Söylem çözümlemesi, dilin yapısıyla beraber daha geniş bağlamlarda işleyişine odaklanan eleştirel bir yaklaşımdır. Metnin üreticisi kadar alıcısının da söz sahibi olduğu bu yaklaşımda, okuyucu düşüncelerin üretilmesi, pekiştirilmesi ya da değiştirilmesinde dinamik bir rol üstlenir. Bu okuma perfomansı, öz yeterlik algısının desteklenmesiyle ortaya çıkarılabilir. Araştırmayı yönlendiren temel düşünce, söylem çözümlemesine dayanan eleştirel okuma deneyimlerinin öğrencilerin öz yeterlik algısına etkisini belirlemektir. Bu doğrultuda, deney ve kontrol gruplu ön test-son test deneysel desene başvurulmuştur. Araştırma, 2022-2023 eğitim öğretim yılının bahar döneminde Bilecik ili Bozüyük ilçesi Bozüyük Kumral Abdal Anadolu Lisesi Türkçe-Matematik alanında öğrenim gören 11. sınıf öğrencileriyle gerçekleştirilmiştir. Eleştirel okuma öz yeterlik algısı ölçeğinden elde edilen veriler, bağımlı ve bağımsız örneklemler t testi kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak söylem çözümlemesine bağlı öğrenim gören deney grubu öğrencileri ile mevcut öğretimin uygulandığı kontrol grubu öğrencilerinin eleştirel okuma öz yeterlik algıları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir.
Discourse analysis is a critical approach that focuses on the structure of language and its functioning in wider contexts. In this approach, where the receiver of the text has a say as much as the producer of the text, the reader assumes a dynamic role in producing, reinforcing or changing thoughts. This reading performance can be revealed by supporting the perception of self-efficacy. The main idea guiding the research is to determine the effect of critical reading experiences based on discourse analysis on students' self-efficacy perception. In this direction, a pretest-posttest experimental design with experimental and control groups was applied. The research was conducted with 11th grade students studying in the field of Turkish-Mathematics at Bozüyük Kumral Abdal Anatolian High School in Bozüyük, Bozüyük district of Bilecik province in the spring term of the 2022-2023 academic year. The data obtained from the critical reading self-efficacy perception scale were analysed using dependent and independent samples t-test. As a result, it was determined that there was a significant difference in favour of the experimental group between the critical reading self-efficacy perceptions of the experimental group students who received discourse analysis-based education and the control group students to whom the current instruction was applied.