15-17 YAŞ ARASI ERGENLERDE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK İLE DUYGU DÜZENLEME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Psikoloji biliminin, insanların zayıf yönlerinin incelemesinin yanı sıra güçlü taraflarını da incelemeye başlaması ile psikolojik dayanıklılık durumu önem kazanmıştır. Psikolojik dayanıklılığın, insanların duygularında ve bu duyguların zihinde yorumlanmasında etkin bir rol oynadığı öne sürülmektedir. Bu nedenle 15-17 yaş arası ergenlerde psikolojik dayanıklılık ile duygu düzenleme arasındaki ilişkinin incelenmesi bu araştırmanın temel amacıdır. Araştırma verilerinin toplanması için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği (PDÖ) ve Duygu Düzenleme Ölçeği (DDÖ) kullanılmıştır. Araştırma Bursa ilinde bulunan Meslek Lisesi ve Anadolu Liselerinde kayıtlı olan tüm aktif öğrenciler üzerinden planlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, meslek ve Anadolu lisesi öğrencilerinden 904 gönüllü katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre ergenlerin psikolojik dayanıklılıkları ve duygu düzenleme becerileri sosyo-demografik değişkenlere göre farklılık göstermektedir. Yapılan regresyon analizleri bulgularına göre duygu düzenleme becerilerindeki artış psikolojik dayanıklılıklarındaki artışın %14’ünü etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca duygu düzenleme becerilerindeki varyansın %22’si psikolojik dayanıklılıklarına etki eden alt faktörler ile açıklandığı belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
Psychological resilience situation gained importance associated with psychological science began to examine people's strengths along their weaknesses. It is claimed that psychological resilience plays an active role in people's emotions and in the interpretation of these emotions in the mind. For this reason, analysis of the relationship between psychological resilience and emotion regulation in adolescents aged between 15-17 is the main purpose of this study. Psychological Resilience Scale (PRS) and Emotion Regulation Scale (ERS) were used to collect the data of the study. The study was planned on all active students which are registered in Vocational High Schools and Anatolian High Schools in Bursa province. The sample of the study consists of 904 volunteer participants from Vocational and Anatolian High School students. According to the results of the study, psychological resilience and emotion regulation skills of adolescents differ according to socio-demographic variables. According to the findings of the regression analysis, it was determined that the increase in the skills of emotion regulation affected 14% of the increase in psychological resilience. In addition, it was determined that 22% of the variance in emotion regulation skills was explained by the sub-factors which affect their psychological resilience.
Keywords
- Altundağ, Y. (2013). Anne-Babası Boşanmış Ergenlerin Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinde Yordayıcı Değişkenler Olarak Yaşam Doyumu ve Yalnızlık. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu
- Ataman, E. (2011). Stres Veren Yaşam Olayları Karşısında Bilişsel Duygu Düzenleme Stratejilerinin Depresyon Ve Kaygı Düzeyini Belirlemedeki Rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Benard, B. (1996). Resilience Research: a Foundation for Youth Development. New Designs for Youth Development, 12, 14-18.
- Bilgiz, Ş. ve Peker, A. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Duygu Düzenleme Becerileri İle Psikolojik Yardım İhtiyaçları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (4), 1978-1990.
- Bozgeyikli H. ve Şat A. (2014). Öğretmenlerde Psikolojik Dayanıklılık Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Özel Okul Örneği. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(5), 172-191.
- Chan, D. W. (2003). Hardiness and its Role in the Stress-Burnout Relationship Among Prospective Chinese Teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 19, 381-395.
- Cole, M. S., Field, H. S. ve Harris, S. G. (2004). Student Learning Motivation and Psychological Hardiness: Interactive Effects on Students Reactions to a Management Class, Academy of Management Learning and Education, 3(1), 64-85.
- Çelen, N. (2011). Bir Dönüşüm Süreci, Ergenlik ve Genç Yetişkinlik. 2. Baskı, İstanbul: Papatya Yayıncılık.
- Eisenberg, N. ve Morris, A. S. (2002). Children’s Emotion-Related Regulation. In: Reese H, Kail R, Editors. Advances in Child Development and Behavior. Vol. 30. San Diego, CA: Academic Press. Pp. 189–229.
- Eren, G. (2017). Ebeveyn Kaybı Yaşamış Ergenlerin Psikolojik Sağlamlıklarının İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Ergün-Başak, B. ve Can, G. (2018). Düşük Gelirli Ailelerden Gelen Üniversite Öğrencilerinin Öz-duyarlılık, Sosyal Bağlılık ve iyimserlik Düzeyleri ile Psikolojik Dayanıklılık Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. İlköğretim Online, 17(2).
- Eroğlu, B. B. (2019). Ergenlerde Ebeveyn Duygusal Erişilebilirliği İle Psikolojik Sağlamlık: Duygu Düzenlemenin Aracı Rolü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trabzon Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon
- Garmezy, N. (1993). Children in Poverty: Resilience Despite Risk. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes, 56(1), 127–136.
- Glantz, M. D. ve Sloboda, Z. (1999). Analysis and Reconceptualization Of Resilience, Resilience And Development: Positive Life Adaptations (ss. 109-126). New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.
- Greenberg, M. T. (2006). Promoting Resilince in Children and Youth: Preventive İnterventions and Their İnterface With Neuroscience. Annals of the New York Academy of Sciences, 1094 (1), 139-150.
- Hannah, T. E. ve Morrissey, C. (1987). Correlates of Psychological Hardiness in Canadian Adolescents. Journal of Personality and Social Psychology, 52(4), 339-344.
- Kaya, İ. (2015). Ergenlerin Çocukluk Dönemi İstismar Yaşantıları İle Davranış Problemleri ve Psikolojik Sağlamlıkları Arasında İlişkinin İncelenmesinde Otomatik Düşünceler ve Bilişsel Duygu Düzenleme Stratejilerinin Aracı Rolü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler, Adana
- Kılınç, A. Ç. (2013). Examining Psychological Hardiness Levels of Primary School Teachers According to Demographic Variables. Turkish Journal of Education, 3(1), 70-79.
- Koçak, R. (2005). Duygusal İfade Eğitimi Programının Üniversite Öğrencilerinin Aleksitimi ve Yalnızlık Düzeylerine Etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 29-45.
- Köroğlu, E. (2017). Akılcı Duygulanım Davranışçı Terapi, Psikoterapi Kitapları, Boylam Psikiyatri Enstitüsü, 2.Baskı, Ankara: HYB Yayıncılık.
- Masten, A. S. ve Reed, M. G. J. (2002). Resilience in Development. Handbook of Positive Psychology, Oxford University Press.
- Min, J. A., Yu, J. J., Lee, C. U., ve Chae, J. H. (2013). Cognitive Emotion Regulation Strategies Contributing to Resilience in Patients with Depression and/or Anxiety Disorders. Comprehensive Psychiatry, 54(8), 1190-1197.
- Önder, A. ve Gülay, H. (2008). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlığının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Dokuz Eylül Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 192-197.
- Öz, F. ve Yılmaz, B. E. (2009). Ruh Sağlığının Korunmasında Önemli Bir Kavram: Psikolojik Sağlamlık, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi: 82-89.
- Özbay, M. H., Örsel, S., Akdemir, A., Cinemre, B. ve Aktaş, A. M. (2002). Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Ergenlerde Kendilik Algısı ile Demografik Değişkenlerin Etkileşimi: Kontrollü Bir Çalışma. 3 P Dergisi, 14 (1):23-32.
- Pancar, A. (2009). Parçalanmış ve Tam Aileye Sahip Ergenlerin Yalnızlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana
- Parman, T. (1997). Ergenlik: Bir Giriş Yazısı. Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmokoloji, (5) Ek, (4), 7-8.
- Parman, T. (2017). Ergenlik yâda Merhaba Hüzün, 5. Baskı, Bağlam Yayıncılık, İstanbul
- Saraçoglu, Y. (2000). Lise Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, (Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun
- Saraswati, K. ve Suleeman, J. (2018). Resilience and Friendship Quality Among Late Adolescents from Intact, Divorced, and Remarried Families. In Universitas Indonesia International Psychology Symposium for Undergraduate Research (UIPSUR 2017). Atlantis Press.
- Sezgin, F. (2012). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 489-502.
- Silk, J.S., Steinberg, L. ve Morris, A. S. (2003). Adolescents' Emotion Regulation in Daily Life: Links to Depressive Symptoms and Problem Behavior. Child Development, 74 (6),
- Southam-Gerow, M. A. (2020). Çocuklarda ve Ergenlerde Duygusal Düzenleme, Çev., Artıran, M., Nobel Yayınları, İstanbul
- Sünbül, Z. A. (2016). Ergenlerde Bilinçli Farkındalık ve Kendini Toparlama Gücü Arasındaki İlişki: Öz-Duyarlık ve Duygu Düzenleme Güçlüğünün Düzenleyici Rolü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
- Tarter, R. E. ve Vanyukov, M. (2002). Re-Visiting The Validity Of The Construct Of Resilience. Resilience and Development: Positive Life Adaptations (ss. 85-107), New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.
- Terzi, Ş. (2005). Öznel İyi Olmaya İlişkin Psikolojik Dayanıklılık Modeli. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Thompson, R. A. (1994). Emotional Regulation For Children. Development and Psychopathology.
- Thompson, R. A. ve Calkins, S. (1996). The Double-Edged Sword: Emotional Regulation For Children At Risk. Development and Psychopathology, 8(1), 163-182.
- Uğur, E. (2020). Farklı Sosyal Çevrede Yaşayan Ergen Gruplarının Bağlanma, Psikolojik
- Ulaşan-Özgülle, E. T. ve Sümer, N. (2017), Ergenlikte Duygu Düzenleme ve Psikolojik Uyum: Duygu Düzenleme Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması, Türk Psikoloji Yazıları, 20 (40), 1–18
- Yalçın, S. (2013). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile Stres, Psikolojik Dayanıklılık ve Akademik İyimserlik Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
