Author:
Abstract
Halep Ahkâm Defterleri 1742-1881 yılları arasında Halep ve çevresinde çözüme kavuşturulamayan davaları içermektedir. Yerel mahkemelerde halledilemeyen davalar, Divan-ı Hümayun’un devletin en yüksek yargı mercii olması sebebiyle burada sonuçlandırılmıştır. Divan-ı Hümayun hangi milletten ve dinden olursa olsun herkesin şikâyetlerini ilettiği bir çözüm merkezdir. Merkezi otoritenin zayıflaması kanunsuz uygulamaların artmasına sebep olmuştur. Bu durum şikâyetlerin artışını beraberinde getirmiştir. Merkeze iletilen şikâyetler daha önce Mühimme Defterlerine kaydedilmiş ancak 1649 yılından itibaren Şikâyet Defterleri adıyla yeni bir defter türü ihdas edilmiştir. 1742 yılında ise Ahkâm Defterleri oluşturularak soruna hızlı çözüm üretmek amaçlanmıştır. Bu defterlerde halkın başlıca şikâyet konuları olan alacak-verecek, tımar, vakıflar, adi suçlar, yönetici sınıflara yönelik şikâyetler, eşkıyalık hadiseleri ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Ahkam defterleri halkın sorun olarak gördüğü noktalar ve devletin soruna yaklaşımını yansıtan önemli bir bilgi kaynağıdır.
Keywords
Abstract
Aleppo Ahkâm Defters contains cases that can not be resolved in Aleppo and its environs between 1742-1881. The cases that can not be solved in local courts are concluded here because Divan-i Hümayun is the highest judicial authority of thestate. Divan-ı Hümayun is a solution center where everyone complains regardless of the nationality and religion. The weakening of the central authority has led to an increase in illegal administrastions. This situation brought the increase in complaints. Complaints sent to the center were previously registered in Mühimme Defters, but since 1649, a new type of book was created in the name of Şikâyet Defters. In 1742, it was aimed to constitute a quick solution to the problem by forming Ahkâm Defters. In these books, the main complaints of the people are receivables, grooms, foundations, common crimes, grievances against ruling classes, information about banditry attorneys. Ahkâm Defters arepoints that the public regards as a problem and an important source of information reflecting the approach of the state to the problem.