Author :
Abstract
Geçmişten bugüne kullanıcılar için yapının iklimsel konforunun sağlanması; yapı tasarım ve uygulamalarında önemli bir faktördür. Bu faktör, iklimsel gereksinimlere göre; güneşten ve rüzgârdan korunma/yararlanma yöntemi ile sağlanmaktadır. Yapının konumlandığı arazi özellikleri, kullanılan yapı malzeme türleri ve yapı elemanı tasarımları gibi araçlar pasif iklimlendirme sağlar. İskilip evlerinde iklimlendirme şehrin arazi üzerinde planlanmasıyla başlar. Dar ve kıvrımlı sokaklar, bol çıkmalı üst katlar iklimlendirmede ana unsurlardır. Evlerin bahçe ve zemin katları depolama ve hizmet mekânlarından oluşur. Bahçenin yüksek duvarlarla çevrelenmesi soğuk rüzgârlara karşı içeriyi korur. Dar ve kıvrımlı sokaklar, üst kat çıkmaları ve kalın duvarlar sayesinde yiyeceklerin depolandığı zemin katlar serin kalır. Ara katlar serin esintilerden arındırılmış kışın konaklamak içindir. Üst katlarda yaz ve kış aylarında kullanılan mekânlar farklıdır. Çardak, yazlık kullanıma göre açık ve direklidir. Odalar kışlık kullanıma uygundur. Kışın odayı ısıtmak ve ısıyı içeride tutmak için detaylı bir planlama yapılmıştır. Kısaca, ev içerisinde farklı iklim koşullarına uygun birden fazla yaşam alanı oluşturulmuştur.
Keywords
Abstract
Providing the climatic comfort of the building for the users from past to present is an important factor in building design and applications. This factor is provided for protection / benefit from the sun and wind, according to the climatic conditions. This purpose affects the features of the land where the building is located, the types of building materials used and the design of the building elements. Air-conditioning in İskilip houses starts with planning the city on the land. Narrow end curved streets and protruding upper floors are the main elements of air conditioning. The garden and ground floors of the houses consist of storage and service places. The high walls of the garden protect the interior against cold winds. The ground floors where food is stored are cool thanks to narrow and curved streets and wide walls. Mezzanine are for accommodation in winter, protected from the cold. The places used in summer and winter on the upper floors are different. Çardak is open and column according to summer use. The rooms are suitable for winter use. Detailed planning has been made to keep the room warm in winter. In short, living places suitable for different climatic conditions were created within the house.
Keywords
- Akçam, Y. (1947). “İskilip Ormanları”. İskilip Halk Evleri, (1), 8-10.
- Akok, M. (1951). Ankara’nın Eski Evleri. Ankara: Ankara Etnografya Müzesi Yayını, 5-8.
- Akşit, F., Ş. (2005). “Türkiye’nin Farklı İklim Bölgelerinde Enerji Etkin Bina ve Yerleşme Birimi Tasarımı”, Tasarım Dergisi, 157, 12, 124-130.
- Aktaş, Y. A. (2016). “Seben Geleneksel Konut Mimarisi Üzerine Bazı Gözlemler”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2016, (24), 45-70
- Bektaş, C. (1996). Türk Evi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
- Bektaş, C. (2005). Halk Yapı Sanatından Bir Örnek Antalya. İstanbul: Bileşim Yayınevi.
- Bostancı, F. (1989). Korunması Gerekli Tarihi Kentsel Dokulardaki Bozulma Nedenleri, ve İskilip Çarşı Mahallesinde Örneklemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü.
- Çetin, S. (2010). Geleneksel Konut Mimarisinin Ekolojik Yansımaları: Burdur Örneği, %. Ulusal Çatı ve Cephe Sempozyumu, İzmir
- Eldem, S. H. (1984). Türk Evi Osmanlı Dönemi I. İstanbul: Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı,
- Eldem, S. H. (1987). Türk Evi Osmanlı Dönemi III. İstanbul: Türkiye Anıt Çevre turizm Değerlerini Koruma Vakfı, 292.
- Erdem, A. (2020). “Boyabat Köylerinde Geleneksel Kandil Evler ve Koruma Sorunları”. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, 0 (21) , 105-129 . DOI: 10.22520/tubaked.2020.21.006
- Ertürk, M. (2000a). İskilip İlçesi’nin Coğrafyası. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Eyüpgiller, K.K. (1999). Bir Kent Tarihi Kastamonu. İstanbul: Eren Yayıncılık, 237-260.
- Günay, R. (1998). Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri. İstanbul: Yem Yayınevi, 29.
- İnici, S., 2010. İskilip Şehri Geleneksel Arastası Koruma Ve Sağlıklaştırma Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, G.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kafesçioğlu, R. (1949). Orta Anadolu’da Köy Evlerinin Yapısı. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Yayını.
- Kafesçioğlu, R. (1955). Kuzey- Batı Anadolu’da ahşap Ev Yapıları. İstanbul: İstanbul Teknik
- Koşan, D. (2019). İskilip Şehri Ev Mimarisi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara
- Kuban, D. (1966). “Türkiye’de Malzeme Koşullarına Bağlı Geleneksel Konut Mimarisi Üzerinde Bazı Gözlemler”. Mimarlık Dergisi, (389), 15-20.
- Kuban, D. (1995). Türk “Hayat”lı Evi. İstanbul: Eren Yayıncılık.
- Küçükerman, Ö., Güner, Ş. (1995). Anadolu Mirasında Türk Evleri. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları, 135,151.
- Ögel, S. (1981). “Hayat (Sofa) Köşkü ve Tahtseki”. Sanat Tarihi Yıllığı, (9-10), 227-240.
- Sevim, N., Engin, N. (2019). “Atriyumlu ofislerde doğal havalandırma Ilıman iklim örneği”. Online Journal of Art and Design, 7 (2), s. 16-26
- Tanyeli, U. (1987). Anadolu- Türk Kentinde Fiziksel Yapının Evrim Süreci (11. ve 15. Yüzyıl), İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul
- Tuluk, T., Tuluk, Ö.İ. (2016). Geleneksel Çorum Evlerinde Metal Aksesuarlar. Uluslararası Bütün Yönleriyle Çorum Sempozyumu, 441-455.
- Wallace, M., Küçükerbaş, E. V. (2016). “Geçmişten Günümüze Türk Kültüründe Ev Bahçesi Anlayışı Üzerine Araştırmalar”. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3 (7), 144-154.
