MÜSLÜMAN BİLİMİ VE İSLÂM SOSYOLOJİSİ

Author :  

Year-Number: 2019-41
Yayımlanma Tarihi: 2019-09-23 12:22:39.0
Language : Türkçe
Konu : Din Sosyolojisi
Number of pages: 310-329
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Pozitivizmin tüm dünyayı kasıp kavurması, dünyanın kutsalla olan bağının kesilmesi, büyüsünün bozulması, aklî ve ampirik olmayanın reddiyle ilgili olarak; pozitivist bilimin kabu-lüne matuf ve Müslümanların yeni bir insan ve yeni bir toplum bilimleri paradigması oluşturma çalışmaları kapsamında İslâm dünyasındaki tartışmalar zaman zaman hızlanmaktadır. Bu tartış-maların odağında “Bilginin İslâmileştirilmesi” ve “İslâm Sosyolojisi” bulunmaktadır. Bilimsel bilginin yanında “İslâmî Bilgi” diye de kabul edebileceğimiz hem vahyî hem de sezgisel bilginin bir bilgi türü olarak var olduğunu ifade edilmelidir. Eğer İslâmîleştirilecekse bir bilgi türü olan bilimsel bilgi anlamındaki “bilim”in İslâmîleştirilmesinden söz edilebilir. Bu takdirde de norma-tiflik sorunu ortaya çıkar. “İslam Bilimi” veya “İslâm Sosyolojisi” terimlerinin imlediği şekliyle değerler yüklü bir nesnelliği ve sahiciliği konusundaki endişelerin nasıl giderileceği soru(n)salı soru(n)larımızın başköşesinde yer almaktadır. “Bilginin İslâmîleştirilmesi” ve “İslâm Sosyolojisi” kavramlarını sahiplenenlerin bu kavramlarla neyi murat ettikleri tahlile muhtaçtır. “İslâm Sosyolojisi” ve “Bil-ginin İslâmîleştirilmesi” tezlerinin ideolojik kaygıları nasıl aşacağı ve herkesin kabul edebileceği metodolojik ilkelere nasıl kavuşacağı da bu çalışmanın esasını teşkil etmektedir

Keywords

Abstract

In concern with the terrorize of the positivism in the whole world, with the disconnection of the world with the holy and breaking its spell, and with the refusal of non-intellectual and non-emprical; the discussions, which are about the studies of the Muslims to comprising the pa-radigm of a new person and a new society directed towards to the acceptance of positivist scien-ce, are accelarating from time to time in the Islamic world. At the center of this discussions, there are “Islamification of Knowledge” and “Islam So-ciology of Islam”. In this study, we state that we do not agree with the statement of Islamifica-tion of Knowledge, there are both apocalyptic and intuitional knowledge that can be recognized ‘Islamic Knowledge’ as a type of knowledge. If it were Islamicised, we would like to say that it is possible to Islamicise ‘the science’ that is the kind of knowledge in the meaning of scientific knowledge. Additionally, in our study, in connection with the analysis of the term “Sociology of Is-lam” and from the point of Muslims’ worry, we would like to try to understand whether there can be a science that is loaded with the values or not, if it can, how we can ease the worries about its authenticity. We would make an effort to analysis the wishes of the people who adopt the terms “Islamification of Knowledge” and “Sociology of Islam”. In our area of investigation, there would be also how the thesis of ‘Islamification of Knowledge’ can overcome the ideologi-cal worries and achieve the methodological principles that would be accepted by everybody

Keywords


  • Arı, Meryem (2008), Alparslan Açıkgenç’te Varlık, Bilgi, Değer İlişkisi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara.

  • Armağan, Mustafa (1990), “Giriş”, İslâm Bilimi Tartışmaları, İstanbul.

  • Attas, Nakib (1995), İslâm, Sekülerizm ve Geleceğin Felsefesi, İstanbul.

  • Aydın, Mustafa (2010), Bilgi Sosyolojisi, İstanbul.

  • Aydın, Hasan (2009), “Modern Bilime Yönelik Postmodern Eleştiriler ve Etik Değeri”, İstanbul Kültür Üniversitesi, Mantık, Matematik, Felsefe VII. Ulusal Sempozyumu, 8-11 Eylül, İzmir-Foça.

  • Bayyiğit, Mehmet (2011), “Sosyolojinin Din Serüveni ve İslâm (Kur’an) Sosyolojisi”, Eski- Yeni Dergisi, Sayı 22, Yaz.

  • Bilgin, Vecdi (2013), “ Kur’an’dan Sosyolojik İlkeler Çıkarmanın İmkânı-Sünnetullah Kavramı Çerçevesinde Bir Eleştiri-“, ed. İhsan Toker, İslam ve Sosyoloji, Ankara, 2013

  • Bolay, Süleyman Hayri (2009), Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü, Ankara.

  • Canatan, Kadir (2005), İslâm Sosyolojisi, İstanbul.

  • Çüçen, A. Kadir( 2001), Bilgi Felsefesi, Bursa.

  • Faruki, İsmail Raci (2010), Bilginin İslâmîleştirilmesi, İstanbul.

  • Fay, Brian (2005), Çağdaş Sosyal Bilimler Felsefesi, Çev. İsmail Türkmen, İstanbul.

  • Fazlurrahman (1991), “Bilginin İslâmîleştirmesi: Bir Cevap”, (ed.) .) Mehmet Paçacı, İslâmî Bilimde Metedoloji Sorunu, Ankara.

  • Haşşab, Samiye Mustafa (2010), İslâm Sosyolojisi, Cev. Ali Coşkun, Nebile Özmen, İstanbul.

  • Jenks, Chris (2012), Temel Sosyolojik Dikotomiler, (ed). ter. İhsan Çapçıoğlu, İstanbul.

  • Kasapoğlu, M. Aytül, (1992), Araştırma Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, C: 14, S. 0, http://dergiler.ankara.edu.tr/detail.php?id=34&sayi_id=971

  • Kocabaş, Şakir (1991) “İslâm’da Bilgi Edinmenin Yolları ve Modern Bilgi Nazariyesinin Tenkidi”, (ed.) Mehmet Paçacı, İslâmî Bilimde Metedoloji Sorunu, Ankara.

  • Paçacı, Mehmet (1991), İslâmî Bilimde Metodoloji Sorunu, Ankara.

  • Park, Robert (2017), Sosyoloji ve Sosyal Bilimler, Sosyolojiye Giriş I, İstanbul.

  • Özlem, Doğan (1998) “Evrenselcilik Mitosu ve Sosyal Bilimler”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek, İstanbul.

  • Özlem, Doğan (2008), Felsefe ve Doğa Bilimleri, Ankara.

  • Özcan, Zeki (2008), İnsan ve Toplum Bilimleri I: Genel Bakış, Bursa.

  • Serdar, Ziyaüddin (1990), “İslam Bilimi ve İslami Değerler Sistemi”, (ed.) Mustafa Armağan, İslam Bilimi Tartışmaları, İstanbul.

  • Serdar, Ziyaüddin (1990), “Bilginin İslâmîleştirilmesi mi İslâm’ın Batılılaştırılması mı?” (ed.) Mustafa Armağan, İslâm Bilimi Tartışmaları, İstanbul.

  • Serdar, Ziyaüddin (1994), Hilal Doğarken, İslam’da Bilgi ve Çevrenin Geleceği, İstanbul.

  • Sezen, Yümni( 1994), İslâm Sosyolojisine giriş, İstanbul.

  • Şeriati, Ali (1997), İslâm Sosyolojisi, çev. Kenan Sökmen, İstanbul.

  • TATAR, Burhanettin (2009), İslâm Düşüncesine Giriş, İstanbul.

  • Taş, Kemalettin (2011), Sosyal Bilim Paradigmaları Açısından Sosyolojik Metodoloji, İstanbul.

  • Toker, İhsan (2013), “İslâm ve Sosyoloji: Sorunlar ve Arayışlar”, ed. İhsan Toker, İslam ve Sosyoloji, Ankara.

  • Vakar, Ahmed Hüseyin (1990), “islâmî, Müslüman Ya Da Şer’i Bilim ve Teknoloji Nedir?”, (der.) Mustafa Armağan, İslam Bilimi Tartışmaları, İstanbul.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics