Author :
Abstract
Selçuklu Devleti’nin eğitim alanında en etkili olduğu ve söz sahibi olduğu alan Nizamiye Medreseleri olmuştu. Nizamiye Medreselerinin kuruluşunda ve işleyişinde Nizamülmülk’ün katkıları oldukça fazlaydı. Nizamiye Medreselerinin ilki Nişabur’da inşa edilmişti fakat Bağdat’taki Nizamiye Medresesi daha fazla bilinen ve öne çıkan medreselerden biri olmuştu. Bir üniversite niteliğine sahip olan bu medresede dini ilimlerin yanı sıra pozitif ilimler de okutulmuş, çok değerli ilim insanları dersler vermişti. Nizamiye Medreseleri, çağına göre oldukça ileride bir okul görevi görmüş, önemli isimlerin bu okullarda yetişmeleri sağlanmıştır. Nizamiye Medreselerinde öğrenim gören öğrencilere barınma, yeme-içme imkânları sağlanmış, bir vakıf görevi görmüştü. Tüm bu özellikleriyle Selçuklu Devleti’ndeki Nizamiye Medreseleri, kendinden sonra kurulan devletleri de etkilemiş, eğitim sisteminde etkili olmuştur. Özellikle Osmanlı Devleti’ndeki medrese anlayışı, Nizamiye Medreselerinden etkilenilerek oluşturulmuş ve geliştirilmiştir.
Keywords
Abstract
The area where the Seljuk State was most influential and had a say in education had been the Nizamiye madrasas. Nizamülmülk's contributions in the establishment and operation of Nizamiye madrasas were quite large. The first of the Nizamiye madrasas was built in Nişabur, but the Nizamiye Madrasa in Baghdad became one of the more well-known and prominent madrasas. In this madrasa, which has the qualification of a university, positive Sciences as well as religious sciences were taught and very valuable scientific people gave lessons. Nizamiye madrasas served as a school in the future according to its age and important names were brought up in these schools. The students who studied in Nizamiye madrasas were provided shelter, food and drink facilities and served as a foundation. With all these features, Nizamiye madrasas in the Seljuk State influenced the states established after it and became influential in the education system. The concept of the madrasa in the Ottoman Empire was created and developed by being influenced by the Nizamiye madrasas.
Keywords
- Akyüz, Yahya, (2001), Türk Eğitim Tarihi, 8. Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
- Arslan, Ali, (1995), Darûlfünun’dan Üniversite’ye, Bayrak Yayıncılık, İstanbul.
- Aydüz, Zehra, (2014), Kayıp Medeniyet II Selçuklular, Zafer Yayınları, İstanbul.
- Biçer, Bekir, (2013), Kuruluş Devrinde Nizamiye Medreselerinin Müderrisleri, Tarih Okulu Dergisi, 6 (16), 263-287.
- Bilge, Mustafa, (1984), İlk Osmanlı Medreseleri, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
- Boy, Arzu, (2017), Medreselerin Kısa Bir Geçmişi ve Kayseri Medreseleri, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (1), 57-73.
- Emekli, Oğuzhan, (2018), Medrese Literatürüne Bir Katkı: Bağdat Nizamiyesine Eleştirel Bir Bakış, İnönü University International of Social Sciences, 7 (2), 182-195.
- Göktürk, Türker.; Dağ, İsa.; (2014), Nizamiye Medreselerinin Eğitim- Öğretimdeki Rolü, The Journal of Academic Social Science Studies, 457-469.
- Gündoğdu, Mürsel, (2014), Vezir Nizamülmülk, Nesil Yayınları, İstanbul.
- Kafesoğlu, İbrahim, (1992), Selçuklu Tarihi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
- Kazıcı, Ziya, (1983), Ana Hatları İle İslam Eğitim Tarihi, Bir Yayıncılık, İstanbul.
- Makdisi, George, (2012), Ortaçağ’da Yüksek Öğretim- İslam Dünyası ve Hıristiyan Batı (Çeviren: Ali Hakan Çavuşoğlu, Tuncay Başoğlu), Klasik Yayınları, İstanbul.
- Mercan, İsmail Hakkı, (2013), Selçuklu Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, 2. Baskı, Berikan Yayınevi, Ankara.
- Ocak, Ahmet, (2017), Selçuklu Devri Üniversiteleri Nizamiye Medreseleri, Nizamiye Akademi, İstanbul.
- Piyadeoğlu, Cihan, (2018), Nizamiye Medreselerinin Kuruluşu ve Önemi, USAD, 8, 124-135.
- Talas, Asad M., (2000), Nizamiye Medresesi ve İslam’da Eğitim- Öğretim (Çeviren Sadık Cihan), Etüt Yayınları, Samsun.
- Turan, Osman, (1965), Selçuklular Tarihi ve Türk- İslam Medeniyeti, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara.
- Yıldız, Hakkı Dursun, (1988), Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, 7. Cilt, Çağ Yayınları, İstanbul.
