Doğu Anadolu’nun siyasi bağımsızlığını elde etmeyi amaç edinmiş olan Mıgırdiç Portugalyan (Mekertitch Portugalian) İstanbul’da 1848 tarihinde dünyaya gelmiştir. Babası Osmanlı Devleti’nde bürokratlık görevinde bulunmuş olan Raphael Portugalyan, oğlunun iyi bir eğitim almasında önemli rol oynamıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra özel eğitim vermiş, çeşitli gazetelerde çalışmıştır. Van Vilayetinde Ermeni Darulmuallimin Okulunda müdürlük görevinde bulunmuş, burada ihtilal fikirlerini Ermeni gençlerine aşılamıştır. Ermenileri bilinçlendirmek ve yardımlaşmak maksadıyla cemiyetler kurmuş, kurulmasına öncülük etmiştir. Yetiştirdiği öğrenciler Ermeni komitelerini kurmuşlar, Ermeni ihtilal hareketlerinde önemli rol oynamışlardır. Menfi faaliyetleri neticesinde yakalama kararı çıkartılan Portugalian Marsilya’ya kaçarak faaliyetlerine burada devam etmiştir. Ermeni ihtilallerinde önemli rol oynamış olan Portugalian’ın muzır ve menfi faaliyetleri bu çalışmada ele alınmıştır.
Mıgırdiç Portugalyan (Mekertitch Portugalian), who aimed to achieve the political and national independence of Eastern Anatolia, was born in Istanbul in 1848. Raphael Portugalyan, whose father served as a bureaucrat in the Ottoman Empire, played an important role in Portugalyan's receiving a good education. After completing his education, he gave private education and worked in various newspapers. He served as director of Darulmuallimin in Van Province, where he instilled the ideas of revolution in Armenian youth. He founded and pioneered societies to raise awareness and help Armenians. The students he trained founded Armenian committees and played an important role in the Armenian revolutionary movements. The Portuguese, for whom an arrest warrant was issued as a result of his negative activities, fled to Marseille and continued his activities there. The harmful and negative activities of Portugalian, who played an important role in the Armenian revolutions, are discussed in this study.