OKTAY RİFAT’IN “TELLİ TELEFON” ŞİİRİNİ MİCHAEL RIFFATERRE’İN SEMİYOTİK ŞİİR ELEŞTİRİSİ KURAMINA GÖRE YENİDEN ANLAMLANDIRMA DENEMESİ
Author:
Abstract
Modern Türk şiirinde Garip Akımı’nın üç temel isminden biri olarak sanat hayatına başlayan, ardından İkinci Yeni kuşağının önemli isimlerinden biri olan Oktay Rifat (10 Haziran 1914- 18 Nisan 1988), askerlik süresi içerisinde büyük bir aşkla bağlandığı Zonguldak valisi M. Halit Aksoy’un kızı Türkan Dilber Aksoy ile 13 Şubat 1943 tarihinde evlenir ve onu aynı yıl içerisinde verem hastalığından kaybetmenin büyük acısını yaşar. Bu ölümün acısıyla da “Telli Telefon” ile “Türkan’a Ağıt” şiirlerini yazar (Özcan, 1999: 16). Bu veri, bu iki şiir metnini yazar merkezli çözümleme açısından anlamlı kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Oktay Rifat’in “Telli Telefon” başlıklı şiirini Michael Riffaterre’in metinlerarası ilişkileri açıklamak amacıyla edebî türlerden sadece şiir eleştirisi için geliştirdiği Semiyotik Şiir Eleştirisi Kuramı bağlamında yeniden anlamlandırmaktır. Bir metni yeniden anlamlandırma sürecinde tek bir eleştiri kuramı tek başına yeterli olamamakta ve modern şiir eleştirisinde artık tek boyutlu okumalar, yerini çoklu okumalara bırakmaktadır. Buradan hareketle çalışmada Oktay Rifat’ın “Telli Telefon” şiiri Michael Riffaterre’in Semiyotik Şiir Eleştirisi Kuramına göre çözümlenmekle birlikte metnin gerekli kıldığı noktalarda zaman zaman diğer okuma biçimlerine de gönderimde bulunulmuştur.
Keywords
Abstract
Oktay Rifat (June 10, 1914 - April 18, 1988), one of the three important names of the Garip Stream in modern Turkish poetry, who started his art career and then became one of the important names of the Second New Generation, married with Turkan Dilber Aksoy, the daughter of M. Halit Aksoy, the governor of Zonguldak, who had a great love of military affairs, on February 13, 1943 and suffered the great pain of losing him from tuberculosis in the same year. In the wake of this death, he writes poems "Telli Telefon" and "Türkan'a Ağıt" (Özcan, 1999: 16). This data makes these two poem texts meaningful in terms of writer-centered analysis. The aim of this work is to redefine Oktay Rifat's poem entitled "Telli Telefon" in the context of Semiotic Poetry Critique Theory, developed by literary genres only for poetry criticism, to explain Michael Riffaterre's intertextual relations. In the process of reinterpreting a text, a single theory of criticism can not be sufficient by itself, and in the critique of modern poetry, one dimensional reading now leaves multiple readings. From this point of view, Oktay Rifat's "Telli Telefon" poetry is being resolved according to Michael Riffaterre's Theory of Semiotic Poetry Criticism, from time to time in the places where the text required it to be sent to other reading styles.