Author :
Abstract
Devletlerin vatandaşlarını korumak/kurtarmak için ülke dışında kuvvet kullanımı, devletin bir başka ülkede ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalan vatandaşlarını kurtarmak için, ülkesi dışında kuvvet kullanmasını ifade eden bir mefhumdur. Bu mefhumun karada vuku bulan önde gelen örneği 1976 tarihli Entebbe Olayı’dır. Bir başka devletin kara ülkesinde veya karasularında vatandaşlarını korumak/kurtarmak amaçlı kuvvet kullanımına giden devletler, o devletin ülkesel egemenliği ile karşılaşır ve burada bir devletin “ülkesel egemenliği” ile diğer devletin “vatandaşlarının hayatı” çatışır. Hiçbir devletin egemenliğinin söz konusu olmadığı Kuzey Buz Denizi, Antarktika veya açık deniz gibi alanlarda bu türden bir çatışma mevzubahis değildir. Bu alanlarda da Birleşmiş Milletler Antlaşması madde 2/4’te düzenlenen genel kuvvet kullanma yasağı devreye girer ancak bu hükümde tüm devletlerin bir başka devletin toprak bütünlüğüne ya da siyasal bağımsızlığına karşı kuvvet kullanma tehdidi veya kuvvet kullanmaktan kaçınmakla yükümlü oldukları belirtilmiştir. Hiçbir devletin egemenliğinin söz konusu olmadığı alanlarda toprak bütünlüğü kavramı anlam bulamadığı için bu türden alanlarda vatandaşların korunması/kurtarılması için kuvvet kullanılması durumunda bunun kuvvet kullanma yasağına dahil olup olmadığı gibi bir soru akla gelmektedir.
Keywords
Abstract
The use of force for the protection of nationals abroad is a conception describing that a State uses force for saving its nationals abroad from death risk or death. Entebbe Incident(1976) is the most stunning example of this conception which occurs in territory. States using force for protection nationals abroad face with another state’s territorial sovereignty and so this territorial sovereignty conflicts with another state’s nationals lives. This conflict is not in question if the use of force for protection of nationals abroad occurs in places outside the jurisdiction of any state such as the ice islands in the Arctic Ocean, the Antarctic or the high seas. In these areas, article 2/4 of United Nations Charter imposing prohobition of the use of force comes into play but this article forbids threat or the use of force against the territorial integrity and the political independence. Given that territorial integrity doesn’t find meaning in areas which are outside of national jurisdiction, when the use of force for protection nationals abroad occurs in such these areas a question may come into mind: Is this use of force in the extent of article 2/4 of United Nations Charter?
