Author:
Abstract
Kadı tarafından yapılan yargılamalar sonucu verilen hükümlerin, merkezden gönderilen yazıların ve kadıların birbirleriyle veya diğer idarecilerle yaptıkları yazışmaları ihtiva eden defterlere Şer’iyye Sicilleri denir. Sosyal hayatın bütün yönlerinden izlerin bulunduğu Şer’iyye Sicilleri, Osmanlı toplumsal yapısına dair yapılan araştırmalarda önemli bir yere sahiptir. Özellikle konumuzla ilgili olan evlenme, boşanma, gibi konular açısından en detaylı belgelerin bulunduğu defterlerdir. Aile kavramı, değişik toplumlarda, farklı bilimsel alanlarda değişik biçimlerde tanımlanmaktadır. Ancak aile, genel bir ifade ile bir kadın ve erkeğin evlenmesi sonucunda oluşan en temel toplumsal birime verilen addır. Toplum yapısının en küçük birimi olarak nitelendirilen aile, var olduğu zaman ve mekân içerisinde dini, kültürel, ekonomik, sosyal ve siyasi birçok etkenin güdümü altında kalmıştır. Bundan dolayıdır ki, farklı toplumlarda farklı aile modelleri görülmüştür. Bu bağlamda çalışmamızda, Urfa Şer’iyye Sicillerine dayanarak XIX. yüzyılda Urfa’daki aile yapısı incelenecektir. Çalışma kapsamında, Urfa’da Müslüman ve gayr-i Müslimlerin evlilikleri ve evlenme şekilleri, yine Müslüman bir aile ve gayr-i Müslim bir aile arasında eş sayısı ve çocuk sayısı bakımından bir farkın olup olmadığı, tespit edilmeye çalışılmıştır. Keza, şehrin etnik zenginliğe sahip olması ve farklı kültürlerin ve inançların bir arada bulunması, Urfa’daki aile yapısını değişik açılardan değerlendirmemize katkı sağlayacaktır.
Keywords
Abstract
The records including the provisions resulting from the proceedings made by Kadi, the letters sent from the center and the correspondences between the Kadi and the other administrators, are referred to as “Şer’iyye Sicilleri” meaning court records in English. Shar’iyyah Records, which have traces of all aspects of social life, have an important role in the researches about the Ottoman social structure. In particular, they are the records which have the most detailed documents related to our issues such as marriage, divorce. The concept ‘family’ has different definitions in different societies and in different scientific fields. However, the ‘family’ in general terms means the most basic social unity resulted from the marriage of a woman and a man. The family, which is regarded as the smallest unit of social structure, is under the control of many religious, cultural, economic, social and political factors depending on when and where they exist. That is why different family models have been observed in different societies. In this context, based on Urfa Shar’iyyah Records, the family structure in Urfa in the 19th century will be analysed in our study. Within the scope of the study, it was intended to examine the marriages and marriage patterns of Muslims and non-Muslims in Urfa, whether there is a difference in terms of the number of spouses between a Muslim family and a non-Muslim family as well as the number of children. Likewise, the fact that the city has an ethnic richness and that different cultures and beliefs coexist will contribute to the evaluation of the family structure in Urfa from different perspectives.