Author :
Abstract
Eldeki çalışmada ikilemeler, farklı boyutlarıyla ele alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, Eski Anadolu Türkçesine ait yirmi sekiz eserden derlediğimiz ikilemeler çerçevesinde, Türkçenin tarihî dönemlerinden beri kullanılmış bir üslup biçimi olan ikilemelerle ilgili sorunları ortaya koymak ve bunlara küçük de olsa bir çözüm yolu bulabilmektir. Giriş bölümünde, alanın araştırmacıları tarafından ikileme için önerilen tanımlar ve görüşler ele alınmıştır. Bu bölümde, çalışmamız ile sağlayacağımız katkılar, çalışmamızda kullandığımız yöntem, kapsam ve sınırlılıklar üzerinde durulmuş, taradığımız metinler hakkında bilgi verilmiştir. Alfabetik düzende sunduğumuz ikilemeler, inceleme bölümüyle ses benzerliği, hece dizilişi, köken, anlam, kuruluş ve Türk dili tarihi açısından değerlendirilmiştir. Sonuç bölümünde ise, taranan metinlerden elde edilen malzeme, sayısal veriler ışığında yorumlanmıştır.
Keywords
Abstract
Reduplications of the study in hand are considered in all its bearings. The purpose of this study is to introduce the matters about reduplications as a idiom style, used since the historical period of Turkish language, and to try to find a solution for these matters in accordance with reduplications we garnered from twenty-eight works belong to Old Anatolian Turkish. In introductory chapter, descriptions and views on doubling words, suggested by the researchers of the field, are taken in hand. In this chapter, we have accentuated on the contribution we will supply with our study, the method we used, scope and restraints. Information is given about the texts we analysed. Reduplications we have presented in alphabetic sequence are examined by vocie analogy, syllable arrengement, origin, meaning, formation and are evaluated in terms of history of Turkish language. In final chapter, the result obtained from the texts analysed is paraphrased in light of numerical data.
Keywords
- Ağakay, Mehmet Ali (1953). İkizlemeler Üzerine, Türk Dili, C. 2, S. 16, s. 189-191.
- Ağakay, Mehmet Ali (1954). Türkçede Kelime Koşmaları, TDAY-Belleten, 97-104.
- Akkuş, Muzaffer (1995). Kitab-ı Gunya. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Aksan, Doğan (1998). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Aksan, Doğan (2000). Eski Türkçe’nin İzlerinde Orhun ve Yenisey Yazıtları Üzerinde Sözcükbilim, Anlambilim ve Biçembilim İncelemelerinin Aydınlattığı Gerçekler, İstanbul: Simurg
- Akyalçın, Necmi (2007). Tanıklı Türkçe İkilemeler Sözlüğü, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Ayan, Hüseyin (1979). Hurşid-name (Hurşid ü Ferahşad), İnceleme-Metin-Sözlük, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Balcı, Mustafa (2010). Bilinmeyen Bir 12 Hayvanlı Takvim Risalesi: Takvîm-i Tatar Ma’a-Acem, Türkbilig, C. 20, s. 85-96.
- Buluç, Sadettin, (1956). Şeyyad Hamza’nın Beş Manzumesi, TDED, VII/1-2, s.1-16.
- Buluç, Sadettin, (1968). Şeyyad Hamza’nın Bilinmeyen Bir Mesnevisi, TM, XV, s. 247-257.
- Böler, Tuncay. (2011). Çaştani Bey Hikâyesi'ndeki İkilemeler ve Türkçede İkilemelerin Eskiliği Meselesi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 42, s. 33-60.
- Demirci, Ümit Özgür, Korkmaz, Şenol (2008). Yusuf u Zeliha Destan-ı Yusuf ’Aleyhi’s-selam ve haza ahsenü’l- kasasi’l- mübarek, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Dilçin, Cem (1991). Mes’ud Bin Ahmed – Süheyl ü Nevbahar İncleme-Metin-Sözlük, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Erdem, Mehmet Dursun (2005). Harezm Türkçesinde İkilemeler ve Yinelemeler Üzerine, Bilig, S.33, s.189-226.
- Ergin, Muharrem (1980). Kadı Burhaneddin Divanı, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Güngör, Okan, C. (2018). Memlük Kıpçak Türkçesinde İkilemeler, Jass Studies- The Journal of Academic Social Science Studies, Sayı: 65, Bahar I 2018, s. 105-122.
- Hatiboğlu, Vecihe (1981). Türk Dilinde İkileme, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları (Genişletilmiş İkinci Baskı).
- Karahan, Leylâ (1994). Kıssa-i Yusuf, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Korkmaz, Zeynep (2007). Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları (Genişletilmiş 3. Baskı).
- Levend, Âgâh, Sırrı (1953). Âşık Paşa’nın Bilinmeyen İki Mesnevisi, Fakrnâme ve Vasf-ı Hal, TDAY-Belleten, s. 205-253.
- Levend, Âgâh, Sırrı (1954). Âşık Paşa’nın Bilinmeyen İki Mesnevisi Daha, Hikâye ve Kimya Risalesi, TDAY-Belleten, s.265-276.
- Mansuroğlu, Mecdut (1956). Çarhname - Ahmed Fakih, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
- Mazıoğlu, Hasibe (1974). Kitâbu Evsâf-ı Mesâcidi’ş-Şerife, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Önler, Zafer (1990). Celalüddin Hızır (Hacı Paşa) – Müntahab-ı Şifa I Giriş – Metin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Özkan, Mustafa (1993). Mahmûd b. Kâdî-i Manyâs – Gülistan Tercümesi Giriş-Metin-Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Özmen, Mehmet (2001). Ahmed-i Dâ’î Divanı I Metin-Gramer-Tıpkıbasım I Dizin, Ankara: Türk
- Sertkaya, Osman, Fikri (1982-83). Maitirisimit Nom Bitig, TDAY-Belleten, s. 253-271.
- Tatçı, Mustafa (1990). Yunus Emre Divanı II (Tenkitli Metin), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Tatçı, Mustafa (1991). Risaletü’n-Nushiyye, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Tekin, Şinasi (1973-1974). 1343 tarihli bir Eski Anadolu Türkçesi Metni ve Türk Dili Tarihinde ‘olga-bolga’ Sorunu, TDAY-Belleten, s. 59-157.
- Tekin, Şinasi (1997). Timür Öncesi Anadolu İle Orta Asya Türk Dünyası Arasındaki Kültür İlişkileri ve Güzìde Kitabının ‘Tercüme’ Hikâyesi’, TDAY-Belleten, s.151-194.
- Tekin, Şinasi (2001). İştikakçının Köşesi Türk Dilinde Kelimelerin ve Eklerin Hayatı Üzerine Denemeler, İstanbul: Simurg Yayıncılık.
- Tezcan, Semih, Boeschoten, Hendrik (2001). Dede Korkut Oğuznameleri, İstanbul: Yapı Kredi
- Timurtaş, Faruk, Kadri (1971). Şeyhî’nin Harnâmesi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
- Timurtaş, Faruk, Kadri (1963). Şeyhî’nin Hüsrev ü Şîrin’i İnceleme – Metin, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
- Tunca, Hasan (2011a). Eski Anadolu Türkçesinde İkilemeler, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun: Ondokuz MayısÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Tunca, Hasan (2011b). Yunus Emre Divanı Işığında Tarihî Türk Lehçelerindeki İkilemelere Genel Bir Bakış, III. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Öğrenci Kongresi, 20.09.201022.09.2010, C 2, s.1005-1013, (Basım Tarihi, Aralık, 2011) İstanbul
- Türk, Vahit (2009). Bahrü'l-Hakayık Giriş – Metin – Dizin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Yavuz, Kemal (1991). Şeyhoğlu Kenzü’l-Kübera ve Mehekkü’l-Ulema (İnceleme-Metin-İndeks), Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Yavuz, Kemal (2001). Âşık Paşa – Garibnâme I-IV, İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları.
