Author :
Abstract
Bu çalışmada Türk Sanat Müziğimizin önemli bir parçası olan fasıl anlayışının geçmişte uygulanış biçimi ile günümüzdeki icrası arasındaki farklılıklar ortaya konmakta, TRT İzmir Radyosu’nda 1994-2018 yılları arasında yayınlanmış fasıl programları makam çeşitliliği bakımından incelenmektedir. İncelemede, TRT İzmir Radyosu’nda icra edilmiş fasıllar en çok kullanılandan en az kullanılan makama doğru sıralanmıştır. Bu sıralamanın ilk 10 makamı, TRT repertuvarında en çok eser verilmiş 10 makam ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırmada istatistiksel teknikler kullanılmış ve her iki makam sıralamasında da ortak olarak 7 makamın yer aldığı görülmüştür. Bu makamlar, Hüseyni, Hüzzam, Kürdilihicazkar, Nihavent, Rast, Hicaz ve Hicazkar olarak sıralanmaktadırlar. Ortak makamların çokluğuna rağmen, bu makamların TRT İzmir Radyosu fasıl programlarında kaç fasılda kullanıldığı ve repertuvarda verilmiş eser miktarları karşılaştırıldığında, radyo programlarında en fazla eser verilmiş makamdan en fazla fasıl yer aldığı söylenemez. Bunun sebebi radyo programlarında fasıl repertuvarlarını hazırlayan şeflerin kendi bilgi birikimleri ve yönelimleri olarak açıklanabilir.
Keywords
Abstract
In this study, the differences between the practice of the understanding of the “fasıl”, which is an important part of our Turkish Art Music, in the past and its current performance are revealed, and the fasıl programs broadcast in TRT İzmir Radio between 1994-2018 are examined in terms of the variety of maqams. In the study, the performances on TRT Izmir Radio are listed from the most used maqam to the least used. The top 10 maqams of this ranking are compared with the 10 most frequently produced maqams in the TRT repertoire. Statistical techniques were used in the comparison and it was seen that there were 7 maqams in common in both rankings. These maqams are listed as Hüseyni, Hüzzam, Kürdilihicazkar, Nihavent, Rast, Hicaz and Hicazkar. Despite the abundance of common maqams, when comparing the number of fasıl programs that uses these maqams in the TRT Izmir Radio fasıl programs and the amount of works given in the repertoire, it cannot be said that the maqam with the greatest amount of works in the repertoire is the one with the most popular fasıl maqam in radio programs. The reason for this can be explained by the knowledge and orientation of the chiefs who prepare the fasıl repertoires in radio programs.
Keywords
- Bozkurt B., Ayangil R. ve Holzapfel A., Computational Analysis of Turkish Makam Music: Review of State-of-the-Art and Challenges, Journal of New Music Research, 43 (1), 323, 2014.
- Eken, F.M., “Fasıl İcrasının Değişimi ve Bugün Fasıl İcrası”. 1. Müzikte Temsil/ Müziksel Temsil Kongresi, 2005.
- Özkan, İ.H. “Türk Müsıkisi Nazariyatı ve Usülleri, Kudüm Velveleri”. Ötüken Neşriyat, s.89- 90, 1990.
- Öztüfekçi, Y. Geleneksel Türk Sanat Müzigi’nin Eglence Atmosferindeki Dönüsümü İzmir “Fasıl” Mekanları Örnek Olayı. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Müzik Bilimleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2006.
- PlanetCalc Online Calculator. https://planetcalc.com/1664/ Erişim Tarihi 02.09.2020.
- Sheskin D.J. Handbook of Parametric and Non – Parametric Statistical Procedures, 2 ed., London, Chapman & Hall/CRC, pp. 870-872, 2000.
- Şenalp, T. & Doğrusöz Dişiaçık, N. “1950'lerden Bugüne Türk Makam Müziği Nasıl Degişti? Sözlü Tarih Çalısması”. Akademik Bakış Dergisi, Sayı:38, pp. 1-13. 2013.
- Tan, P., Steinbach, M., and Kumar, V., 2006. Introduction to Data Mining, Similarities Between Data Objects, pp. 73-83, Addison-Wesley.
- Turgay, N. Ö. & Ayangil, R. Rast Müzikoloji Dergisi, Cilt IV, Sayı 1 (2016), s.1165-1184
- Wessa: Free Statistics and Forecasting Software. https://www.wessa.net/rwasp_correlation.wasp Erişim Tarihi 19.12.2019.
- Yarman, O. “Cumhuriyetimiz'in ve Atatürkümüz'ün Ulusal Müzik Eğitiminden Esas Beklediği, Bize Özgü Perdeler Üzerinden Makamsal Mikrotonal Polifoni Düzlemine Taşınmış Popüler Ve Halk Havalarımızdır”. 9.Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu, Aralık 2010, İstanbul, Türkiye.
