Author:
Abstract
Türkiye'de birinci İktisat Kongresi devletin öncülüğünde 1923 yılında İzmir'de toplanmış ve yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nde nasıl bir iktisadi politikanın izleneceğini tartışılmıştı. İkinci İktisat Kongresi ise ikinci Dünya Savaşı'nın ardından 1948 yılında İstanbul Tüccar Derneği'nin öncülüğünde, İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye İktisatçılar Derneği ve İstanbul Sanayi Birliği'nin gayretleri ile düzenlenmiştir. Amacı yönetmenliğinin ilk maddesinde de belirtildiği gibi memleketin güncel, iktisadi ve mali konularında görüşmeler yaparak, Türkiye'nin İktisadi kalkınması davasında bütün meslek grupları ve uzmanlarının ülkenin daha hızlı kalkınması için ne gibi tedbirlerin alınması gerektiği konularda ortak görüşleri doğrultusunda kararlar akmaktı.Kongre'nin gündeminde İktisadi Devletçilik, Dış Ticaret Rejimi ve Vergi Reformu olmak üzere üç önemli gündem maddesi vardı. Kongre'de 1923'ten itibaren geçen 25 senede uygulanan iktisadi politikanın da sorgulanacak olmasından dolayı mevcut hükümet tarafında çok sıcak karşılanmadı. Ancak muhalefetteki Demokrat Parti tarafından dikkatle izlendi. 22 Kasım günü Taksim Belediye Gazinosu'nda açılan ve altı gün süren kongrede sabahları genel kurul toplantıları, öğleden sonraları ise komisyon toplantıları yapılmıştı. Görüşmelerin ardından Devletçilik ve Dış Ticaret komisyonlarının raporları aynen ve oy birliğine yakın bir çoğunlukla benimsendi. Vergi Komisyonu raporunda ise uzlaşma sağlanamadı. Başkan raporun yeterince açık olmadığı gerekçesiyle yeniden komisyona gönderilmesini önerdi. Önerinin oylanarak benimsenmesinin ardından başkan kongreyi kapattı. Başkanın bu tutumunu protesto eden bir kısım üye ise toplantıya devam ederek vergi komisyonunun raporunu da çoğunlukla kabul etti ve bir sonraki kongrenin 1950 yılında İzmir'de yapılması kararını alarak çalışmalarını tamamladı. 1923 kongresi devletçi ekonomik sistemin temellerini atmıştı.1948 kongresi ise özel sektör ağırlıklı, piyasa hedefli liberal devletçiliğin teorik ve pratik meselelerini tartıştı ve bir program önerisi ortaya koydu. Kongre'de verilen tebliğler ilk etapta beş broşür olarak yayımlandı. Daha sonra kitap haline getirildi.
Keywords
Abstract
First economy congress in Turkey was met up at 1923 in Izmir. In that congress, what economic policy will the new founded Turkey Republic follow was discussed. Second economy congress was arranged at 1948, after World War 2. It was arranged by Istanbul Chamber of Commerce and industry, international association of Turkey economists and Istanbul chamber of industry under the leadership of Istanbul Chamber of Commerce. The aim of the congress was to make discussions about economic and financial plots, to take precautions about national economic progress of Turkey. In this congress occupational groups and experts presented their opinions to achieve this progress faster. In the agenda of the congress there were three main items: economic statism, foreign trade regime and tax reform. The congress was not welcomed warmly by the current government because economic policy followed by current government until 1923 was questioned. However, it was supported by opposition party, Democrat Party. At the annual meeting which was held at 22th of November at Taksim Municipal Casino and continued for 6 days, annual meetings were held in the mornings and commission meetings were held in the afternoons. After the meetings, reports of economic statism and foreign trade regime were accepted with consensus. Despite the consensus, an arrangement could not be made at the tax commission report. President suggested to resend the report to the commission because it was not clear enough. After this suggestion voted and accepted, president closed the congress. Some of the members did not accepted behavior of president and then continued the congress and accepted the report of tax commission too. After this progress, next congress date is determined to be 1950 and it is decided to hold in Izmir. The congress in 1923 laid the foundations of statist economic system. Then, in 1948 theoretical and practical problems of private sector weighted, market oriented liberal statism was discussed and a program suggestion was presented. Advices given in the congress were first published as 5 brochures then they were collected inside a book.