Author :
Abstract
19. yüzyılın sonu, 20. yüzyılın başlarında natüralist sanat geleneğini yıkmaya yönelik, bireysel ifadenin ön planda olduğu ve farklı tekniklerin kullanıldığı modern sanat akımları ortaya çıkmıştır. Özellikle 20. yüzyıl, sanatsal arayışların sürekli olarak devam ettiği, toplumsal değişimlere paralel olarak kendilerine has deneyimleri olan sanatçıların sanatsal pratikleri ve stillerinin sanat akımlarını oluşturduğu parlak bir dönemdir.
Maskeler, sanatta modernizm sürecindeki arayışlarda sanatçıların ilham kaynaklarından biri olmuştur. Bazen yapıtlarındaki figürlerin yüzünü maske ifadesinde resimleyen, bazen de maskeyi yapıtlarında doğrudan sanat nesnesi olarak kullanan çok sayıda sanatçı bulunmaktadır. James Ensor gibi geleneksel batı karnaval maskelerinden, çocukluk buluntularından; veya Emil Nolde gibi Asya maskelerinden ilham alarak çalışmalarında maskeyi kullanan sanatçıların yanında; Picasso, Modigliani, Erich Heckel, Henry Moore, Joan Miro, Andre Breton, Jackson Pollock gibi birçok sanatçı, esin kaynağını kendi kültürüne uzak kültürlerde aramış, Afrika, Avustralya kabile sanatlarından ilham alarak, ilkelci dünya görüşünü benimsemişlerdir. Batılı modern sanatçılar, bu tür ilham kaynaklarında zengin bir biçimsel ifade ile birlikte, arayışında oldukları saf ve dolaysız bir yaratma dürtüsü bulmuşlardır. Sanatçılar çoğunlukla, çalıştıkları figürün yüzünü, yerli halkların maskeleri gibi çarpıtarak, yalınlaştırarak resimlemişlerdir.
Bu araştırmada maskenin geçmişten günümüze kullanımına değinilerek, modern sanatta yapıtlarındaki figürlerde maske ifadesini ve doğrudan maske imgesini kullanan belli başlı sanatçılar ve eserleri incelenmiştir.
Keywords
Abstract
At the end of the 19th century and the beginning of the 20th century, modern art movements emerged that destroyed the naturalist art tradition, emphasized individual expression and used different techniques. In particular, the 20th century is a bright period in which artistic pursuits continue and, in parallel with social changes, the artistic practices and styles of artists with their own unique experiences form art movements.
Masks have been one of the sources of inspiration for artists in their pursuit of modernism in art. There are many artists who sometimes paint the faces of the figures in their works as masks, and sometimes use the mask directly as an art object in their works. Besides James Ensor, who use masks in their works inspired by from traditional western carnival masks and by childhood finds or Emil Nolde, who use masks in their works inspired by Asian masks; Many artists such as Picasso, Modigliani, Erich Heckel, Henry Moore, Joan Miro, Andre Breton, Jackson Pollock sought their inspiration in cultures far from their own, and adopted the primitive world view, inspired by African and Australian tribal arts. Western modern artists have found in such sources of inspiration a rich stylistic expression, together with the pure and direct creative impulse they sought. Artists mostly depicted the face of the figure they were working on, distorting and simplifying like the masks of indigenous peoples.
In this research, the use of the mask from the past to the present has been mentioned, and the main artists and their works, who use the mask expression and directly the mask image in the figures in their works in modern art, have been examined.
Keywords
- Acting-Out Politics. Emil Nolde’s “Masks and Dahlias”, (1919)-When Monarchs Became Outdated (Solemnly Became Part Of Still Life) And “People Took On The Responsibility For Their Destiny” (02.01.2021). http://www.actingoutpolitics.com/noldemasksadahlias/
- Azer, Bergin. (2017). Modigliani Retrospektifi, Sergi Anlayışını Değiştirecek. (02.01.2021). https://www.oggusto.com/sanat/modigliani-retrospektifi-sergi-anlayisini-degistirecek
- Batur Çay, Meral. (2020). James Ensor’un Resimlerindeki Semboller. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi. Cilt:6 Sayı:1 s. 50-59.
- E.H. Gombrich, (2007). Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Güner, Yıldız (2006), Maskede İfade: Dünya Maske Geleneklerine İfadeye Katkıları Açısından Bir Bakış, İstanbul: T.C. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanatta Yeterlilik Metni.
- Harris, Beth; Zucker, Steven. Picasso, Portrait of Gertrude Stein. (13.12.2020). https://www.khanacademy.org/humanities/art-1010/cubism-earlyabstraction/cubism/a/picasso-portrait-of-gertrude-stein
- Hollingsworth, Mary (2009). Dünya Sanat Tarihi. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
- Krausse, Anna Carola, (2010). Rönesanstan Günümüze Resim Sanatının Öyküsü (Çev. Dilek Zaptçıoğlu), 2. Baskı, İstanbul: Literatür Yayınları
- Kula, Katherine,Virginia. (2010). Me and My Circle: James Ensor In The Twentieth Century. University of Maryland.
- Lynton, Norbert, (1991). Modern Sanatın Öyküsü (Çev: Prof. Dr. Cevat çapan, Prof. Sadi Öziş), İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Munson, Jesine Lynn. (2015). Paul Klee and Comic Modernism. Montana State University. Master Thesis.
- Murrel, Denise. (2008). African Influences in Modern Art. (22.01.2021.) https://www.metmuseum.org/toah/hd/aima/hd_aima.htm
- Özşahin, Ezgi. Maskeler Nasıl Ortaya Çıktı. (17.01.2021). http://www.sanatatak.com/view/maskeler-nasil-ortaya-cikti
- Paul Klee-Mask of Fear. (2006). (11.11.2020). https://www.moma.org/collection/
- Perran Üstündağ. (2011). Asya Tiyatrosunda Maske. İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Power, Susan. (2008). Bound Objects and Blurry Boundaries Surrealist Display and (Anti) Nationalism. Journal of Surrealism and the Americas. 2:1. s.95-113.
- Selz, P. (1963). Emil Nolde. New York: Museum of Modern Art.
- Shiner, Larry, (2004). Sanatın İcadı, Bir Kültür Tarihi, (Çev: İsmail Türkmen) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Turani, Adnan. (2006). Çağdaş Sanat Felsefesi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Türk Dil Kurumu. (11.10.2020). https://sozluk.gov.tr
- Ustaoğlu, Canan. (2008). Işığın ve hüznün ressamı Amadeo Modigliani. Artist Modern dergisi, Haziran, s.23.
- Vadetskaya, Elga Borisovna (2014), Sibirya Kurganları, (Çev: Atilla Bağcı), Ankara: TKAE.
- Vanhoegaerden, Samuel. (2020). The Temptations of James Ensor Works From 1888 to 1940.
- (13.02.2021.)https://www.brafa.art/media/brafamedia/blog/BRAFA2020- SamuelVanhoegaerdenGallery-Highlight_T637112325399592119.pdf
