Author:
Abstract
Yalın haliyle bir alanla ilgili kullanılan terimlerin tümü olarak tanımlanan terim bilimi (terminoloji), nitelikli ve anlaşılır çalışmaların oluşumu ve devamlılığı amacıyla tartışılması gereken bir sahadır. Halk ağzının belkemiğini oluşturduğu Türk Halk Müziği (THM) terminolojisi de pek tabii ki bu amaç doğrultusunda ama maalesef cevaplanması gereken soruların ihmalleri nedeniyle ayrıca tartışılmayı bekleyen bir sahadır. Soruların cevaplanması için de durum tespiti yapmak yani THM terminolojisinin nasıl ve hangi süreçte biçimlendiğini, ilgili süreçte kimlerin rol aldığını saptamak gerekir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kültür-sanat politikalarının yeni şekillenmeye başladığı bir dönemde, yaşamında ve dolayısıyla THM tarihinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak niteleyebileceğimiz Muzaffer Sarısözen’in (1899-1963), kullanmış olduğu terminoloji, pek tabii ki derlemeci ve arşivci kimliğiyle Türk halk müziği repertuvarına, hoca kimliğiyle öğrencilerine, şef kimliğiyle sanatçılara, araştırmacı kimliğiyle müzik bilimi dünyasına, yapımcı-yayıncı kimliğiyle radyo (TRT) ve dolayısıyla dinleyicilerine sağladığı katkılar bağlamında önem arz etmektedir. Bu noktada, Sarısözen’in titizliği ve hassasiyetiyle bütünleşen çalışmalarında kullandığı terminolojiden hareketle, Coğrafi farklılıktan ortaya çıkan çeşitliliği yazı diline nasıl aktarmıştır? Bu çeşitliliği karşılayacak dili nasıl kullanmıştır? Yeni terimler üretme yoluna gitmiş midir? Dolayısıyla, THM terminolojisinin biçimleniş sürecinde Sarısözen’in rolü nedir? sorularına yanıt ararken, Sarısözen’in kullanmış olduğu terminoloji üzerinden bugün kullanmakta olduğumuz THM terminolojisine bir bakış ve ilgili saha adına tartışma sağlayacağız.
Keywords
Abstract
The term science (terminology), which is defined as the terms used in all terms related to a field, is a field that needs to be discussed for the formation and continuity of qualified and comprehensible studies. The Turkish Folk Music (TFM) terminology, which is the backbone of the lay terminology, is, of course, a field that is expected to be discussed for this purpose but unfortunately due to the negligence of the questions to be answered. In order to answer the questions, it is necessary to determine the situation in which and how the terminology of TFM is formed and who is involved in the process. At that period when the shaping of the new Republic of Turkey's cultural policy, The terminology used by Muzaffer Sarısözen (1899-1963), who can be described as the beginning of a new era in TFM, and hence life history TFM can describe (1899-1963), is obviously very important because of his compiler-archivist, teacher, conductor, researcher and producer-publisher identities are important in terms of its contribution to the TFM repertoire, students, vocal performers, music science and Turkish public. At this point, by using the terminology used in Sarısözen's meticulousness and precision studies; how did he convey the diversity that emerges from the geographical difference into the written language? How did he use the language to meet this diversity? Is he going to produce new terms?, Therefore, what is the role of Sarısözen in the process of forming the TFM terminology? while looking for answers to the questions, we will provide an overview of the terminology of TFM that we are using today through the terminology used by Sarısözen.