Author :
Abstract
İnsan, duygu ve düşüncelerini en açık ve güzel şekilde ifade etme yeteneğine sahip tek varlıktır. Bu ifade sürecinde, sade anlatımın yanı sıra, söze güzellik ve etki katmak amacıyla edebi sanatlara başvurulması vazgeçilmezdir. Özellikle Arap dili, günlük konuşmalar dahi dahil olmak üzere, çeşitli edebi sanatlar aracılığıyla söze parlaklık kazandırmaya son derece elverişlidir. Arap Dili ve Edebiyatının temel kaynakları olan Kur'an-ı Kerim ve Hz. Peygamber'in (s.a.v) hadislerinde hakikat, mecaz, teşbih, icaz, itnab, musavat ve özellikle istiare gibi edebi sanatlar yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Bu sanatları, dolayısıyla Kur'an-ı Kerim'i ve diğer Arapça edebi metinleri anlamak için belagat ilmi geliştirilmiştir. Belagat; meani, beyan ve bedi olmak üzere üç ana disiplini kapsar. Bu alanda pek çok eser kaleme alınmıştır. En önemli klasik ve modern Arapça belagat kaynakları arasında el-Belâğatü'l-Vâzıha, el-Cevâhirü'l-Belâğa, el-Belâğatü'l-'Arabiyye, Delîlü'l-belâğati'l-'arabiyye ve Mü'cemü'l-belâğati'l-'arabiyye gibi eserler yer almaktadır. Bunlara ek olarak, Belâğat Kur’ân Edebiyatı, Arap Edebiyatında Edebi Sanatlar Belağat ve Telhîsu’l-Miftâh'ın Türkçe tercümesi olan Telhis ve Tercümesi gibi Türkçe eserler de bu alanda önemli kaynaklardır. Tüm bu eserler, Arap edebi sanatlarının derinliğini ve belagat ilminin sistematiğini ortaya koymaktadır.
Keywords
Abstract
Man is the sole being endowed with the capacity to articulate his emotions and thoughts in the most lucid and eloquent manner. Within this process of expression, recourse to literary devices, alongside plain narration, is indispensable for the purpose of endowing speech with beauty and impact. The Arabic language, in particular, is exceptionally conducive to enhancing speech with brilliance through various literary devices, including even within daily discourse. In the foundational sources of Arabic Language and Literature – namely, the Noble Qur'an and the Hadiths of the Prophet Muhammad (peace be upon him) – literary devices such as literal expression (haqiqah), metaphor (majaz), simile (tashbih), conciseness (ijaz), copiousness (itnab), symmetry (musawat), and especially metaphor (isti'arah) are employed extensively. The science of rhetoric ('Ilm al-Balaghah) was developed to comprehend these devices and, consequently, to understand the Noble Qur'an and other Arabic literary texts. Rhetoric (Balaghah) encompasses three principal disciplines: the science of meanings ('Ilm al-Ma'ani), the science of clarity and figurative speech ('Ilm al-Bayan), and the science of embellishment ('Ilm al-Badi'). Numerous works have been authored in this field. Among the most significant classical and modern Arabic rhetoric references are works such as al-Balaghatu al-Wadihah (البلاغة الواضحة), al-Jawahiru al-Balaghah (الجواهر البلاغة), al-Balaghatu al-'Arabiyyah (البلاغة العربية), Dalilu al-balaghati al-'arabiyyah (دليل البلاغة العربية), and Mu'jamu al-balaghati al-'arabiyyah (معجم البلاغة العربية). Additionally, Turkish works such as Belagat Kur'an Edebiyati (Belagat: Qur'anic Literature), Arap Edebiyatinda Edebi Sanatlar Belagat (Literary Devices in Arabic Literature: Belagat), and the Turkish translation of Talkhis al-Miftah entitled Telhis ve Tercumesi (The Epitome and its Translation) constitute important resources in this domain. Collectively, these works elucidate the profundity of Arabic literary devices and the systematic nature of the science of rhetoric.
