ORHAN PAMUK’UN KIRMIZI SAÇLI KADIN ADLI ESERİNİN İNGİLİZCE ÇEVİRİSİNDEKİ KÜLTÜREL ÖĞELERİN “YERLİLEŞTİRME” VE “YABANCILAŞTIRMA” STRATEJİLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Edebiyat içinde barındığı toplumun kültürünü ve ulusal değerlerini dil aracılığı ile yansıtan bir aynadır. Kültürü öteki toplumlara tanıtabilmenin en iyi yollarından biri ise o kültürün edebiyatını diğer dillere çeviri aracılığı ile aktarmaktır. Bu nedenle çeviri dillerin ve kültürlerin arasında bir köprü görevi görmektedir. Her kültürün kendini var eden unsurları olduğu için, kaynak dildeki bu unsurlara erek dilde çoğu zaman tam karşılık bulunamaz. Bu esnada çevirmenin yetkinliği devreye girmektedir. Bu çalışmada edebiyat eserlerindeki dil ve kültür unsurlarının öneminden bahsedilecektir. Toplumların diğer toplumlarca tanınmasında çeviri eyleminin rolü incelenecek, çevirinin kuramsal çerçevesi hakkında bilgi verilecektir. Edebiyat biliminin toplumsal unsurları yansıtma durumu incelenecek ve edebi eserlerin çeviribilimdeki önemi irdelenecektir. Çeviribilimin karşılaştırmalı edebiyat çalışmaları kapsamındaki işlevselliği tartışılacaktır. Çalışmada Orhan Pamuk’un Kırmızı Saçlı Kadın adlı eserindeki kültürel öğelerin, Ekin Oklap’a ait The Red-Haired Woman başlıklı çeviri eserde İngilizceye nasıl aktarıldığı Lawrence Venuti’nin yerlileştirme/yabancılaştırma kuramı bağlamında, karşılaştırmalı edebiyat biliminin verileri çerçevesinde irdelenecektir.
Keywords
Abstract
Through language, literature conveys the cultural and national values of a society. One of the most effective ways to introduce a culture to other societies is through translation. In this context, translation is accepted as an important way for intercultural relations. Therefore, translating acts as a bridge between different languages and different cultures. Translation, thus, serves as a link between various linguistic and cultural contexts. Every culture has its own components, and these components don't always translate exactly from the source language to the target language. Consequently, the accuracy of the translator is highlighted. In this paper, culture-specific items in the English translation of Orhan Pamuk’s The Red-Haired Woman, which is translated by Ekin Oklap, are compared in terms of cultural elements in translation through Lawrence Venuti’s domestication and foreignization strategies. Culture-specific items in the source text are determined. Later, these items are scrutinized on how to transmit from source text to target text. This study aims to reveal the difficulties in the translation of culture-specific items and to determine to accuracies of the meaning of culture-specific items both source text and target text. Within the context of comparative literature studies, the study highlights the value of translation in transferring culture and shows how translation interacts with source and target languages and their respective cultures.
