ŞEHZADE MUSTAFA MERSİYELERİNDE ÖNE ÇIKAN EDEBİ TARZ: HİCİV (YERGİ) BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME
Author :
Abstract
Arapça resâ kökünden gelen ve temel ifadesiyle ölenin iyiliklerini sayıp dökmek anlamına gelen mersiye, edebiyatımızda ölen kişinin methinde (övgüsünde) kaleme alınan metinlere verilen addır. Buna göre mersiye türünde başat edebi tarz övgüdür. Şehzade Mustafa mersiyelerinin birçoğu ise onun ölümüne sebep olanların hicvinde (yergi) kaleme alınmıştır. Dolayısıyla bu şiirlerde öne çıkan edebi tarz yergidir. Bahsi geçen şiirler bu yönüyle diğerlerinden ayrışmaktadır. Bilindiği üzere Klasik Türk edebiyatında edebi metinlerin türü metnin ne anlattığı/muhtevası dikkate alınarak; tarzı da metnin nasıl anlattığı/ifade biçimi dikkate alınarak tespit edilir. Çalışmamızda geleneğin dışına çıkan bu mersiyelerdeki söz varlığı hiciv özelinde edebi tarzlar dikkatiyle incelenmiştir.
Keywords
Abstract
In Turkish literature, the texts written in praise of the deceased are called "mersiye" (epicede), which originates from the Arabic root "resâ" and basically means to list the good deeds of the deceased person. Accordingly, the dominant literary style in the epicedes is praise. Most of the epicedes on Prince Mustafa were written for the lampoonery (satire) of those who caused his death. Therefore, the prominent literary style in these poems is satire. In this respect, these poems differ from the others. As it is known, in Classical Turkish literature, the genre of literary texts is determined by considering what the text tells/what the text is about while its style is determined by considering how the text narrates/expresses. In this study, the vocabulary in these epicedes, which goes beyond the traditional ones, is analyzed considering the literary styles specific to lampoonery.
