Author :
Abstract
Belâgat kitapları söz ve mana sanatlarının ayrıntılı biçimde açıklandığı kitaplardır. Bu kitaplarda belâgat bölümü me’ânî, beyân, bedî’olarak üç bölümden oluşmakta ve edebî sanatlar bedî’ bölümünde açıklanmaktadır. Ayrıca, beyân ve me’ânî bölümlerinde de birer anlatım yolu olarak isti’âre, teşbîh, kinâye gibi sanatlar açıklanmaktadır. Belâgat kitaplarında sanatların tarif ve tasnifi aynı şekil ve muhtevada bulunmadığı gibi, sayı olarak da kitaplarda bir birlik yoktur. Hatta aynı sanatın kitaplarda farklı isimlerle geçtiği de görülmektedir. Belâgat kitaplarında farklı başlık ve tasnifle açıklanan sanatlardan birisi de tevriye olup, en eski belâgat kitaplarından itibaren adı, tarifi ve tasnifi farklı biçimde verilmiş ve bir daire içinde de açıklanmıştır. Mesela, Manastırlı Rıfat, tevriyeyi telvîhât başlığı altında ele alıp mugalata-i ma’neviyye, istihdâm, tevcîh, ta’rîz, telvîh, remz gibi sanatlarla birlikte açıklamıştır. Recâizâde Mahmud Ekrem tevriye ve telmihi birleştirip aynı başlık altında açıklamıştır. Çoğu defa îhâm ile aynı kategoride ele alınan tevriyede, birden çok anlamı bulunan bir kelimenin hemen akla gelen yakın anlamı değil uzak anlamı kastedilir. Îhâmda ise bir kelimenin hangi anlamda kullanıldığı belli olmamaktadır.
Keywords
Abstract
In the rhetoric books are described the word and meaning arts in detail. These books consists of three part as Me’ani, Beyan, Bedi ve literary arts described in Bedi part. Besides, are described in the Beyan and Me’ani parts metaphor, simile, metonymy such as arts. In the rhetoric books, is different descriptions and classifications and numbers of arts literary. Even the same art also mentioned by different names in different books. In the rhetoric books, is tevriye also one of arts the different explained. The name of this art, its description and classification has been different from the oldest rhetoric books; a well it is described in a circle. For example, Manastırlı Rifat has addressed under telvîhât title it, and explained with such arts of mugalata-i maneviye, istihdam,tevcih, tariz, telvih, remz. Recaizade Mahmut Ekrem also combining the tevreden and telmih gave under the same title. The tewriye which usually given in the same category with metonymy, is meant of the remote sense of a word with multiple meanings. In the iham a word is unclear in what sense is used.
