Author:
Abstract
Bu bildiride, aşk ve ayrılık şarkılarının “tatlı kanaryası” olarak adlandırılabilecek, bir başka deyişle 19.yy sonu 20.yy. başı kent eğlence müziği hayatında önemli yer tutan kadın şarkıcılardan birinin, Roza Eskenazi’nin çarpıcı yaşam öyküsü ve şarkıcı kimliği üzerinde durulmaktadır. Osmanlı üst kimliğini benimsemiş, Osmanlı vatandaşı etnik azınlıklardan birine mensup bir ailede dünyaya gözlerini açan asıl adı ile Sara Skinazi (sonradan Roza Eskenazi) başta Türkçe, sonra Rumca, Ladino gibi farklı dillerde, ustaca yorumladığı ve ilgi çekici dansı eşliğinde popülerleştirdiği şarkılarla, Osmanlı kent eğlence repertuvarına önemli katkılarda bulunmuştur. Sanat yaşamını, sosyo-politik gelişmelerin etkisi ile farklı coğrafyalarda sürdüren, eşlik grubu ile Amerika’da önemli plak kayıtları gerçekleştiren Eskenazi’nin İzmir tarzı (Smyrnaki) rebetikoların usta yorumcuları arasında kabul edildiği bilinmektedir. Bu çalışmada, her yönü ile sıradanlıktan uzak, olağan dışı, kadın-şarkıcı-dansçı portresine olabildiğine farklı açılardan bakabilmek ve çalışma süresince ulaşılabilen az sayıda da olsa belli kayıt ve bilgilerin ilgililerle paylaşılması amaçlanmıştır.
Keywords
Abstract
This paper aims to give a description about the striking life story and singer-dancer career of so called “sweet canary” Roza Eskenazi, the queen of rebetico songs of love and separation, the popular genre at the end of the 19th – beginning of 20th century Greece. Sara Skinazi (later Roza Eskenazi), born in Sepharadic Jew family, (where Sepharads are one of the important ethnic minorities of the Ottoman empire), later she gains wide popularly interpreting spesific songs in various languages of the empire, such as Turkish, Greek, Armenian and Ladino. With her impressive and unique performance style, later named “Smyrnaki rebetico”, she plays leading role at the urban entertainment life of her time. Eskenazi who also performed an important recordings with U.S.A. based companies such as Colombia Records, continued her almost lifelong performance career influencing and encouraging many young musicians, inspite of hard to pass war years. This paper aims to give a short look to some different and simply unusual sides of a portrait of one spectacular female-singer-dancer, described as an extraordinary master-interpreter of rebetico genre.