Author :
Abstract
21. yüzyılın en fazla diyet ödeyenleri göçmenlerdir. Zorunlu ve dışa yönelik göçler, koşulların zorluğuna bağlı olarak yabancıda hayati kaygılar uyandırmaktadır. Yabancı, üzerinde oluşan bir dizi travmaya direnmek, bulduğu imkânlarla yetinmek durumunda kalmaktadır. Buna karşı ekonomik nedenli göçler, dışa yönelik de olsa bir zorunlulukla doğmamakta ama odağındaki insanı fiziksel ve ruhsal olarak derinden yaralamaktadır. Türklerin 1960’larda Avrupa yönündeki göçü ekonomik nedenlidir. Bugün ‘iletişim ve uyum’ adları altında anılan olumsuzluklar ortadan kalkmış ve göç yerleşikliğe dönüşmüş olsa da kuşak değişimlerine rağmen şiddet ve ötekileştirmenin ürettiği travma ortadan kalkmadığı gibi derinleşmiştir. ‘Öteki’ algısından kurtulamama, Türklerin sesini yükseltmesine, kavramları yeniden tonlamasına yol açmıştır. Bu açıdan Almanca Türk Edebiyatı, sadece latif sözlerle değil, aynı zamanda Alman dilini bozan yapay ifade ve argo deyişlerle okunabilir. Çünkü çokkültürlü toplum yapısında her virgül ve noktanın, her kelime ve sözün ayrı bir anlamı vardır. Bu çerçevede makale, Almanya’nın bugün göçe ve göçmenliğe bakışını Erguvan Kırmızı ve Alman Tantanası adlı eserlerde ‘Kanak Dili’ unsurlarıyla ‘ben anlatıcı’ üzerinden incelemektedir. Türleri farklı, söylemi ortak bu eserler, modern toplumda giderek yalnızlaşan, toplum dışına düşen yabancıyı Türk kimliği üzerinden betimler. Feridun Zaimoğlu yapay, bozuk yapılı, kısaltma ifadelerle, söylemin gücünü yükseltmiş; yeni kuşakların yeni bir kimlikle tanınmasına dili bozarak tepki göstermiştir. O kimliğin taşıyıcıları, giderek sertleşen ifadeleri ve kültürel kimlikleriyle altmış yıldır anlaşılmayı beklemektedir.
Keywords
Abstract
People who suffer the most from consequences of 21st century are immigrants. Mandatory and outward migration raises vital apprehensions for foreigner depending on the difficulty of the conditions. The foreigner has to resist a series of traumas on her/him, and be content with the possibilities. On the other hand, migrations are not an obligation with economic reasons even if they are outbound oriented but these migrations deeply wound the human in their focus physically and emotionally. The migration of Turks to Europe in the 1960s is for economic reasons. Although the negations entitled under the names of ‘communication and harmony’ have disappeared today and migration has turned into settlements, the trauma produced by violence and alienation has not been disappeared and deepen despite the generational changes. Failure to get rid of the ‘other’ perception caused in Turks to raise their voices and to re-tone the concepts. In this respect, German Turkish Literature can be read not only with words but also with artificial and slang expressions that corrupt the German language. Because each comma and point, every word and epithet has a different meaning in the multicultural society structure. In this context, the article examines Germany’s view of immigration and immigrant today in works Liebesmale Scharlachrot and German Amok with elements of ‘Kanak Language’ through the ‘first narrator’. These works which have different types but common discourse describe the foreigner who are increasingly lonely in modern society and excluded from the society, over the Turkish identity. Feridun Zaimoğlu has increased the power of discourse with artificial, corrupt, abbreviated expressions and reacted to the recognition of new generations with a new identity with language deformation. The personalities of that identity have been waiting to be understood for sixty years with their increasingly harsh expressions and culturel identities.
Keywords
- Abadan, U. N. (2006). Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Batur, E. (1999). Modernizmin Serüveni, Yapı Kredi Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
- Bücker, T. (2007). “Ethnolektale Varietänten des Deutschen im Sprachgebrauch Jugendlicher”, 2 SASİ Heft, 09, Universität Münster.
- Can, Ö (2007). “Feridun Zaimoğlu’nun Leinwand (Perde) ve Zwölf Gramm Glück (Oniki Gram Mutluluk) Adlı Eserlerinde Sözdizimsel ve Anlamsal Öncelemeler”, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Çalık, T.; Sezgin, F. (2005). “Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim”, Kastamonu Eğitim Dergisi, Mart Sayısı, Cilt: 13, No: 1.
- Demirkan, R. (1993). “İanus Kafalarındaki Köprü, Rahata Erememiş Misafirler Yaşlanınca Ne Olacak?”, Deutsche Türken Das Ende der Geduld-Sabrın Sonu Alman Türkler, Zwisprachig, Ekim.
- Dürscheid, C. (30.11.2004). “Perspektiven der Jugendssprachforschung”, Deutsches Seminär Universität Zurich.
- Fink, E. Sch. (2002), “Voll krass, Alder”, Ausländer in Deutschland, 4/2002, 18.Jh. 30 Dezember 2002.
- Freidank, M. (2002). “Schimpfen und Drohen auf Kanakisch”, Eichborn Verlag, Frankfurt am Main.
- Güngör, V. (1995). “Batı Avrupa Türk Edebiyatı”, Türk Kültürü, 38/381.
- Karakuş, M. (2001). “Sıra Dışı Bir Yazar: Feridun Zaimoğlu”, Gurbeti Vatan Edenler-Almanca Yazan Almanyalı Türkler, (Yay. Haz. Mahmut Karakuş, Nilüfer Kuruyazıcı), Birinci Baskı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları / 2659. 273-284.
- Kaya, A. (2000). Berlin’deki Küçük İstanbul, Büke Yayınları, İstanbul.
- Kocadoru, Y. (2003). Geçmişten Günümüze Almanya’da Almanca Yazan Türkler ve Emine Sevgi Özdamar, Eskişehir: Rema Matbaacılık, Eylül.
- Krause, S.; McLUHON, M.; Shaff, A.; Coleman, J. S. vd. (1997). “Almanya’da İkinci Kuşak Türkler”, İletişim ve Yabancılaşma, (Edt. İsmail Doğan), İmaj Yayınevi, Ağustos, Ankara. (Bkz. Jeunes Turcs De La Seconde Génération), (Çev. Thibaut de Champris), Documents, Revue Des Questions Allemands, No: 4/88: 96-107.
- Kuruyazıcı, N. (2001). “Almanya’da Oluşan Yeni Bir Yazının Tartışılması”, Gurbeti Vatan Edenler-Almanca Yazan Almanyalı Türkler, (Yay. Haz. Mahmut Karakuş, Nilüfer Kuruyazıcı), Birinci Baskı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları / 2659: 3-24.
- Kuruyazıcı, N. (1992). “Alman Okurlar ve Türk Göçmen Yazınına Yeni Bir Bakış”, Hürriyet GÖSTERİ/Sanat Edebiyat Dergisi, Sayı: 144, Kasım.
- Leggewie, C. (1993). “Sabrın Sonu-Politikada Yeni Bir Başlangıç”, Deutsche Türken Das Ende der Geduld-Sabrın Sonu Alman Türkler, Zweisprachig, Ekim. Mortan K.; Sarfeti, M. (2011). Vatan Olan Gurbet Almanya’ya İşçi Göçünün 50. Yılı, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- Nakiboğlu, M. (2015). Feridun Zaimoğlu’nun Kanak Sprak, Abschaum, Koppstoff Eserleri Örneğinde Kanakça, Yayımlanmış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
- Paker, M.; Kuzu, İ. (07.01.2006). “Psikolojik Açıdan Göç”, Birikim Dergisi-Söyleşi, 07.01.2006.
- Sarı, A. (2016). Felsefe Edebiyata Kendini Nasıl Eklemler?, Çizgi Kitabevi Yayınları, Mart, Konya.
- Schröder, S. K. (25.12.2005). “Küreselleşme, kimlik, ulusal kültür”, Radikal Gazetesi, 25.12.2005.
- Schwarz, A.-Pavlov, R. W. (2007). “Sprachliche Resignifikation in Kanak Sprak und Aborginal Englisch”, Polyculturalism And Discource, (Edt. Rodopi B.V.), AmsterdamNewyork NY 2007.
- Uzun, E. (1993). “Misafir İşçilik-Göçmenlik-Azınlık, Almanya’daki Türkler ve Kimlik Değişimi”, Deutsche Türken Das Ende der Geduld-Sabrın Sonu Alman Türkler, Zweisprachig, Ekim.
- Sunat, H. (2004). “Postmodernizm Dost mu, Düşman mı?”, Varlık, Aylık Edebiyat ve Kültür Dergisi, Ağustos 2004.
- Wiese, H. (19.10.2012), “Kiez Deutsch”, Märkische Allgemeine, Postdamer Stadtkurier.
- Wiese, H. (12.02.2011). “Jungbrunnen ‘Kanak Sprak’ Sprache über Kiez-Dialekte”, Märkische Allgemeine, Postdamer Stadtkurier.
- Wiese, H. (14.07.2011). “Zukunft Sprache - Kanak Sprak”, Märkische Allgemeine, Postdamer Stadtkurier.
- Zaimoğlu, F. (1995). Kanak Sprak, Rotbuch Verlag, Hamburg.
- Zaimoğlu, F. (2000). Liebesmale Scharlachrot, Rotbuch Verlag, Hamburg.
- Zaimoğlu, F. (2002). German Amok, Verlag Kiepenheuer & Witsch, Köln.
- Ahne, P. (04.11.2003). “Ein Türke auf Sylt”, Berliner Zeitung.
- Die Zeit, 14.11.2002.
- Frankfurter Rundschau, 09.10.2002.
- Frankfurter Rundschau, 08.10.2002.
- Neue Zürcher Zeitung, 29.03.2003.
- İnat, K. (20.02.2020). TRT Haber-17.30.
