Author :
Abstract
Almanya’ya ilk resmi Türk işgücü göçü, Türkiye ile Almanya arasında 30 Ekim 1961’de, “Türk İşgücü Anlaşması”nın imzalanmasıyla başlamıştır. II. Dünya Savaşı’nın 1945 yılında sona ermesiyle Batı Avrupa ülkeleri hızlı bir kalkınma sürecine girerken, işgücü ihtiyaçlarını, daha ucuz olan yabancı işçi çalıştırarak karşılama yoluna gitmişlerdi. Öyle ki Almanya, ülkede gittikçe büyüyen işçi açığını gidermek için 1955 yılından itibaren İtalya, Yunanistan ve Portekiz gibi Akdeniz ülkelerinden işçi almaya başlamıştır. Türkiye’den de söz konusu tarihte ilk resmi Türk işgücü göçü başlamıştır. Bu çalışmada, söz konusu tarihte resmiyet kazanan işgücü göçünün, dönemin Türk basınında nasıl değerlendirildiği analiz edilecektir. Akşam, Ulus, Tercüman, Hürriyet, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinin 1961 yılına ait nüshaları üzerinden yapılan incelemede, 1 Ekim - 1 Aralık 1961 tarihleri arasındaki haberler betimsel ve tematik olarak analiz edilmiştir. Konuya ilişkin yer alan haberlerde Almanya’ya işçi göçünün genel itibariyle olumlandığı hatta teşvik edici nitelikte olduğu görülmektedir.
Keywords
Abstract
The first official Turkish labor migration to Germany started with the signing of the "Turkish Labor Agreement" between Turkey and Germany on October 30, 1961. II. With the end of World War II. in 1945, while Western European countries entered a rapid development process, they preferred to meet their labor needs by employing cheaper foreign workers. So much so that Germany has started to recruit workers from Mediterranean countries such as Italy, Greece and Portugal since 1955 in order to meet the growing worker deficit in the country. On that date, the first official Turkish labor migration started from Turkey. In this study, it will be analyzed how the labor migration, which became official on that date, was evaluated in the Turkish press of the period. In the analysis made on the 1961 copies of Akşam, Ulus, Tercüman, Hürriyet, Milliyet and Cumhuriyet newspapers, the news between 1 October and 1 December 1961 was analyzed descriptively and thematically. In the news on the subject, it is seen that the migration of workers to Germany is generally positive and even encouraging.
Keywords
- Abadan-Unat, N. (2006). Bitmeyen Göç Konuk-İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Acet, A. (2011). Almanya ve Göç 50. Yılında Almanya’da Türkler Sempozyumu. Berlin, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı.
- Akan, Yusuf ve Arslan, İbrahim (2008). Göç Ekonomisi, Bursa: Ekin Yayınevi.
- Apak, Sudi (1993). Yurt Dışındaki İşçi Potansiyeli ve Türkiye Ekonomisi, Cem Yayınevi, İstanbul
- Aydın, Murat ve Çelik, Hıdır “Göç ve Dışsallığın Türkiye Ve Almanya Ekonomisi Üzerine Etkisine Yönelik Nitel Bir Araştırma: Bonn Örneği”, http://www.migrapolisdeutschland.de/fileadmin/Dokumente/T%C3%BCrkische_Seite/G%C3%96%C3%87_V E_DI%C5%9ESALLIK-Makale.pdf, Erişim Tarihi: 1 Haziran 2014
- Cuntz, Eckart (2011). “Türk İşçi Alımı Anlaşması’nın 50 Yılı – Geriye Dönük Bir Değerlendirme”, Almanya’ya Türk Göçünün 50. Yılında Türk – Alman İlişkilerinin Dünü, Bugünü ve Geleceği, Konrad Adenauer Stiftung, Mayıs 2011, Ankara s. 7-11
- Çelik, Fatih (2006). “İç Göçlerin İtici ve Çekici Güçler Yaklaşımı ile Analizi”, Erciyes Üniversitesi İİBF. Dergisi, Sayı 27, s.149-170.
- Çelik, Latif (2012 ). “Ellinci Yılında Göç Türklerin Türkiye ve Almanya Açısından Önemi” Tarihin Peşinde‐Uluslararası Tarih Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı: 7, s.147‐164
- Gitmez, Ali (1989). “Turkish Experience of Work Emigration. Economic Development or Individual Well-being”, in Yapı Kredi: Economic Review, Vol. III, No. 4, Jully, 3-27.
- Güvenç, Selahattin (2011). Zorla Yerinden Edilenler için Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Araştırma Raporu, Can Matbaası.
- İçduygu, Ahmet (2014). “1950’lerden 2000’lere Türkiye’den Yurtdışına Yönelen İşgücü Göçü”, Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları, 1923-2023:Ulus-devlet Oluşumundan UlusÖtesi Dönüşümlere (Yazarlar) Prof. Dr. Ahmet İçduygu, Prof. Dr. Sema Erder, Doç. Dr. Ömer Faruk Gençkaya, MiReKoç Proje Raporları Koç Üniversitesi Göç Araştırmalar Merkezi, Ocak 2014, İstanbul, s. 173-221
- Kaya, Ayhan ve Kentel, Ferhat (2005). Euro-Türkler Türkiye İle Avrupa Birliği Arasında Köprü Mü, Engel Mi?, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
- Martin, Philip L. (1991). Bitmeyen Öykü: Batı Avrupa’ya Türk İşçi Göçü-Özellikle Federal Alman Cumhuriyeti’ne, Uluslararası Çalışma Örgütü, Ankara
- Mortan, Kenan ve Sarfati, Monelle (2011). Vatan Olan Gurbet Almanya’ya İşçi Göçünün 50. Yılı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul
- Toksöz, Gülay (2006). Uluslararası Emek Göçü, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul
- Sirkeci, İbrahim, Cohen, Jeffrey H., Yazgan, Pınar (2012). “Türk Göç Kültürü: Türkiye ile Almanya Arasında Göç Hareketleri, Sosyo-Ekonomik Kalkınma ve Çatışma”, Migration Letters, Volume: 9, No: 4, December , pp. 373 – 386
- Sirkeci, İbrahim ve Erdoğan, M. Murat (2012). “Göç ve Türkiye”, Migration Letters, Volume: 9, No: 4, December, pp. 297-302
- Şahin, Sedat (2002). Almanya’da Usta Bir Hiciv Sanatçısı: Kaya Yanar, Folklor/Edebiyat Dergisi 2002/4, UEM Uluslararası Eğitim Öğretim Basımevi, Ankara.
- Şahin, Sedat (2014). “Almanya’ya Türk Vatandaşlarının Göçünün 51. Yılı Kazanımlar ve Tehditler”, http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/DrSedatSahin.pdf. Erişim Tarihi 1 Haziran 2014.
- Şen, Faruk (2007). Türk İşçilerinin Almanya´ya Gelişi, TAM Yayınları, Essen
- Zengin, Erkan (2010). “Türk-Alman Edebiyatına Tarihsel Bir Bakış ve Bu Edebiyata İlişkin Kavramlar”, Türkiyat Dergisi, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Yayınları, Sayı 12, Bahar, Ankara, s. 329-350.
