Author :
Abstract
Sokağın ortasında bütün seslere kulağını eğmiş bir yazar Hüseyin Rahmi Gürpınar. Duyduğu kurmaca, kurduğu dedikodu, anlattığı ses abarttığı metin olmuş bir yazar. Yetmişe yakın yazılmış eserin arasında seçkin, ideal metinlerin varlığı belki tartışılabilir. Ancak çoklu yazma geleneğinin Ahmet Mithat’tan sonraki temsili olan Hüseyin Rahmi, feminen bir duyarlılıkla bir dönemin değerler dizgesini yazmıştır. Konuşulan ne varsa sokakta, kahvede, yolda, evde onun için sadece yazılmayı bekleyen bir malzemedir. Belki çok katmanlı, derim imler taşıyan bir dil kuramamıştır; ancak yaşadığı dönemin metinsel retrospektifi, görsel, somut değerler bütünüdür. Uzun, uzayan bir zamanın çok renkli, samimi, kısmen keyif verici bir üslup değeridir. Estetik keyifle deneyim arasında duran okur, onunla büyük oranda merak duygusunu ve tatminini yaşamış yazar anlattıklarıyla okuru keyifli bir sürece, süreğenliğe alıştırmıştır. Okurunu bir dizi iletişimsel etkiye maruz bırakan bu okuma biçimi aynı zamanda açık bir yapıtın bütün şeffaflığını da taşımaktadır. Kadına dair zenginliği doğrudan ya da dolaylı olarak taşıyan Hüseyin Rahmi romanları; kadınsı ruhun barındırdığı merak, konuşkanlık, estetik vb. kimlik niyetlerini farklı biçimlerle, biçimlerde beslemektedir. Bir geçiş döneminin değişimlerine tanıklık ederken aslında yeni farkındalıklar uyandırmaktadır. İlk bakışta derinlemesine bir yapılandırma gibi durmamasına rağmen metnin temel zayıflık değeri yazma hızının gerisinde kalan bir düşünme eylemi barındırmasıdır. Yazılanların çoğu dilin phallocentric, yani fallusu bir dil gücü olarak gören kültür değerlerinin toplamı gibidir. Kadınca bir dil kadınsı değişimlere tanıklık etmek adına bir dönem gözetmenliği yaparak sanatsal anlatımı desteklemiştir. Hüseyin Rahmi’nin roman dağarcığında pek çok metin bu temel yapı baz alınarak irdelenebilir. Mürebbiye, Şıpsevdi ve Billur Kalp bu anlamda bir adım önde olan anlatımlardır.
Keywords
Abstract
Hüseyin Rahmi Gürpınar is a writer who has bent her ears in the middle of the street. The fiction he heard, the gossip he established, and the sound he told were texts. Among the works written in the late seventies, the existence of elite, ideal texts may be discussed. However, Hüseyin Rahmi, who is the representative of multiple writing tradition after Ahmet Mithat, wrote a string of values with a feminine sensitivity. Whatever is spoken, it is a material that is waiting on the street, in the coffee house, on the road and at home. May be it is a multi-layered, uneasy language; however, the textual retrospective of the period in which he lived was a combination of visual and tangible values. It is a very colorful, intimate, partly delightful style of a long, prolonged time. Between the aesthetic pleasure and experience, the reader lived with her a great amount of curiosity and satisfaction, and the reader accustomed the reader to a pleasant process. This form of reading, which exposes its readers to a series of communicative effects, also carries the transparency of an open work. Hüseyin Rahmi's novels, which carry the wealth of women directly or indirectly; curiosity it nourishes identity intentions in different forms and forms. While witnessing the changes of a transition period, it actually raises new awareness. Although it does not seem to be an in-depth configuration at first glance, the basic weakness of the text is that it contains a thinking action that lags behind the writing speed. Most of the writings are like the phallocentric of the language, ie the sum of the culture values that see phallus as a language power. A womanly language supported artistic expression by performing a period as a witness to witness feminine changes. In Hüseyin Rahmi's novels, many texts can be analyzed based on this basic structure. The Mürebbiye, Şıpsevdi and Billur Kalp are one step ahead of this.
Keywords
- Gürpınar, Hüseyin (1974), Billur Kalp, Üçler Matbaası, İstanbul.
- _______________ (1999), Şıpsevdi, Özgür Yayınları, İstanbul.
- _______________ (1997), Mürebbiye, Özgür Yayınları, İstanbul.
- Deren, Seçil (2002), “Kültürel Batılılaşma” / Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık”, İletişim Yayınları, C.3, s.382-427, İstanbul.
- Berkes, Mediha (1945), “Hüseyin Rahmi Romanlarında Kadın Tipleri”, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, C.3, s.540-551, Ankara.
- Özbeyli, Deniz (2004), “Aldatma: Gürpınar’ın Vazgeçmediği Tema”, Varlık Dergisi, S.1166, s.44-46, İstanbul.
- Duben, Alan / Behar, Cem (1998), İstanbul Haneleri: Evlilik, Aile ve Doğurganlık / 1880- 1940, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Smith, Anthony D. (1996), Toplumsal Değişme Anlayışı, (Çev. Ülgen Askoy), Gündoğan Yayınları, Ankara.
