiyle ilgili bu ölçüde kapsamlı çalışma bulunmamaktadır. Kastamonu, gerek kapladığı alanın genişliği ve gerekse yer şekillerinin çeşitliliği sebebiyle oldukça farklı iklim özelliklerinin bir arada görüldüğü bir yerdir. Araştırma yöntemi olarak, bölgesel yaklaşım dikkate alınmıştır. Ancak yer yer sistematik yaklaşımdan da yararlanılmıştır. Verilerin toplanması ve analizinde meteoroloji istasyonlarının rasatları kullanılmıştır. Kartografik malzemelerin hazırlanmasında ArcGIS 10.3 paket programından yardım alınmıştır. Sahada doğu-batı doğrultulu uzanan Küre ve Ilgaz Dağları ile bu dağlar arasındaki depresyon alanları, akarsu vadilerinin oluşturduğu alüvyal sahalar başlıca jeomorfolojik birimleri oluşturmaktadır. Yer şekillerinin çeşitlilik gösterdiği çalışma alanında Karadeniz kıyısından iç kesimlere(güneye) doğru nemli Karadeniz ikliminden yarı nemli-yarı kurak karasal iklime doğru bir geçiş yaşanmaktadır. Kıyıda 1000 mm. nin üzerine çıkan yağış iç kesimlerde 500 mm. nin altına inmektedir. Ortalama sıcaklıklar ise sahada 7,6 °C ile 15 ° C arasında değişmektedir. Sahanın Karadeniz kıyılarındaki ortalama sıcaklıklar daha yüksek, güneye doğru ortalama sıcaklıklar belirgin bir şekilde düşmektedir. Bu durum çalışma alanında enlemin etkisine göre yerel koşulların daha baskın olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Sahaya uygulanan iklim sınıflandırma formüllerine göre; kıyı kesiminde nemli olan iklim, iç kesimlere doğru yarı nemli ve yarı kurak iklim karakterine dönüşmektedir. Sahanın iklim özelliklerinin ortaya konulması burada yaşayan insanların ekonomik faaliyetlerinin çeşitli olma potansiyelini ve yetiştirilen ürün deseninin gelişime açık olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Kastamonu ve çevresinde yapılacak doğru bölgesel planlamalar hem yöre insanına hem de ülkemize katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
Natural elements of earth have a profound effect on human activities. Climate is found determining and decisive factor in shaping and formation of the earth’s landscape, vegetation cover, soil profile and human activities. The selected study area Kastamonu is a versatile place with varied climatic conditions in terms of extent of the area covered and the diversity of the land forms. The regional approach is applied in research methods. However, the systematic approach has also been used in some places. The observations of meteorological stations were used in the collection and analysis of the data. ArcGIS 10.3 package program was used to prepare cartographic illustrations. Lack of a thorough research work on Kastamonu and its surroundings in recent years makes the study more important in this field. The Küre and Ilgaz mountains extending in the east-west direction of the area and the depression areas between these mountains along with alluvial plains formed by river valleys constitute the main geomorphological units. In the study area where the ground shapes are diversified, there is a transition of climate from more humid Black Sea climate in the Black sea coast towards semi-humid-semi-arid terrestrial climate in the inner parts (south). The rainfall on the inner part is decreased to only 500 mm from 1000 mm on the coastal areas. The average temperatures ranges from 7.6 ° C to 15 ° C in the area. However, the average temperature remains higher on the Black Sea coast with a significant decrease in the south. These climatic patterns show that the local conditions are more dominant than the latitude effect on the climate of the area. According to the climate classification formulas applied to the area it is found that climate characteristics remain more humid in the coastal areas but towards interior they gradually turns into semi-humid and semi-arid. Keeping in view the climate characteristics of the area it is found important for diversity of the economic activities of residents and pattern of grown crops. Suitable regional plans formulated according to varied climatic conditions in and around Kastamonu are perceived to provide positive contributions for both the local people and the country.
