Author :
Abstract
İletişim olgusunun temel araçlarından biri olan görsel unsurlar, insanoğlunun var oluşundan beri hemen hemen tüm toplumlarda çeşitli biçimlerde kullanılmıştır. Günümüz modern toplumlarında ise, görsel unsurlar teknolojik gelişmelerin sunduğu yeni olanaklarla birlikte, daha yoğun ve etkili bir iletişim aracı olarak algılanmaktadır. Bu makalede, iletişim tasarımının önemli konularından bir olan kitap kapaklarının, “ideal tasarım ilkeleri” açısından nasıl ele alınması gerektiği tüm yönleriyle açıklanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda öncelikle, “tasarlama ilkelerine göre, bir kitabın bütünlüğünü temsil edebilecek görsel unsurların” fikri yönde nasıl belirlenebileceği üzerinde durulmuş, ardından tasarım safhasına geçildiğinde; fikri unsurları temsil eden görsel unsurlarla, “tipografik malzeme olarak yazı karakterlerinin kurabileceği ilişkiler”, görsel algılama ve iletişim kuralları açısından değerlendirilmiştir. Başarılı ve başarısız yönlerde incelenen örnekler sonucu, grafik tasarım ilkeleri açısından kitap kapağı tasarımlarında en önemli faktörün; “kitabın bütünlüğünü temsil edebilecek düşüncelerin”, en etkili bir biçimde “görsel iletişim unsurlarına” çevrilebilme yöntemleri olduğu anlaşılmıştır. Söz konusu yöntemlerin üst seviyede uygulanabilmesi, grafik tasarımcının, yaratıcılığın gücünü kullanma becerisine ve tecrübesine doğrudan bağlıdır.
Keywords
Abstract
Visual elements that are one of the basic means of the communication phenomenon have been used nearly in various forms at all communities since the existence of the humanity. In today’s modern communities, the visual elements are being perceived as a denser and more effective media along with the new opportunities offered by the technological developments. In this article, it is tried to explain how the book covers that are one of the important subjects of the communication design should be discussed in terms of “ideal design principles” in all its aspects. In this context, primarily how “the visual elements which are able to represent the integrity of any book according to the design principles” may be intellectually determined, is emphasized, then, once it is proceeded to the design phase; the visual elements representing the intellectual elements and “relations which fonts may establish as a typographic material” are evaluated in terms of visual perception and communication rules. It is understood that the most important factor in the book cover design in terms of graphic design principles is the methods of turning “the ideas which are able to represent the integrity of the book” into “the visual communication elements” in the most effective way as a result of examples examined in the successful and unsuccessful aspects. The application of the said methods at the highest level is directly based on the skill and experience of the graphic designer to use the power of his/her creativity.
Keywords
- Alpan Bangir, Gülgün, (2008). Görsel Okuryazarlık ve Öğretim Teknolojisi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 2008. Cilt V, sayı II, 74-102., (1) Kellner, D. (2001). New Technologies/New Literacies: Reconstructing Education For The Millennium. International Journal of Technology and Design Education 11, s. 67- 81, Kluwer Academic Publisher. Printed in the Netherlands., (2) Heinich, R. Molenda, M. B. Russel, J. D. (1989) Instructional Media And New Technologies Of Instruction, (Third Edition). Macmillan Publishing Company., (3), (4), (5), (6) Hortin, J. A. (1994). Theoretical Foundations Of Visual Learning. In D. M. Moore & F. M. Dwyer (Eds.) Visual Literacy-A Spectrum Of Visual Learning. (p.5-29). New Jersey 07632: Educational Technology Publications Englewood Cliffs.
- Arslan, Suzan, (2016). Grafik Tasarım Öğretiminde Göstergebilimsel Çözümlemenin Kullanılması: Kitap Kapağı Üzerine Örnek Çözümlemeler, Yüksek Lisans Tezi, Tez No: 432432, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Öğretmenliği Programı., (1) Bozkurt, N. (2013). Sanat ve Estetik Kuramları. (10. Baskı). Ankara: Sentez Yayıncılık., (2) Rifat, M. (2013). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları. (5. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Bıçakçı, Burçin, (2013). Dergi Kapak Tasarımlarında Tipografik Öğelerin Analizi Ve Görsel Algı İlkelerine Göre Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Tez No:358140, Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Anasanat Dalı., (1) Uçar, Tevfik F. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap Kitapevi.
- Çağlayan, Saniye, Korkmaz Murat, Öktem Gönül, (2014). Sanatta Görsel Algının Literatür Açısından Değerlendirilmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2014, Cilt 3, sayı:1, Makale No 16, ISSN:2146-9199., (1) Hançerlioğlu Orhan, Düşünce Tarihi, Remzi Kitabevi, 2000, (2) Morgan, C. T. (1984), Psikolojiye Giriş, 8. Baskı.
- Çakıroğlu, Elif, (2016). Görsel Okuryazarlığın Gelişiminde Temel Tasarım Eğitiminin Önemi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 9, sayı 44, Haziran.
- Kaplan, Kadir, (2017). Kitapların Kapak Tasarımlarındaki Mesajlarda Kullanılan Propaganda Teknikleri, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi sayı 6/3. 2017, s. 15741589.
- İnanç Uyan Dur, Banu, (2015). Türk Görsel İletişim Tasarımı Ve Kültürel Değerlerle Bağları, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 8, sayı 37, Nisan., (1) Barnard, Malcolm (2002). Sanat, Tasarım ve Görsel Kültür. Çev. Güliz Korkmaz. Ankara: Ütopya Yayınları., Lester, Paul Martin (2006). Syntactic Theory of Visual Communication, California State University at Fullerton., Mırzoeff, Nicholas (1999). An Introductionto Visual Culture. London and New York: Routledge. Parsa, Alev Fato (2004). “İmgenin Gücü ve Görsel Kültürün Yükselişi”, Medyada Yeni Yaklaşımlar, Ed: Metin Işık, Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları, Sartori, Giovanni (2004). Görmenin İktidarı, Homo Videns: Gören İnsan. Çev. Gül Batuş ve Bahar Ulukan, İstanbul, Karakutu.
- Kazma, Pınar, (2015). Grafik Tasarımcılar, Yazarlar ve Yayınevleri Ekseninde Türkiye’de Kitap Kapağı Tasarımları, Yüksek Lisans Tezi, Tez No:398315, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Tasarım Anasanat Dalı Grafik Tasarım Programı., (1) Becer, E. (2013), İletişim ve Grafik Tasarım, (9. Baskı) Ankara: Dost Kitabevi. Yayınları, s. 112-113-239.
- Onursoy, Sibel, (2017). Görsel Kültür ve Görsel Okuryazarlık, Türk Kütüphaneciliği 31, 1, 47- 54 Doi:10.24146/Tkd.2017.4., (1) Huxley, A. (2016). Algı Kapıları. (M. F. İmre, çev.), (9. Bs.). Ankara: İmge Kitabevi., (2) Heinich, R., Molenda, M. ve Russell, D. (1989). Instructional Media And The New Technologies Of İnstruction. (3rd ed.). New York, Macmillan.
- Özderin, Süleyman, (2018). Deneysel Tipografide ”Özgün Araştırmalar” Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, sayı: 79, Ekim 2018, s. 277-287.
- Özkurt, Esra, (2011). Grafik Tasarımda Deneysel Tipografi ve Uygulama Alanları, Yüksek Lisans Tezi, Tez No:280015. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Tasarım Anasanat Dalı.
- Per, Meral, (2012). Renk Teorilerine Tarihsel Bir Bakış, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, Sayı 8: 17-26, ISSN:1307-9840., (1) (3) (9) Zelanski, P., Fisher, M. P. (1994). Color, London: Callman and King LTD., (2) Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (1997), 3. Cilt, İstanbul: Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları., (4) Parramon, J. M. (1994). Resimde Renk ve Uygulanışı, Çev. E. Erduran, İstanbul: Remzi Kitabevi., (5) Malacara, D. (2002). Color Vision and Colorimetry: Theory and Applications, Second Edition. USA, The International Society for Optical Engineering. Öztuna, Y. (2007). Görsel İletişimde Temel Tasarım, İstanbul: Yorum Sanat Yayınevi., (6) Danger, E. P. (1987). The Colour Handbook, England, Gower Technical Press.
- Uslu, Betül, (2006). 1980 Sonrası Tipografik Tasarımda Deneysel Yaklaşımlar, Yüksek Lisans Tezi, Tez No:186295. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Grafik Anasanat Dalı.
- Yücebaş, Çınla, (2006). Grafik Tasarımda Görsel Bütünlük Oluşturmada Tipografi İle Görseller Arasındaki İlişki ve Sanat Eğitimindeki Yeri, Doktora Tezi, Tez No:206030, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitim Anabilim Dalı Resim-iş Öğretmenliği Programı.
