SAĞLIKTA EKONOMİK EŞİTSİZLİK VE GÖRELİ YOKSUNLUĞUN BELİRLENMESİNDE YENİ BİR KAVRAM: YİTZHAKİ İNDEKSİ
Author:
Abstract
Gelir ve sağlık ilişkisi son zamanlarda önem kazanmış olup, bu ilişkiyi incelemek amacıyla çok sayıda araştırma yapılmaktadır. Bu araştırmaların sonucunda; gelir arttıkça sağlığa verilen önem, sağlık hizmeti sunumu kalitesi ve doğumda beklenen yaşam süresinin arttığı görülmüştür. Gelir ve sağlık ilişkisi ile birlikte, gelir eşitsizliğinin bireyler üzerindeki sosyal, fiziksel ve ruhsal etkileri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Gelir eşitsizliğini tanımlamak için birçok ölçüt geliştirilmiştir. Bu ölçütler, mutlak yoksunluğu ve göreli yoksunluğu ölçmektedir. Günümüzde; mutlak yoksunluk kavramı çok genel ve kaba bir ölçüt olarak kabul edilmiştir, bu nedenle göreli yoksunluk kavramı ile daha öznel düzeyde ve detaylı bir değerlendirme ihtiyacı doğmuştur. Bu araştırmada; mutlak yoksunluk ve göreli yoksunluk kavramları açıklanmış olup, bir göreli yoksunluk indeksi olan Yitzhaki indeksinin tanımı, elle nasıl hesaplandığı, kullanım alanları ve bununla ilgili örnekler incelenerek anlatılmıştır. Türkçe kaynaklarda Yitzhaki indeksi ile ilgili yeterli bilgi bulunamamış olup, bu araştırma Yitzhaki indeksinin kavranması ve değerlendirilmesi açısından bu alanda önemli katkılar sağlayacaktır.
Keywords
Abstract
The relationship between income and health has gained importance in recent years and lots of studies have been conducted to investigate this relationship. Observations in these investigations: Promotion of health, the quality of health care presentation and the expected life expectancy at birth have increased with the high income. In addition to relationship between income and health; the social, physical and psychological effects of income inequality on individuals have been investigated. Many indicators have been developed to define income inequality. These indicators measure absolute deprivation and relative deprivation. The concept of absolute deprivation has been regarded as a very general and rude indicator, which necessitates a more subjective and detailed assessment of the concept of relative deprivation, recently. In this study; the concept of absolute deprivation and relative deprivation, the definition of the Yitzhaki index (an index of relative deprivation), manually calculation of Yitzhaki index was explained, and, the areas of use and examples related to it was showed. Sufficient information about the Yitzhaki index could not be found in Turkish sources, and this study will provide significant contributions to understanding and assessing Yitzhaki index.