SİNAN PAŞA’NIN TAŻARRUʿ-NĀME ADLI ESERİNDE SIFATLAMA FONKSİYONLU İSİM TAMLAMASI KURAN EKLER KATEGORİSİ
Author:
Abstract
Türk dilinde ortaya çıkan ihtilaflardan nasibini alan bir unsur da şüphesiz isim tamlaması kuran ekler olmuştur. Bunlardan da çalışmamıza konu olan sıfatlama ekleri olmuştur. Sıfat adı altında ortaya atılan unsurun, şekil esaslı ele alınarak farklı bir kelime türü sayılması, sıfatlama fonksiyonunu icra eden eklerin yapım eki olarak görülmesi, sıfatın bir tamlama olduğu algısı ve benzeri sebeplerin tümü çalışmanın ortaya çıkmasına zemin hazırlayan unsurlardandır. Çalışmada sıfatlama fonksiyonlu eklerin, yaygın gramercilik faaliyetlerinde nasıl ele alındığı ve Türk dilinin ekleşme kültürü içerisinde nasıl ele alınması gerektiğinin sebepleri alana katkı sunan araştırmacıların çalışmalarından da yola çıkılarak anlatılmıştır. Türk dilinin grameri, sahip olduğu ekleşme kültüründe fonksiyon temelli bir kimlik ile mevcuttur. Söz konusu kimlik her ekin, şekil odaklı bir anlayıştan bağımsız olarak algılanması hususuna dikkat çekmektedir. Çalışmamızda ele aldığımız Sıfatlama ekleri, merhum Sinan Paşa’ya ait Tażarruʿ-nāme adlı eserde incelenerek sözü edilen fonksiyon temelli bakış açısı ile incelenmiş ve fonksiyonlara ait veriler bir tabloda verilerek anlatılmıştır.
Keywords
Abstract
Undoubtedly, an element that got its share of the conflicts that arose in the Turkish language was the suffixes that formed the noun phrase. Among these, there are adjective suffixes that are the subject of our study. The fact that the element put forward under the name of the adjective is considered as a different word type by considering it based on form, that the suffixes that perform the adjective function are seen as a constructional suffix, the perception that the adjective is a noun phrase and similar reasons are all factors that pave the way for the emergence of the study. In the study, how the adjective-function affixes are handled in common grammar activities and the reasons why the Turkish language should be handled within the suffix culture are explained based on the studies of the researchers who contributed to the field. The grammar of the Turkish language exists with a function-based identity in its attachment culture. This identity draws attention to the fact that each suffix is perceived independently of a shape-oriented understanding. The Adjective suffixes that we discussed in our study were examined in the work named Tażarruʿ-nāme belonging to the late Sinan Pasha, examined with the aforementioned function-based point of view, and the data of the functions were explained by giving them in a table.