Author :
Abstract
“Emek” terimi ile akla öncelikle bir ücret karşılığı istihdam edilmek gelse de bu durum, özellikle kadınlar açısından çok daha farklı örüntüler oluşturmaktadır. Kadınlar, emek piyasasındaki ücretli emeklerine ek olarak ev içinde de ücretsiz olmak üzere iki farklı emek türünü meydana getirmektedirler. Ev içinde yerine getirilen ve herhangi bir maddi karşılığı bulunmayan bu işler, başta kadınlar ve -gelecekteki rollerine hazırlanmaları bakımından da- kız çocukları tarafından yerine getirilmektedir. Zira, kadınların ve kız çocuklarının ev içinde yerine getirdikleri işler, onların “öncelikli” işi olarak görülmektedir. Dolayısıyla kadın, istihdam piyasasına ücretli olarak katılıp-katılmamasından bağımsız olarak ev içerisinde yapılan tüm işlerden sorumlu tutulmaktadır. Küresel olarak tüm insanlığı etkileyen Covid-19 pandemisi ile de kadınların ve kız çocuklarının halihazırda ağır olan ve karşılıksız gerçekleştirdiği görünmeyen emeğinde daha fazla artış yaşanmıştır.
Bu çalışmanın amacı Covid-19 pandemisinin görünmeyen emeğe etkisini incelemektir. Çalışma, Covid-19 pandemisi ile ev içi yükleri daha fazla artan ev kadınlarının bu dönem içerisinde sahip oldukları rollerinin fark edilmesi ve görünmeyen emek hakkında toplumsal bilincin oluşturulabilmesi açısından önemlidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış mülakat yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar seçilirken kartopu örneklem metodu kullanılmış ve görüşmeler yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evrenini Elazığ ilinde bulunan 20 ev kadını oluşturmaktadır. Yapılan değerlendirme sonucunda Covid-19 pandemisi ile ev kadınlarının iş yüklerinde artış, yaşam tarzlarının değişim meydana geldiği ve ekonomik zorlukların ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Ortaya çıkan bu sonuçlara ek olarak olumlu etkilerin de yaşandığı gözlenmiştir.
Keywords
Abstract
Although the term “labour” is the first thing that brings to mind being employed for a wage, this situation creates unique patterns, especially for women. Women create paid labour in the labour market as well as unpaid labour in the home, which can be numbered as two different types of labour. These activities, which are carried out at home and do not have any monetary value, are carried out primarily by women and by girls -to being prepared for their future roles-. Because the work that women and girls perform at home is seen as their “priority” duty. Therefore, women are held responsible for all work done at home, regardless of whether they participate in the employment market as a paid employee or not. There has been a further increase in the already heavy and unpaid unseen labour of women and girls with the Covid-19 pandemic, which has affected all humanity globally.
The aim of this study is to examine the effect of the Covid-19 pandemic on unseen labour. The study is important to raising social awareness about unseen labour and recognising the roles of housewives, whose domestic responsibilities have grown more because of the Covid-19 pandemic. In the study, the semi-structured interview method, which is one of the qualitative research methods, was applied. The snowball sampling method was used to select participants, and interviews were conducted face to face. As a result of the evaluation, it was determined that the Covid-19 pandemic increased the workload of housewives, affected their lifestyles, and created economic difficulties emerged. In addition to these findings, it was observed that positive impacts were also experienced.
Keywords
- Alpar, B. I. (2020). ‘‘Covid-19 Salgın Sürecinde Kadın ve Hane İçi Emeği’’. Covid-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Etkileri, Cilt: 5264, Sayfa 171-184.
- Acar-Savran, G. (2004). ‘‘Beden Emek Tarih: Diyalektik Bir Feminizm İçin’’. İstanbul, Kanat Yayınları.
- Addati, L., Cattaneo, U., Esquivel, V., & Valarino, I. (2018). Care work and care jobs for the future of decent work. International Labour Organization.
- Aygüneş, A. & Ok, O. C. (2020). Covıd-19 Pandemisi Sürecinde Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları İzleme Raporu. İstanbul: Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi.
- Beneria, L. (1979). ‘‘Reproduction, Production and The Sexual Division Of Labour’’. Cambridge Journal Of Economics, Cilt 3 Sayı 3, 203-25.
- CARE International & International Rescue Committee (2020). Global Rapid Gender Analysis For COVID-19. (Erişim Tarihi: 07.07.2022) Erişim Adresi: https://insights.careinternational.org.uk/media/k2/attachments/CARE-IRC_GlobalRGA-COVID-19_April-2020.pdf
- Cerev, G. & Yıldırım S. (2017). ‘‘Türkiye’de Kadınların Enformel Çalışması Ve İşgücü Piyasalarındaki Konumu’’. Karatahta İş Yazıları Dergisi. Cilt 7, 57-78.
- Chauhan, P. (2021). ‘‘Gendering COVID-19: Impact Of The Pandemic On Women’s Burden Of Unpaid Work İn India’’. Gend., Cilt 38, 395–419.
- Chung, H., Seo, H., Forbes, S., & Birkett, H. (2020). Working from Home during COVID-19 Lockdown: Changing Preferences and the Future of Work. Project report: Unıversity Of Kent.
- Çölgeçen, G. (2019). Göç Sürecinde (Kırdan - Kente) Kadın Emeğinin Değişimi: Denizli İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
- Delphy, C. (2016). “Baş Düşman.” Kadının Görünmeyen Emeği (Ed. G. Acar-Savran, & N. T. Demirtortan), İstanbul: Yordam Kitap.
- Erdoğan, N. (2008). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadının Görünmeyen Emeği: Mersin Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Mersin
- Gök, T. (2021). ‘‘Covid-19 Pandemisi ve Kadınlar Üzerine Etkileri’’. Uluslararası Kadın ve Aile Sempozyumu Tam Metin Kitabı, 170-179.
- Aksu Kocatürk, G. (2021). “Covıd-19 Pandemi Sürecinde Kadınların Ev İçi Yükümlülükler”. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 240-253.
- Harrison, J. (1973). “The Political Economy of Housework”. Bulletin of the Conference of Socialist Economists, Cilt 73, 35-52.
- Hartmann, H. (2006). Marksizm’le Feminizm’in Mutsuz Evliliği (Çeviren: Gülşad Aygen), İstanbul: Agora Kitaplığı.
- ILO (International Labour Organization). (2018). Care Work and Care Jobs for the Future of Decent Work. Geneva: International Labour Office.
- Işık Kütük, E. (2019). Kadın Emeği: Farklı Feminizm ve Feminist İktisat Anlayışları Temelinde Bilgi Kuramsal Bir İrdeleme. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- İlkkaracan, İ., & Memiş, E. (2020). COVID-19 Küresel Salgın Sürecinde Türkiye’de Bakım Ekonomisi ve Toplumsal Cinsiyet Temelli Eşitsizlikler. United Nations Development Programme.
- Jasper, M. A. (1994). “Issues İn Phenomenology For Researchers Of Nursing”, Journal Of Advanced Nursing, Cilt 19, 309-314.
- Kalaylıoğlu, Y., Öztürk, A. M., & Bingüler Eker, G. (2020). The economic and social impact of COVID-19 on women and men: Rapid gender assessment of COVID-19 implications in Turkey. İsveç: United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women (UN Women).
- Karakaya, H. (2018). ‘‘Görünmez Emek ve Ev Kadınları’’. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 2 Sayı 1, 73-94.
- Lebni Yoosefi, J., Irandoost S. F., Xosravi T., vd. (2021). ‘‘Explaining The Problems Faced By Iranian Housewives During The COVID-19 Quarantine Period, and Their Adaption Strategies: A Qualitative Study’’. Women’s Health, Cilt 17, 1-13.
- Meda, D. (2004). Emek: Kaybolma Yolunda Bir Değer Mi?, İstanbul: İletişim yayınları.
- Mies, M. (2012). Ataerki ve Birikim Uluslararası İşbölümünde Kadınlar, Ankara: Dipnot
- Miller, S. (2003). “Analysis Of Phenomenological Data Generated With Children As Research Participants”. Nurse Researcher, Cilt 10 Sayı 4, 68-82.
- Mutari, E. (2001) “... As Broad As Our Life Experience: Visions of Feminist Political Economy, 1972-1991”. Review of Radical Political Economics, Cilt 33 Sayı 4, 379399.
- Müldür, Ö. (2020). Kadın Emeği ve Kadının Ev-İçi Emeğinin Görünmezliği Sorunu: Gülnur Acarsavran’ın Yaklaşımı Bağlamında Türkiye’deki Yansımaları Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Göç Enstitüsü Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı, Gaziantep.
- Önsal, N. (2017). Endüstri İlişkileri Sözlüğü. Ankara: Türk Metal Araştırma ve Eğitim Merkezi
- Öztürk, Y., Üstünalan D. & Metin B. (2020). ‘‘Pandemi Sürecinde Kadınların Ev İçindeki Deneyimleri ve Evde Kalmanın Duyguları’’. Feminist Tahayyül, Cilt 1 Sayı 2, 185-225.
- Pareek C., Agarwal N. & Jain Y (2021), Understanding Burnout İn Indian Housewives Amidst COVID-19 Pandemic.’’ The International Journal Of Indian Psychology, Cilt 9 Sayı 3, 2315-2324.
- Paresh, C. (1999). ‘‘Women's Labor Under Capitalism And Marx.’’ Bulletin Of Concerned Asian Scholars, Cilt 31 Sayı 4, 67-75.
- Power, K. (2020). ‘‘The COVID-19 Pandemic Has İncreased The Care Burden Of Women And Families, Sustainability: Science’’. Practice and Policy, Cilt 16 Sayı 1, 67-73.
- Smith, A. (1997). Ulusların zenginliği. (Çeviren: Ayşe Yunus ve Mehmet Bakırcı) İstanbul: Alan Yayıncılık.
- Stober, M. (1994) “Can Feminist Thought Improve Economics? Rethinking Economics Through a Feminist Lens”. American Economic Review, Cilt 84 Sayı 2, 143-147.
- Şenol, D. & Taştan A. (2020). “Covid-19 (Corona Virüs) İle Mücadelenin Görünmez Kahramanları: Ev Kadınları”. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, Cilt 6 Sayı 27, 831-851.
- TDK. (Erişim Tarihi: 07.07.2022). Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/
- Topal, N. & Kaya S. (2021). ‘‘Çalışan Kadınların Covid-19 Pandemisi Döneminde Ev İçi Rollerindeki Değişim: Emek Sömürüsü’’. Uluslararası Kadın ve Aile Sempozyumu Tam Metin Kitabı, 94-115.
- TUİK (2015). Zaman Kullanım Araştırması, 2014-2015. (Erişim Tarihi: 07.07.2022) Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Zaman-Kullanim-Arastirmasi-2014201518627#:~:text=G%C3%BCn%20i%C3%A7inde%20en%20fazla%20zaman,saat%2044 %20dakika%20olarak%20g%C3%B6r%C3%BCld%C3%BC. (Erişim tarihi: 07.07.2022).
- Tura, N. (1998). ‘‘Ev İşi Bitmiyor, Pazartesi Dergisi’’. Sayı 40, 31-35.
- United Nations. (2020). ‘‘Politika Özeti: COVID-19’un Kadınlar Üzerindeki Etkisi’’. (Erişim Tarihi: 07.07.2022) Erişim Adresi: https://turkiye.un.org/sites/default/files/202006/policy-brief-the-impact-of-covid-19-on-women-tr.pdf
- Xue, B., & McMunn, A. (2021). ‘‘Gender Differences İn Unpaid Care Work And Psychological Distress İn The UK Covid-19 Lockdown’’. Plos One, Cilt 16 Sayı 3, 1-15.
- Yaman, M. (2021). Pandemide Kadın Emeği. Ankara: TMMOB EMO Ankara Şubesi.
- Yenihan, B. ve Cerev G. (2015). ‘‘Örgütsel Sessizlik Ve Tükenmişlik Arasındaki İlişki: Kocaeli-Gölcük’te Görev Yapan Kadın Öğretmenlere Yönelik Bir İnceleme’’. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Cilt 10 Sayı 2, 86-104.
- Yenihan B. ve Cerev G. (2016). ‘‘Sendikalı Kadınlar Ve Yaşadıkları Sorunlar: Kocaeli- Gölcük’de Kamu Çalışanları Sendikaları Üzerine Nitel Bir Araştırma’’. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. Cilt 14, Sayı 4, 150-167.
- Yüksel, A. N. (2020). “Nitel Bir Araştırma Tekniği Olarak: Görüşme”. International Social Sciences Studies Journal, Cilt 6 Sayı 56, 547-552.
