Author:
Abstract
Mizah insanlık tarihi kadar eski olan kültürel bir unsurdur. Tarihin ilk dönemlerinden bu yana eğlence ve güldürü, insanların ve toplulukların değişmez geleneklerinden olmuştur. Eğlence ve güldürü noktasında insanların ortak pek çok yönleri olsa da, bu durum coğrafyaya, kültürlere ve topluluklara göre de değişimler göstermiştir. Mizah içerisinde taklit veya yansılama, en başta gelen eğlence türlerinden biri olagelmiştir. Belli karakter ve tipleri taklit etmenin yanı sıra hayvan ve tabiat taklitleri yapmak da bu mizah anlayışının önemli bir tarafını oluşturmaktadır. Diğer toplumlarda olduğu gibi bizim kültürümüzde de önemli bir geçmişi olan mizah anlayışı, Nasrettin Hoca, İncili Çavuş, Keloğlan, Karagöz-Hacivat gibi değerli temsilciler ve tipler yetiştirmiştir. Bu geleneğin 17. Yüzyıl İstanbul’undaki temsilcilerinin izlerine Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ulaşmaktayız. Çelebi, on üç tane mukallidin adını kaydettiği bu bölümde mizah anlayışının ne zaman başladığı, tarihi seyri ve bizim inanç ve kültürümüzdeki karşılığı hususlarında da bilgiler vermektedir.
Keywords
Abstract
Humor is a cultural element that is as old as human history. Since its earliest days in history, fun and comedy have been among the constant traditions of people and communities. Although there are many aspects common to people at the point of fun and laughter, this situation has also changed according to geography, cultures and communities. Imitation or reflection in humor has become one of the top entertainment types. In addition to imitating certain characters and types, making imitations of animals and nature is an important aspect of this sense of humor. As in other societies, our culture has produced valuable representatives and types such as Nasrettin Hodja, İncili Çavuş, Keloğlan, Karagoz-Hacivat, which is an important historical background. We arrive at Evliya Chelebi Travels in the footsteps of representatives of 17th century Istanbul in this tradition. In this section, where he recorded the names of thirteen humorists, Chelebi also gives information on when his understanding of humor began, on the historical view and on our beliefs and concerns about our culture.