Author :
Abstract
Bu çalışma, 17. yüzyıl sonlarında Almanya’da ortaya çıkan ve 18. yüzyılda kıta Avrupası’nda önemli bir dini reform hareketi haline gelen Pietizmi tarihsel, teolojik ve sosyokültürel yönleriyle ele almaktadır. Reformasyon sonrası dönemde Protestanlık içinde dini ve ahlaki durgunluğa karşı bir tepki olarak gelişen Pietizm, bireysel iman, içsel dindarlık ve ahlaki dönüşüm ilkelerini merkeze almıştır. Philipp Jakob Spener’in Pia Desideria adlı eseriyle sistemleşen bu hareket, August Hermann Francke’nin öncülüğünde eğitim ve sosyal hizmet alanlarında kurumsal yapılarla güç kazanmış; Nikolaus von Zinzendorf aracılığıyla ise Moravya Kardeşliği ve küresel misyonerlik faaliyetleriyle genişlemiştir. Pietizm yalnızca teolojik bir reform hareketi değil, aynı zamanda Hristiyanlık pratiğini toplumsal hayata taşıyan, bireysel ve kolektif sorumluluğu ön plana çıkaran bir dönüşüm projesidir. Bu bağlamda Francke’nin Halle’de kurduğu eğitim kurumları, yetimhaneler ve misyoner teşkilatları, hareketin somut uygulama alanlarını oluşturmuştur. Çalışmada ayrıca, modern Evanjelikalizm ile Pietizm arasındaki tarihsel ve düşünsel süreklilik incelenmiş; Biblicism, Crucicentrism, Conversionism ve Activism ilkeleri bağlamında bu ilişkinin boyutları ortaya konmuştur.
Keywords
Abstract
This study explores Pietism, a significant religious renewal movement that emerged in late 17th-century Germany and developed further across continental Europe during the 18th century. Arising as a response to the theological rigidity and spiritual stagnation within post-Reformation Protestantism, Pietism centered on personal faith, inner piety, and moral transformation. Systematized by Philipp Jakob Spener in his seminal work Pia Desideria, the movement gained institutional strength under August Hermann Francke through the establishment of educational and social service structures. It further expanded through the global missionary efforts of Nikolaus von Zinzendorf and the Moravian Church.Pietism was not merely a theological reform initiative but also a comprehensive project aimed at integrating Christian values into daily life and society. Francke’s institutions in Halle—such as orphanages, schools, and missionary organizations—embodied the movement’s practical applications. The study also examines the historical and ideological continuity between Pietism and modern Evangelicalism, particularly through the lens of Bebbington’s quadrilateral: Biblicism, Crucicentrism, Conversionism, and Activism.
