Author :
Abstract
Bu çalışma, Türk müziğinin temel çalgılarından biri olan kanunun mandal sistemini tarihsel, yapısal, işlevsel ve akustik boyutlarıyla kapsamlı bir şekilde analiz etmektedir. Mandalların fiziksel yapıları, üretimlerinde tercih edilen malzemeler, imalat teknikleri ve montaj süreçleri detaylı olarak ele alınmış; söz konusu unsurların çalgının tınısal karakteri ve entonasyon doğruluğu üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırmada, geleneksel ve modern mandal sistemleri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiş, her birinin sunduğu avantajlar ile karşılaşılan sınırlılıklar sistematik bir şekilde ortaya konmuştur. Ayrıca mandal dizilimlerinin Türk müziğindeki makamsal yapılarla olan ilişkisi irdelenmiş ve entonasyonu etkileyen faktörler detaylı biçimde tartışılmıştır. Doğru entonasyonun fiziksel sınırlarının belirlenmesine yönelik olarak telafi mekanizmalarının önemi vurgulanmış, çalgı yapım sürecinde bu mekanizmaların rolü açıklanmıştır. Sonuç olarak, kanun mandal sisteminin yalnızca yapısal bir bileşen değil, aynı zamanda çalgının icrasal ve tınısal kimliğini belirleyen temel bir faktör olduğu gösterilmiştir. Bu bağlamda çalışma, ileride yapılacak araştırmalara ve yapım tekniklerine katkı sağlayacak özgün bir kaynak niteliğindedir.
Keywords
Abstract
This study offers a comprehensive analysis of the lever system of the qanun, one of the fundamental instruments of Turkish music, from historical, structural, functional, and acoustic perspectives. The physical structures of the levers, the materials selected for their production, manufacturing techniques, and assembly processes are examined in detail, with a particular focus on their effects on the instrument’s timbral characteristics and intonational accuracy. The research presents a comparative evaluation of traditional and modern lever systems, systematically highlighting their respective advantages and limitations. Furthermore, the relationship between lever arrangement and the modal structures in Turkish music is explored, and the factors influencing intonation are discussed in depth. The study emphasizes the importance of compensatory mechanisms in addressing the inherent physical limitations of achieving perfect intonation, explaining their role within the instrument-making process. Ultimately, the qanun's lever system is shown to be not merely a structural component, but a crucial element that defines the instrument’s performative and tonal identity. In this context, the study provides an original contribution that may serve as a valuable resource for future research and construction practices.
