Author:
Abstract
İletişim, teknoloji kavramları etrafında anılan 21. yüzyılda kültür, ekonomi, toplum derinlemesine değişip dönüşmüştür. Eğitim, öğrenme, öğretme süreçleri ve beklentiler de bu bağlamda dönüşüme uğramıştır. Düşünme becerileri, eleştirel ve analitik düşünme becerilerinin hedef kitleye kazandırılması; hedef kitlenin bu beceriler etrafında akademik ve sosyal becerilerini idame ettirmesi bu dönüşümün sonucu olarak beklenmektedir. Son yıllarda öğrenme ve öğretme ortamlarında düşünceyi geliştirme yolları üzerinde durulmaya başlanmıştır. Düşünceyi geliştirme çalışmaları ile hem akademik becerilerin hem de sosyal becerilerin gelişimi hedeflenmiştir. Nitel desenin benimsendiği bu çalışmada düşün biçimbiriminin 8.sınıf Türkçe ders kitabında derin yapı ve yüzey yapı içeriklerindeki kullanımı incelenmiştir. Bu süreçte derlem dilbilimi çalışmalarında kullanılan bir yazılımdan faydalanılmıştır. Düşün biçimbiriminin isim ve fiil türünde benzer sıklıkta kullanıldığı; isim-fiil, zarf-fiil, sıfat-fiil türünde kullanımlarınınsa seyrek olduğu saptanmıştır. Diğer aşamada ders materyalinde derin yapı ve yüzey yapı içeriklerinde eleştirel ve analitik düşünmeye yöneltecek bağlamların kullanılmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca düşünceyi geliştirme çalışmaları açısından akademik beceriler kısmen gözetilmiş; ancak sosyal beceriler ile ilgili bağlamların öne çıkmadığı saptanmıştır.
Keywords
Abstract
In the 21st century, which is mentioned around the concepts of communication and technology, culture, economy and society have changed and transformed deeply. Education, learning, teaching processes and expectations have also been transformed in this context. Developing thinking skills, critical and analytical thinking skills to the target audience; It is expected that the target audience will maintain their academic and social skills around these skills as a result of this transformation. In recent years, it has been started to focus on ways to develop thinking in learning and teaching environments. It is aimed to develop both academic skills and social skills with thinking development activities. In this study, in which the qualitative design was adopted, the use of the think morpheme in the content of deep structure and surface structure in the 8th grade Turkish textbook was examined. In this process, a software used in corpus linguistics studies was used. Think morpheme is frequently used with similar frequency values in noun and verb types; It has been determined that their use in the types of noun-verb, adverb-verb, adjective-verb is rare. At the other stage, it was determined that the contexts that would lead to critical and analytical thinking were not used in the deep structure and surface structure contents of the course material. In addition, academic skills were partially taken into account in terms of thinking development activities; however, it was determined that the contexts related to social skills did not come to the fore.