İŞ TATMİNİ VE ÖRGÜTSEL SİNİZM İLİŞKİSİ: KARGO ŞİRKETİ ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Author :  

Year-Number: 2019-40
Language :
Konu : İşletme
Number of pages: 153-179
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Araştırmanın amacı iş tatmini boyutları (içsel tatmin, dışsal tatmin) ile örgütsel sinizm boyutları (bilişsel sinizm, duygusal sinizm, davranışsal sinizm) arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Araştırmanın evreni Türkiye’nin önde gelen kargo şirketlerinden birinin İstanbul’daki genel müdürlüğünde çalışanlardır. Araştırma sonucunda; iş tatmininin içsel tatmin boyutu ile örgütsel sinizmin bilişsel sinizm boyutu, duygusal sinizm boyutu ve davranışsal sinizm boyutu arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Yine, iş tatmininin dışsal tatmin boyutu ile örgütsel sinizmin bilişsel sinizm boyutu, duygusal sinizm boyutu ve davranışsal sinizm boyutu arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir.

Keywords

Abstract

The aim of the study is to reveal the relationship between job satisfaction dimensions (intrinsic satisfaction, extrinsic satisfaction) and organizational cynicism dimensions (cognitive cynicism, emotional cynicism, behavioral cynicism). The universe is the empoyees of the one of Turkey's leading courier company’s general directorate which is operating in Istanbul. As a result of the research; It was found that there is a negative correlation between intrinsic satisfaction dimension of job satisfaction and cognitive cynicism dimension, emotional cynicism dimension and behavioral cynicism dimension of organizational cynicism. It was also found that there is a negative correlation between the extrinsic satisfaction dimension of job satisfaction and cognitive cynicism dimension, emotional cynicism dimension and behavioral cynicism dimension of organizational cynicism.

Keywords


  • Abraham, R. (2000). Organizational Cynicism: Bases, and Consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(39), pp.269-292.

  • Abraham, R. (2004). Organizational Cynicism: Definitions, Bases, and Consequences (Mellen Studies in Business). New York: Edwin Mellen Press, p.274.

  • Akıncı, Z. (2002). Turizm Sektöründe İşgören İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (4), s.1-25.

  • Andersson L. M. (1996). Employee Cynicicm: An Examination Using a Contract Violation Framework. Human Relation, 49(11), pp.1411-8.

  • Arabacı, I. B. (2010). The Effects of Depersonalization and Levels on the Job Satisfaction of Educational Inspectors. African Journal of Business Management, 4(13), pp.2802-2811.

  • Arslan, A. (2016). Örgütsel Sinizm ve İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Aydın Turist Rehberleri Odası’na Kayıtlı Olan Profesyonel Turist Rehberleri Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Aydın.

  • Ayça, B. (2016). Otantik Liderlik Davranışının İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığa Etkisinin İncelenmesi ve Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Doktora Tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.

  • Bakan, İ. & Büyükbeşe, T. (2004). Örgütsel İletişim ile İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Akademik Örgütler İçin Bir Alan Araştırması. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.7, S.1, s.130.

  • Bedeian, A. G. (2007). Even if the Tower Is “Ivory,” It Isn't “White:” Understanding the Consequences of Faculty Cynicism. Academy of Management Learning & Education, 6(1), pp. 9-32.

  • Boyalı, H. (2011). Örgütsel Sinizm ve İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Karaman’daki Bankalar Üzerinde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı, Karaman.

  • Brandes, M. P. (1997). Organizational Cynicism: Its Nature, Antecedents, and Consequences, Dissertation of Doctor of Philosophy, The University of Cincinnati.

  • Brandes, P., Dharwadkar, R. & Dean, J. W. (1999). Does Organizational Cynicism Matter? Employee and Supervisor Perspectives on Work Outcomes. The 36th Annual Meeting of the Eastern Academy of Management Proceedings, pp.150-153.

  • Bommer, W.H., Rich, G.A. & Rubin, R.S. (2005). Changing Attitudes About Change: Longitudinal Effects of Transformational Leader Behaviour on Employee Cynicism about Organizational Change. The Journal of Organizational Behaviour, (26), pp.733753.

  • Costa, P. T. İ., Zonderman, A. B., McCrae, R. & Williams R. B. Jr. (1986). Cynicism and Paranoid Alienation in the Cook and Medley HO Scale. Psychosomatic Medicine, 48(3), pp.483

  • Çakar, N. D. & Yıldız, S. (2009). Örgütsel Adaletin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Algılanan Örgütsel Destek Bir Ara Değişken Mi?. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.8, S.28, ss.69-90.

  • Çetin, F. & Fıkırkoca, A. (2010). Rol Ötesi Olumlu Davranışlar Kişisel ve Tutumsal Faktörlerle Öngörülebilir Mi?. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C.65, S.4, ss. 41-66.

  • Davis, K. (1988). İşletmede İnsan Davranışı-Örgütsel Davranış. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını, İstanbul, s.95.

  • Dean, Jr., James, W., Brandes, P. & Dharwadkar, R. (1998). Organizational Cynicism. Academy of Management Review, 23(2), p.342.

  • Delken, M. (2004). Organizational Cynicism: A Study among Call Centers, Master’s Thesis, University of Maastricht.

  • Eaton, J.A., (2000). A Social Motivation Approach to Organizational Cynicism, Dissertation of Master of Arts, Faculty of Graduate Studies, York University, Toronto, pp.1-133.

  • Erbil, S. (2013). Otel İşletmelerinde Çalışanların Örgütsel Sinizm Algılarının İşten Ayrılma Niyetine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Aydın.

  • Erdil, O., Keskin, H., İmamoğlu, S. Z. & Erat, S. (2004). Yönetim Tarzı ve Çalışma Koşulları, Arkadaşlık Ortamı ve Takdir Edilme Duygusu ile İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, C.5, S.1, ss. 17-26.

  • Fındık, M. & Eryeşil, K. (2012). Örgütsel Sinizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. International Iron & Steel Symposium, Karabük Üniversitesi, Karabük, ss.1250-1255.

  • Gün, G. (2016). Örgütsel Sinizm ile İş Tatmin Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Turizm Sektöründe Bir Araştırma. Asos The Journal of Academic Social Science, C.4, S.37, s. 253-266.

  • Güzel, B., Perçin, N. Ş. & Tükeltürk, A. (2010). Algılanan Örgütsel Desteğin, Örgütsel Sinizm ile İlişkisi ve İşten Ayrılma Niyetine Etkileri: 4-5 Yıldızlı Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler. Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Adana, s.912-919.

  • Hotamışlı, M. & Ağca, V. (2010). Öğretim Elemanları İş Tatmin Düzeylerinin Demografik Özelliklere Göre Değişmesi: Türkiye’de Kamu ve Vakıf Üniversitelerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, C.XII, S.2, s.97.

  • İbrahimağaoğlu, Ö. (2018). Örgütsel Sinizm ile Örgütsel Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Hizmet Sektörü Çalışanları Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İşletme Yönetimi Doktora Programı, İstanbul.

  • James, M. S. L. (2005). Antecedents and Consequences Of Cynicism in Organizations: An Examination of the Potential Positive and Negative Effects on School Systems, Dissertation of Doctor of Philosophy, The Florida State University, Florida.

  • Kâhya, C. (2013). Örgütsel Sinizm, İş Performansını Etkiler Mi? İş Tatminin Aracılık İlkesi. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, C.2, S.3, s.34-46.

  • Kalağan, G. (2009). Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.

  • Kantar, H. (2008). İşletmede Motivasyon. İstanbul: Kum Saati Yayın, s.24.

  • Karaömer, G. B. (2018). Otel İşletmelerinde İşgören Sinizminin, Çalışanların Motivasyon ve İş Tatminine Etkileri: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı, Gaziantep.

  • Kayış, A. (2009). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 4.Bs. Ankara: Asil Yayın Dağıtım, s.405.

  • Koçel, T. (1999). İşletme Yöneticiliği: Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış Klâsik-Modern-Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar. İstanbul: Beta Yayın, s.584.

  • Korkmaz, C. B. (2018). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Sinizm Düzeyleri ile İş Tatminleri Arasındaki İlişki: Diyarbakır Selahaddin Eyyübi Devlet Hastanesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Edirne.

  • Kutanis, R. Ö. & Dikili, A. (2012). Örgütsel Davranışta Güncel Konular. Bursa: Ekin Yayınevi, s.272.

  • Mantere, Saku & Martinsuo, M. (2011). Adopting and Questioning Strategy: Exploring the Role of Cynicism and Dissent. 17th Egos-European Group for Organizational Studies Colloquium, France, p.10.

  • Matrecia S. L. J. 82005). Antecedents and Consequences of Cynicism in Organizations: An Examination of the Potential Positive and Negative Effects on School Systems, Doctoral Dissertation, The Florida State University.

  • Mimaroğlu, H. (2008). Psikolojik Sözleşmenin Personelin Tutum ve Davranışlarına Etkileri: Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

  • Oklu, M. N. (2018). Sinizm ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Uşak İli Kamu Çalışanları Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Uşak.

  • Organ, W. D. & Hamner, C. W, (1982). Organizational Behavıor. An Applied Psychological Approach Business Publications, p.287.

  • Örücü, E., Kılıç, R. & Şimşir, S. (2010). Organizasyonlarda İş Tatmini Uygulamaları ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi, Bandırma İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (13), s.1-14.

  • Özaydın, M. M. & Özdemir, Ö. (2014). Çalışanların Bireysel Özelliklerinin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir Kamu Bankası Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, C.6, S.1, s.251-281.

  • Özkalp, E. & Kırel, Ç.(2001). Örgütsel Davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, s.538.

  • Özgener, Ş., Öğüt, A. & Kaplan, M. (2008). İşgören-İşveren İlişkilerinde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Sinizm. Ankara: İlke Yayınevi, s.59.

  • Pitre, L. J.( 2004). Organizational Cynicism at the United States Naval Academy: An Exploratory Study, Master of Arts, Naval Postgraduate School, California.

  • Reichers, A. E., Wanous, J. P. & Austin, J. T. (1997). Understanding and Managing Cynicism About Organizational Change. Academy of Management Executive, 11(1), p.49.

  • Robbins, S. P. & Judge, T. A (2012). Örgütsel Davranış. İstanbul: Nobel Yayınları, s.53.

  • Saruhan, Ş. C. & Özdemirci, A. (2005). Bilim, Felsefe ve Metodoloji. İstanbul: Alkım Kitabevi, s.116.

  • Sur, Ö. (2010). Örgütsel Sinizm: Eskişehir İli Büro Çalışanları Üzerine Bir Alan Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

  • Staw, B .M., Bell, N. E. & Clausen, J. A. (1986). The Dispositional Approach to Job Attitudes: A Lifetime Longitudinal Test. Administrative Science Quarterly, (31), pp.56-77.

  • Şenoğlu, T. (1967). Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi, https://evrimagaci.org/maslowun- ihtiyaclar-hiyerarsisi-1644, Erişim Tarihi: 03.08.2019.

  • Weiss, D.J., Davis, R.V., England, G.W. & Lofquist, L.H. (1967). Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire. The University of Minnesota Press, Minneapolis, p.9.

  • Şimşek, Ş., Akgemci, T. & Çelik, A. (2008). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış. Ankara: Özbaran Ofset Matbaacılık, s.203.

  • Tokgöz, N. & Yılmaz, H. (2008). Örgütsel Sinizm: Eskişehir ve Alanya’daki Otel işletmelerinde Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.8, S.2, s.238-305.

  • Yenihan, B. (2014). Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Arasındaki İlişki. Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.4, S.2, s.170-178.

  • Yew, L. (2008). Job Satisfaction and Affective Commitment: A Study of Employees in The Tourism Industry in Sarawak, Malaysia. Sunway Academic Journal, (4), pp.27-43.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics