1380 NUMARALI GÖYNÜK ŞER‘İYYE SİCİLİNE GÖRE TOPLUMSAL DÜZENİ BOZAN HADİSELER (H. 1171-1173/M. 1758-1760)
Author :
Abstract
Bu çalışma, 1380 numaralı Göynük Şerʿiyye Sicili’ne dayanarak, H. 1171-1173/ M. 1758-1760 yılları arasında Göynük ve çevresinde toplumsal düzeni bozan olayları incelemektedir. Belgelerde yer alan bireysel şiddet, hırsızlık, eşkıyalık, kapusuz levendatın faaliyetleri ve mübaşirlerin uygulamaları, yalnızca Göynük’te değil, Osmanlı taşrasının genelinde güvenlik ve adalet mekanizmalarının işleyişine dair önemli ipuçları sunmaktadır. Sicil kayıtları, adlî süreçlerin yanı sıra halkın devlet görevlilerine karşı tutumunu da yansıtmaktadır. Devletin bu tehditlere karşı geliştirdiği müdahale biçimleri, kamu düzenini sağlama stratejilerinin yerel düzeydeki tezahürlerini göstermektedir. Göynük örneği, XVIII. yüzyıl Osmanlı taşrasındaki toplumsal çözülme sürecinin izlenmesine imkân tanımaktadır.
Keywords
Abstract
This study examines incidents that disrupted the social order in Göynük and its surroundings between AH 1171-1173 / AD 1758-1760, based on the 1380 numbered Göynük Şerʿiyye Register. The records provide significant insights into the functioning of security and judicial mechanisms in the Ottoman provinces, not only in Göynük but also more broadly. Cases involving individual violence, theft, banditry, the activities of kapusuz levendat (unaffiliated armed groups), and the conduct of court officers (mübaşirs) reflect both legal practices and popular reactions to state authority. The state’s responses to these threats illustrate how local strategies were employed to maintain public order. Thus, the Göynük example offers a microhistorical perspective for understanding the manifestations of social disintegration in the Ottoman countryside during the eighteenth century.
