GEÇMİŞTEN BUGÜNE ÜSTÜN YETENEKLİLER EĞİTİMİNİN TARİHİNE BAKIŞ: KÖY ENSTİTÜSÜ SİSTEMİNİN İLİŞKİSİ/İLİŞKİSİZLİĞİ
Author :
Abstract
Sınıf öğretmeni yetiştirme tarihine bakıldığında köy enstitülerin yeri kuşkusuz çok önemlidir. İlkokul öğrencilerinin eğitilerek ilkokul öğretmeni olduğu enstitülerde, eğitim ve öğretim sistemi tamamen yaparak yaşamaya dayalı olarak gerçekleştiriliyordu. 1940-1954 yıllarına damgasına vuran köy enstitüsü sistemi kuruluşu, öğretim programları, kabul edilen öğrenciler, yetiştirilen öğretmenlerin niteliği açısından incelendiğinde bir üstün yetenekliler yetiştirme programı olduğu kanısına ulaşılabilir. Enstitülere öğrenci alınırken ilgili yöredeki en başarılı, en zeki, en çalışkan öğrenciler öğretmen görüşleri alınarak seçilmişler. Herhangi bir zeka testine tabi tutulmadıkları da göz önüne alınarak uzman görüşünün güvenilir olarak görüldüğü ifade edilebilir. Öte yandan yoğun bir eğitim öğretime tabi tutulan öğrencilerin klasik zeka anlayışındaki gibi değişmeyen zeka ile enstitüye girdikleri gibi mezun oldukları savunulabilecekken günümüz zeka kuramına göre verilen eğitim öğretim, yaşanılan deneyimler, okunan eserler, çağdaş tekniklerle varolan zekalarını arttırdıkları da söylenebilir. Köy enstitü sisteminde sadece matematik ve dil zekaları değil çoklu zeka tanımı içinde günümüzde varlığı kabul edilen ritmik zeka, müziksek zeka gibi alanlara da hitap eden etkinlikler yer alıyordu. Sabahları jimnastik ile güne başlanıyor, her öğretmen adayı bir enstüraman çalma yeterliğinine sahip oluyordu. Resmi bayramlarda yapılacak temsillerde sergilenecek gösterileri yapabilecekleri yetenekleri de şimdiki drama etkinlikleri ile bağdaştırılabilir. Köy enstitülerinde yemek içme temizlik gibi işleri görevlilerin değil de öğrencisinden öğretmenine ve müdürüne eğitimcilerin yaptığı dikiş nakış, ziraat, hayvancılık, tarım, beslenme, konserve vb köyde yaşamayı kolaylaştıracak her alanda bilgi, beceri, tecrübe sahibi olmalarını da disiplinler arası bir yaklaşımla eğitildikleri şeklinde yorumlanabilir. Köy enstitüsü sisteminin köyü iyi bilen, köyde çalışmaktan zevk alan, köyü ve köylüyü kalkındıracak bilgilerle becerilerle donatılmış öğretmenlerin Savaş sonrası zor durumdaki bir cumhuriyette halkı eğiten, çorak toprakları yeşerten, umut aşılayan birer nefer olarak yetiştiren öğretmen yetiştirme tarihine damga vuran önemli bir sistem olduğu unutulmamalıdır. Çalışmada doküman incelemesi yapılmıştır. Derleme bir çalışma olan eserde, üstün yeteneklilik, klasik ve çağdaş zeka anlayışı, çoklu zeka kuramı bağlamında köy enstitüsü sistemi, disiplinler arası öğretim anlayışı ve köy enstitüsü sistemi, üstün yeteneklilerin eğitimi açısından köy enstitüsü sistemi başlıkları ele alınmıştır. İlgisi-ilgisizliği bağlamında köy enstitüsünün üstün yetenekli bireylerin eğitimine olan katkısı irdelenmiştir. Çalışma günümüz şartlarına köy enstitüsü sisteminin uygulanmasının olup olamayacağı hakkında bir öneri kısmı ile sonlandırılmıştır. Çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
When examining the history of classroom teacher education, the significance of Village Institutes is undoubtedly profound. In these institutes, where elementary school students were trained to become elementary school teachers, the educational system was entirely based on experiential learning and hands-on practice. The Village Institutes system, which left a mark on the years 1940-1954, can be considered a program for educating gifted individuals when analyzed in terms of its establishment, curriculum, admitted students, and the quality of the teachers it produced. Students admitted to the institutes were selected as the most successful, intelligent, and hardworking in their respective regions, based on the opinions of teachers. Considering that they were not subjected to any intelligence tests, it can be inferred that expert opinions were deemed reliable. On the other hand, while it might be argued that these students graduated with the same unchanging intelligence they entered with, in line with the classical understanding of intelligence, it can also be asserted, based on modern intelligence theories, that the education, experiences, literature, and contemporary techniques they were exposed to enhanced their existing intelligence. The Village Institutes system did not focus solely on mathematical and linguistic intelligences; it also included activities addressing other domains recognized today within the framework of multiple intelligences, such as rhythmic and musical intelligences. Each day started with gymnastics, and every teacher candidate was trained to play at least one musical instrument. The talents displayed during official celebrations and performances can be linked to modern-day drama activities. Additionally, tasks such as cooking, cleaning, sewing, embroidery, agriculture, animal husbandry, nutrition, and food preservation were not carried out by staff but by students, teachers, and principals themselves. These practices can be interpreted as an interdisciplinary approach aimed at equipping individuals with knowledge, skills, and experience to ease rural life. The Village Institutes system played a vital role in cultivating teachers who were deeply familiar with rural life, took pleasure in working in villages, and were equipped with the knowledge and skills to uplift rural communities. These teachers, trained to educate the people, green barren lands, and instill hope, became pivotal figures in post-war Turkey, leaving an indelible mark on the history of teacher education. This study employed document analysis. As a compilation study, it explores topics such as giftedness, classical and contemporary views of intelligence, the theory of multiple intelligences in relation to the Village Institutes system, interdisciplinary teaching approaches, and the Village Institutes system from the perspective of gifted education. The contribution of the Village Institutes to the education of gifted individuals, in terms of its relevance or lack thereof, is examined. The study concludes with a proposal discussing whether the Village Institutes system could be implemented under current conditions. It is anticipated that the study will contribute to the existing literature.
