Author:
Abstract
Her toplum, içtimai düzeni sağlamak ve hem kamuya hem de bireye karşı işlenmesi muhtemel suçları önlemek için bazı ahlaki kurallar ve kanunlar geliştirmiş ve uygulamışlardır. Osmanlı’da ırza geçme gibi umumi ahlaka ve aile düzenine aykırı suçlar vukua geldiğinde, devletin tebaasına sunduğu olanaklar sayesinde mağdur ve yakın çevresi ve hatta mahalle ahalisi, şikayetlerini hükümette arzuhalle bildirerek adaletin sağlanmasını talep edebilmekteydiler. 19. yüzyılda Osmanlı tebaasının adaletin tesisi için başvurduğu mercilerden biri de Meclis-i Vala’ydı. Meclis-i Vala kayıtları, ırza geçme davalarında hukuki süreçte neler yaşandığı hakkında bilgi vermesi yanı sıra bu suçun nerde, nasıl ve ne şekilde cereyan ettiği hakkında da son derece önemli bilgiler vermektedir. Bu araştırmamızın amacı, 19. yüzyılda Osmanlı’da yüksek yargı organı olarak görev icra eden Meclis-i Vala’ya intikal etmiş bazı ırza tecavüz davaları üzerinde inceleme yaparak bu tür vakalarda devletin adaleti ve toplumda düzeni, kanunlar çerçevesinde ne şekilde tesis ettiğini arşiv belgeleri ışığında ortaya çıkarmaktır.
Keywords
Abstract
Each society has developed and implemented a number of ethical rules and laws in order to provide social order and to prevent possible crimes against both the public and the individual. Thanks to the facilities the state offers to its subjects, when crimes against the public morality and family order occurred, such as rape in the Ottoman State, victims and their immediate surroundings, even the neighborhood authority, were able to demand justice by offer their complaints. One of the authorities that the Ottoman people applied for the establishment of justice in the 19th century was the Meclis-i Vala. The Meclis-i Vala records provide information on besides the what happened in the legal process during the rape cases, as well as information on where, how this crime occurred. The purpose of this investigation is to examining the cases of rape transferred to the Meclis-i Vala, which was the highest judicial organ in the Ottoman State in the 19th century, and is to reveal in the light of archival documents how such state establishes justice and order in society in the frame of laws.