KEMAN SANATÇISI VE BESTEKÂR HASAN SOYSAL’IN FARKLI FORMLARDAKİ ÖDÜLLÜ ESERLERİNİN MAKAM VE USUL YÖNÜNDEN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Türk Müziğine emek vermiş bestekarların yaşam öykülerinin ve eserlerinin yazılı literatüre dahil edilmesi, Türk Müziğinin gelecek nesillere doğru olarak aktarılması açısından büyük önem taşımaktadır. Türk Sanat Müziği’ne emek vermiş bestekârlarımızın pek müziği kendi çabalarıyla veya usta çırak ilişkileri ile öğrenerek, yeteneklerinin de yardımıyla kendisini geliştirmişlerdir. Aralarından çok büyük saz üstatları veya besteciler çıkmıştır. Bu çalışma keman sanatçısı ve bestekar Hasan Soysal’ı tanıtmak ve onun Türk sanat müziğine kazandırdığı bestelerinden üç tanesini incelemeyi konu edinmektedir. Çalışmada eserleri incelenen, keman sanatçısı Hasan Soysal okullu olmamasına rağmen, görev aldığı TSM korolarında pek çok öğrencisine Türk Sanat Müziğini öğretmiş, müziğimize amatör bir ruhla katkıda bulunmuş önemli bestekârlarımızdandır. Sanatçı aldığı ödüllerin önemli bir bölümünü TSM çocuk şarkısı formunda bestelediği eserler ile kazanmıştır. TSM çocuk şarkısı formunda eser veren az bestekâr bulunduğundan bu konuda önemli çalışmalar yapmış bir bestekâr olarak kabul edilmektedir. TSM çocuk şarkısı formunun gençlere tanıtılıp sevdirilmesi için, bu alanda eser verilmesinin teşvik edilmesi gerekmektedir. Hasan Soysal’ın bestekâr olarak vurgulanması gereken bir diğer yönü ise bestelerindeki makam çeşitliliğidir. 24 farklı makamda 195 adet eser verdiği bilinmektedir. Yaygın olarak kullanılan makamlardan bestelediği eserlerin yanı sıra, günümüzde çok kullanılmayan makamlarla da eserler bestelemesi, Türk Sanat Müziği’nin yaşaması ve yaşatılması açısından son derece önemli bir çabadır. Çalışmada, Hasan Soysal’ın ödül kazanmış eserleri listelenmiş ve bu eserler arasından bir şarkı, bir saz semaisi ve bir çocuk şarkısı makam ve usul bakımından incelenmiştir. Hasan Soysal gibi farklı formlarda eserler verebilmiş çok yönlü sanatçıların yaşarken varlıklarının duyurulması, eserlerinin tekrar ele alınarak müzikseverlere tanıtılması müzik araştırmaları için önemlidir. Bu çalışmanın diğer tanınmayan bestekârlar içinde öncü olacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
Including the life stories and works of composers who have contributed to Turkish Music in the written literature is of great importance in terms of transferring Turkish Music to future generations. Many of our composers who have worked on Turkish Art Music have learned the music through their own efforts or master – apprentice relationships and have improved themselves with the help of their skills. There were great masters with their instruments or composers among them. This study focuses on introducing violinist and composer Hasan Soysal and analyzing three of his compositions that contributed to Turkish art music. Violinist Hasan Soysal, whose works were examined in the study, is one of our important composers who taught Turkish Art Music to many of his students in TSM choirs, and contributed to our music with an amateur spirit, although he was not schooled. The artist won a significant part of the awards he received with the works he composed in the form of TSM children's song. He is regarded as a composer who has done important work on this subject, since there are few composers who have produced works in the form of children's songs. To introduce the TSM children's song form to young people and to make them like this form of music, it is necessary to encourage the creation of works in this field. Another aspect of Hasan Soysal that should be emphasized as a composer is the variety of maqams in his compositions. It is known that he produced 195 works in 24 different maqams. In addition to the works he composed from widely used maqams, his composing works with the maqams that are not used much today is an extremely important effort in terms of the survival of these maqams and survival of Turkish Classical Music. In the study, award-winning works of Hasan Soysal were listed and among these works, a song, a saz semai and a children's song were analyzed in terms of maqam and usul. It is important for music research to announce the existence of multifaceted artists such as Hasan Soysal, who have been able to produce works in different forms, and to introduce their works to music lovers. This work is thought to be a pioneer for other unknown composers.
Keywords
- Akdoğu, O., “Türk Müziği’nde Türler ve Biçimler”, Ege Üniversitesi Basımevi. İzmir, 1996.
- Kula, A., Adar, Ç., “Türk Sanat Müziği Makamlarında Bestelenmiş Çocuk Şarkıları Üzerine Bir İnceleme”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 75, 148-172, 2018.
- Koçak. Z., “Geçmişten Günümüze Eğitimimizde Çocuk Şarkılarının Kronolojik Gelişimi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İTÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996.
- Özkan, İ.H., “Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri: Kudüm Velveleleri.” Ötüken Neşriyat, 1994.
- Ungay, M. Hurşid, “Türk Musikisinde Usuller ve Kudüm.” Türk Mûsikîsi Vakfı. İstanbul, 1981.
- Yüzbaşıoğlu, G., “Türk Müziğinde Çocuk Şarkıları.” Yayınlanmamış Bitirme Tezi. İstanbul: ĠTÜ. Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Temel Bilimler Bölümü, 1993.
- Yürümez, E., “1930-2000 Yılları Arasında Bestelenen 180 Türk Müziğe Çocuk Şarkısının Makam Usul Konu Bestekâr ve Ses Aralığı Açısından İncelenmesi.” Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Musikisi Anasanat Dalı Türk Musikisi Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul, 2014.
