Author :
Abstract
Yazar ve şairler, içinde neş’et ettikleri toplumun birer aynasıdırlar. Onların eserleri ve dolayısıyla dil ve üslupları, yaşadıkları devir ve zihniyet hakkında bize ipuçları verir. Ayrıca sanatçının dili, onun duygu ve fikir dünyasının âdeta şifreleridir. Sanatçının dili sözcüklerle ve sözcük gruplarıyla örülür: İsimler, fiiller, deyimler, atasözleri v.b. Bütün bunları sözvarlığı adı altında inceliyoruz. Sözcükbilim dilin söz varlığını inceleyen bir dilbilim dalı olduğuna göre sözcükbilimin yöntemlerinden yola çıkarak yazar ve şairlerin söz varlığına eğilmek bir zorunluluktur. Çünkü sanatçılarımız hem kültürümüzün taşıyıcı elçisidirler hem de yaşamımızın anlamını bize hatırlatanlardır. Bir yazar veya şairin söz varlığını incelediğimizde sadece onun sanat anlayışına ulaşmaz, onda gördüğümüz yeni kelime ve kavramlarla düşünce, duygu ve bilgi dünyamızda bir basamak daha atlarız. Bir taraftan da o eserlerin yazıldığı zamanların kültür hayatıyla bağ kurarız. Yahya Kemal bizi böyle zirvelere taşıyacak bir sanatçımızdır. Onun eserlerinin sözlüğünü yaptığımız ve söz varlığını incelediğimiz tezimizin bir ayağı olan özel isimlerin tasnifiyle ilgili tespitlerimizi bu çalışmada sunacağız. 4000 civarında olan bu özel adlar şahıs, yer ve eser isimleri halinde Türk, Doğu ve Batı kültürlerine gönderme yapmaktadır.
Keywords
Abstract
Writers and poets are the mirriors of the society which they are originated. Their Works of art, consequently their language and style give us clues about the period and the understanding that they lived in. Besides the artist’s language is fairly the codes of his/her world of sense and thought. The artist’s language is knitted with words and vocabulary: Nouns, verbs, idioms, proverbs etc… We examine all these in the name of vocabulary. As lexicology is a kind of science that studies a language’s vocabulary, it is a must to focus on the writers’ and poets’ vocabulary starting from lexicology’s techniques. As our artists are both the carriers of our culture and the ones who remind us the meaning of our lives. When we study a writer’s or poet’s vocabulary we not only reach his/her understanding of art but also we step forward with the new words and concepts that we see in him/her in our sense and knowledge world. On the otherhand we establish a bond with the culture of times that works were written in. Yahya Kemal is one of our artists who will take us to peaks. We are going to present our evaluations related to proper name’s classification which is one aspect of our thesis in which we have made his works’ dictionary and studied his vocabulary. These names which are about 4000 refer to Turkish, East and West cultures as personal, place and monument names.
Keywords
- Aksan, Doğan. (1988). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK Yayınları, Ankara.
- Aksan, Doğan (1997). Türkçenin Söz Varlığı, TDK Yayınları, Ankara.
- Ayvazoğlu, Beşir. (2013). Yahya Kemal(Eve Dönen Adam), Kapı Yayınları, İstanbul.
- Başkan, Özcan. (2006). Dilde Yaratıcılık, Multılıngual Yayınları, İstanbul.
- Beyatlı, Yahya Kemal. (1990). Edebiyata Dair, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul.
- Beyatlı, Yahya Kemal. (1995). Aziz İstanbul. MEB Yayınları.
- Cabar, Ayşen. (2008). Y. Kemal’in Şiirlerinin Dizini, Lisans Tezi, SAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Ergin, Muharrem. (1993). Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul.
- Ergüzel, M. Mehdi. (2010, Aralık). Türkçenin Söz Varlığının Tespitinde Şair ve Yazar Sözlüklerinin Önemi, III. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Ege Üniversitesi, İzmir.
- Ergüzel, M. Mehdi. (2009, 15 – 17 Ekim) Şair ve Yazar Sözlükleri Meselesi ve Yahya Kemal Örneği. IX. Uluslararası Dil - Yazın - Deyişbilim Sempozyumunda sunulmuş bildiri, SAÜ, Sakarya.
- Güngör,Erol. ( 2011). Tarihte Türkler, Ötüken Yayınları, İstanbul.
- Hisar, A. Şinasi Hisar. (2006). Yahya Kemal’e Veda. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Kaplan, Mehmet. (1997). Kültür ve Dil. Dergah Yayınları, İstanbul.
- Kır, Ebru.(2008). Y. Kemal’in Nesirlerinin Dizini, Yüksek Lisans Tezi, SAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü,S akarya.
- Kolcu, Ali İhsan. (1999). Alphonse De Lamartine, Gündoğan Yayınları, Ankara.
- Püsküllüoğlu, Ali. (2000). Yaşar Kemal Sözlüğü, Y. Kredi Yayınları, İstanbul .
- Tanpınar, Ahmet Hamdi. (2014). Yahya Kemal, Dergah Yayınları, İstanbul.
- Temizel Akar , Firdevs. (2002). Nedim Divanının Kelime Grupları ve Sözlüğü, Yüksek Lisans Tezi, SAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
